Rejestr umów w samorządzie od 1 stycznia 2024 r.
07 paź 2022
Centralny rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).
Nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządzie
28 gru 2021
Nieprawidłowe dysponowanie środkami publicznymi pociąga za sobą odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Spektrum spraw, które można rozstrzygać na poziomie naruszenia dyscypliny, jest szerokie. Dotyczyć może naruszenia zasady zaciągania zobowiązań, nieterminowego regulowania zobowiązań, zaniechania inwentaryzacji, nierzetelnej sprawozdawczości czy też nieprawidłowo wykorzystanych dotacji. Jakie nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządach występują najczęściej i jak ich unikać?
Czy będzie reforma RIO w 2022 r.?
15 gru 2021
Zmiany w RIO w 2022 r. Trwają prace nad nowelizacją ustawy o regionalnych izb obrachunkowych. Projekt ustawy zawiera: zwiększenie zakresu i uprawnień kontrolnych RIO, zmianę zasad powoływania i odwoływania prezesów izb oraz członków kolegiów, doprecyzowanie nadzoru MSWiA nad izbami.
Zakres odpowiedzialności głównego księgowego w Państwowej Straży Pożarnej
30 lip 2021
Zakres odpowiedzialności pracownika, któremu powierzono obowiązki głównego księgowego w jednostce sektora finansów publicznych, został określony zapisami ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: uofp) oraz ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej: uondfp). W artykule autor przedstawia najważniejsze obowiązki głównego księgowego, których niewypełnienie może prowadzić do poniesienia odpowiedzialności z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych, ale także odpowiedzialności karnej.
Budżet 2021 - negatywna opinia OPZZ
25 wrz 2020
Prowadzone w Radzie Dialogu Społecznego negocjacje dotyczące projektu budżetu państwa na przyszły rok zakończyły się fiaskiem, dlatego Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, stosownie do art. 18 ust. 4 ustawy o RDS i innych instytucjach dialogu społecznego, przedstawiło opinię w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok 2021. Jest ona jednoznacznie negatywna.
Koronawirus a deficyt budżetowy i reguła wydatkowa
18 mar 2020
Federacja Przedsiębiorców Polskich szacuje, że strata dla gospodarki w związku z pandemią koronawirusa może wynieść nawet 50 mld zł. W związku z tym uważa, że należy dopuścić deficyt budżetowy i zawiesić regułę wydatkową.
Dyscyplina finansów publicznych - pojęcie
22 lis 2019
Pojęcie dyscypliny finansów publicznych odnosi się wyłącznie do przestrzegania prawnie wyznaczonych reguł ustalania, poboru i egzekucji należności stanowiących środki publiczne oraz gospodarowania nimi w skali mikroekonomicznej, czyli w jednostkach sektora finansów publicznych oraz poza nimi, jeśli podmioty te korzystają ze środków publicznych.
Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za zadania zlecone
09 paź 2019
Za szkody spowodowane przez funkcjonariuszy organów gminy przy wykonywaniu zadań z zakresu administracji rządowej ustawowo zleconych gminom odpowiada Skarb Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c. Takie uzasadnienie sprawy przedstawił Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie z powództwa A.J. przeciwko miastu W. o zapłatę, na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie. Wyrok zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego.
RIO: Elementy formalne wniosku o wydanie opinii
13 sie 2019
Standardowy wniosek o wydanie opinii jest właściwie podaniem mającym podstawę w przepisie art. 91 ust. 2 u.f.p. Wniosek ma umożliwić składowi orzekającemu RIO rzeczową i merytoryczną ocenę sytuacji finansowej i możliwości spłaty zobowiązania finansowego, którego dotyczy wniosek, czyli kredytu lub pożyczki, lub wykupu papierów wartościowych oraz innych zobowiązań.
RIO: Etapy postępowania nadzorczego
13 sie 2019
W celu przybliżenia sposobu i wykonywania czynności nadzorczych przez kolegium RIO w dalszej części przedstawiono w przystępny sposób praktykę postępowania RIO w zakresie omówionych wcześniej czynności.
Odpowiedzialność za proces likwidacji jednostki
28 cze 2019
Obszar odpowiedzialności za gospodarkę finansową jednostek sektora finansów publicznych został szczegółowo uregulowany w przepisach prawa. Zgodnie z art. 54 uofp, kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki. Jednocześnie dla specyficznych przypadków, takich jak likwidacja jednostki budżetowej, nie ma szczegółowych uregulowań prawnych. Praktyka działania jednostek pokazuje, że dużą rolę w pracach z tym związanych odgrywają nie tyle kierownicy jednostek, co osoby, którym powierzono obowiązki głównego księgowego.
Odpowiedzialność kierownika samorządowej jednostki organizacyjnej za działanie lub zaniechanie stanowiące naruszenie dyscypliny finansów publicznych
15 sty 2019
Odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych co do zasady nie podlegają jednostki organizacyjne należące do sektora finansów publicznych ani ich organy, lecz osoby fizyczne. Odpowiedzialność ponoszą osoby kierujące tymi jednostkami, będące ich pracownikami lub wchodzące w skład organów tych jednostek.
Pominięcie części przedmiotu zamówienia jako przyczyna unieważnienia postępowania
07 sty 2019
Zamawiający opracowując dokumentację postępowania obowiązany jest m.in. do określenia przedmiotu zamówienia jak również dokonania jego opisu. Powyższe jest niczym innym jak wskazaniem, w tym w szczególności potencjalnym wykonawcom, kategorii towarów lub usług jakie zamawiający chce nabyć. Przykładem przedmiotu zamówienia może być np. odbiór odpadów komunalnych od mieszkańców gminy, któremu współtowarzyszyć mogą świadczenia powiązane np. przeprowadzenie działań edukacyjnych lub konkursów dotyczących segregacji odpadów. W praktyce pojawia się pytanie czy nieuwzględnienie, pomimo istnienia po stronie zamawiającego takiego zamiaru, świadczenia dodatkowego w dokumentacji zamówienia może stanowić podstawę do unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.
Wymiana kas fiskalnych w jednostkach samorządu terytorialnego już 1 stycznia 2019 r.
25 wrz 2018
Już 1 stycznia 2019 r. gminy muszą kupić nowe kasy fiskalne, gdyż wygasa okres przejściowy. Niewykluczone, że jednostki samorządu terytorialnego będą musiały dwukrotnie zmieniać kasy w krótkim odstępie czasu, ponieważ już w lipcu 2019 r. gminy prowadzące stołówki będą musiały wprowadzić kasy online.
Granice warunków udziału w postępowaniu na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych
06 wrz 2018
Jednym z instrumentów służących weryfikacji podmiotowej wykonawców ubiegających się o uzyskanie zamówienia publicznego są warunki udziału w postępowaniu.
Jak rozwiązać problem niedofinansowania zadań zleconych?
23 mar 2018
Ostatni rok przyniósł widoczną zmianę sposobu postrzegania problematyki niedofinansowania zadań zleconych. Kwestia wcześniej postrzegana jako swoista, nierozwiązywalna bolączka samorządów, z biegiem czasu (a także: kolejnych pozytywnych dla j.s.t. rozstrzygnięć sądowych) staje się zagadnieniem, którego uregulowanie postrzegane jest już jako realne zadanie, postawione przed ustawodawcą oraz administracją rządową i samorządową. Cieszy więc każda kolejna inicjatywa służąca konstruktywnemu pochyleniu się nad zagadnieniem.
Drobne uchybienia w sprawozdaniach z zamówień publicznych a dyscyplina finansów publicznych
26 lut 2018
W gminie przeprowadzana jest kontrola regionalnej izby obrachunkowej – w tym zamówień publicznych za okres 4 lat wstecz. W ostatnich 2 latach doszło w gminie do kilku błędów przy rocznych sprawozdaniach z zamówień (m.in. zaniechano sporządzenia i przekazania sprawozdania do UZP, w sprawozdaniu wpisano wartości szacunkowe zamówień zamiast kwot z umów). Czy RIO może podważyć te sprawozdania, skoro są one przesyłane do Prezesa UZP? Czy działanie takie może stanowić naruszenie dyscypliny finansów?
Plan finansowy podstawą gospodarki finansowej instytucji kultury
02 lis 2017
Czy instytucja kultury jest zobowiązana do prowadzenia planu finansowego w ujęciu zadaniowym?
Zmiany w ustawie o finansach publicznych 2017 r.
27 wrz 2017
Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego wymusiła zmiany w ustawie o finansach publicznych. Co się zmieniło? Co zmiany przepisów oznaczają dla jednostek?
Stawki za korzystanie z przystanków oraz dworców
13 cze 2017
Naczelny Sąd Administracyjny unieważnił uchwały dotyczący opłat za zatrzymywanie się na przystankach. W związku z tym przewoźnicy domagają się nienależnie zapłaconych świadczeń. Co czeka samorządy?
Ugoda w sprawach cywilnoprawnych a dyscyplina finansów publicznych
08 cze 2017
Zawarcie ugody w sporach cywilnych nie jest już naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Warunkiem jest to, aby nastąpiło to zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 czerwca 2017 r.
Windykacja należności w gminie
14 mar 2017
Gmina będąca wierzycielem musi dochodzić wielu należności m.in. podatków od nieruchomości, rolnego, czy też leśnego. Organem egzekucyjnym jest naczelnik urzędu skarbowego. Jak wygląda współpraca między gminą a naczelnikiem urzędu skarbowego? Jak przebiega ścieżka windykacji należności w gminie?
Kontrole RIO: Niestandardowe instrumenty finansowe zagrażają stabilności finansów JST
26 paź 2016
Samorządy coraz częściej sięgają po niestandardowe instrumenty finansowania zadłużenia. Część z nich ma na celu obejście przepisów o finansach publicznych i limity zadłużenia. Coraz częściej jednak takie działania są badane przez ograny kontrolne i organy ścigania.
Nieprawidłowe stosowanie ulg polegających na odroczeniu terminów płatności i rozłożeniu na raty płatności należności
15 lip 2016
Większość nieprawidłowości stwierdzanych przez kontrolujących w zakresie przyznawania ulg w spłacie należności, polegających na odroczeniu terminu ich płatności bądź rozłożeniu ich płatności na raty, pokrywa się z nieprawidłowościami stwierdzanymi w przypadku umarzania należności.
Zamknięcie ksiąg rachunkowych - błędy
15 sty 2016
Zamknięcie ksiąg rachunkowych powinno zostać przeprowadzone w taki sposób, aby przygotowane sprawozdanie finansowe przedstawiało w sposób jasny, czytelny i rzetelny sytuację finansowo-majątkową jednostki. Jakie błędy towarzyszą zamknięciu roku w jednostkach sektora finansów publicznych?
Niewpłacenie w terminie należnego podatku – art. 77 § 1–5 k.k.s.
18 gru 2015
Płatnik lub inkasent, który pobranego podatku nie wpłaca w terminie na rzecz właściwego organu, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.
Wyłączenie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
16 gru 2015
Nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych działanie lub zaniechanie określone w przepisach art. 5–16 ustawy o dyscyplinie finansów publicznych, którego przedmiotem są środki finansowe w wysokości nieprzekraczającej jednorazowo, a w przypadku więcej niż jednego działania lub zaniechania łącznie w roku budżetowym, kwoty minimalnej.
Czy można zaciągnąć zobowiązanie na poczet zamówienia bez zatwierdzonego planu finansowego
01 paź 2015
Czy jednostka budżetowa może zaciągnąć jednorazowe zobowiązanie na kolejny rok na poczet zamówienia publicznego bez zatwierdzonego planu finansowego na ten rok?
Nieprawidłowości w uchwałach jednostek samorządu terytorialnego dotyczących udzielania kredytów i pożyczek
30 wrz 2015
Limit, do którego jednostka może zaciągać zobowiązania finansowe, w których pojęciu mieszczą się kredyty i pożyczki oraz zobowiązania z wyemitowanych papierów wartościowych, zazwyczaj obligacji komunalnych, to - według wskazania ustawodawcy - ich suma. Suma ta wyraża się w kwocie określonej w uchwale budżetowej.
Ewidencja operacji nabycia z pominięciem kont zespołu 2
26 mar 2015
Stosowanie uroszczeń polegających na pomijaniu w ewidencji księgowej kont rozrachunkowych zespołu 2, nie znajduje żadnej podstawy prawnej. Zastosowanie takich uproszczeń pozostaje w sprzeczności z zasadami ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych jednostki.
Odpowiedzialność członków zarządu spółek komunalnych za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
16 sty 2015
Zarząd spółki komunalnej może ponosić odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w razie dysponowania przez spółkę środkami publicznymi albo zarządzania samorządowym mieniem. Problemem w tym kontekście jest wskazanie m.in. tego, czy wszystkie środki przekazane spółce przez samorząd mają charakter publiczny.
Wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem
25 lis 2014
Wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem przez beneficjenta podlega odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Dotacje najczęściej są przekazywane beneficjentom w formie decyzji administracyjnej bądź w formie umowy i to właśnie owe dokumenty wskazują beneficjentowi jak przekazaną dotację należy wykorzystać.
Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
20 paź 2014
Katalog kar za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ma charakter zamknięty. Najbardziej dotkliwą sankcją dla sprawcy naruszenia dyscypliny finansów publicznych, jest zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.
Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) uczniów szkoły będącej jednostką budżetową, a dyscyplina finansów publicznych
18 lis 2013
Dyrektor szkoły będącej jednostką budżetową rozważając zawarcie umowy ubezpieczenia NNW uczniów szkoły, powinien w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę to, czy w planie finansowym szkoły zostały przewidziane na ten cel środki finansowe, gdyż inaczej może on narazić się na odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.