REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpis na ZFŚS w jednostkach budżetowych - obligatoryjny i fakultatywny

Aneta Terlikowska-Bohaczek
odpis na ZFSs w jednostkach budżetowych
odpis na ZFSs w jednostkach budżetowych
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Samorządowe zakłady budżetowe oraz jednostki budżetowe mają obowiązek tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników. Tworząc ZFŚS pracodawcy mogą skorzystać z dwóch źródeł odpisu na fundusz: obligatoryjnego oraz fakultatywnego.

REKLAMA

Obligatoryjny i fakultatywny odpis na ZFŚS w jednostkach budżetowych

Zgodnie z generalną zasadą zawartą w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, fundusz tworzą pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Jednakże zasada ta nie ma zastosowania w odniesieniu do jednostek sektora finansów publicznych.

Samorządowe zakłady budżetowe oraz jednostki budżetowe mają obowiązek tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników (art. 3 ust. 2 ustawy). Tworząc ZFŚS pracodawcy mogą skorzystać z dwóch źródeł odpisu na fundusz: obligatoryjnego oraz fakultatywnego.

Zobacz również: Gospodarowanie majątkiem trwałym w jednostkach budżetowych

REKLAMA

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się w jednostkach budżetowych z corocznego odpisu podstawowego (obligatoryjnego), ustalonego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego wynosi 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do 20 lutego każdego roku. Uchwalona jesienią 2012 roku ustawa okołobudżetowa znowelizowała ustawę o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych dodając do niej art. 5b, zgodnie z którym ustalając stawki odpisu na 2013 rok należy za podstawę przyjąć przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2010 roku. W praktyce oznacza to, że od 2011 roku stawka odpisu podstawowego pozostała na niezmienionym poziomie i wynosi 1.093,93 zł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stawka ta ulega zwiększeniu do kwoty 1.458,57 zł (50% podstawy) w odniesieniu do pracowników wykonujących prace w szczególny warunkach lub prace o szczególnym charakterze. Chodzi tu o wykaz prac których wykonywanie po 1 stycznia 2009 roku uprawnia do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, według zasad określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Przy kwalifikowaniu pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zastosowanie mają definicje tych prac zawarte w załącznikach Nr 1 i Nr 2 do ustawy.

Innym odpisem o charakterze obligatoryjnym jest odpis podstawowy na jednego pracownika młodocianego. Wynosi on 5% podstawy w pierwszym roku nauki, 6% podstawy w drugim roku nauki oraz 7% podstawy w trzecim roku nauki. W 2013 roku kwoty te wynoszą odpowiednio: 145,86 zł, 175,03 zł oraz 204,20 zł.

W jednostkach budżetowych zatrudniających nauczycieli istnieje dodatkowy obowiązek dokonywania odpisu na fundusz na zasadach określonych w art. 53 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości ustalonej jako iloczyn planowanej przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć), skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli i 110% kwoty bazowej określanej corocznie dla nauczycieli w ustawie budżetowej. 

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

Kwota bazowa określona w art. 13 ust. 2 ustawy budżetowej z dnia 25 stycznia 2013 r. wynosi 2.717,59 zł, co daje stawkę odpisu na jednego zatrudnionego nauczyciela w wysokości 2.989,35 zł.

Oprócz obligatoryjnego odpis na nauczycieli pozostających w stosunku pracy, Karta nakazuje również tworzyć odpis na nauczycieli będących emerytami, rencistami oraz nauczycieli pobierających świadczenie kompensacyjne. Dokonuje się na nich odpisu w wysokości 5% pobieranych emerytur, rent oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.

Ustawodawca nie był równie szczodry w odniesieniu do emerytowanych pracowników niebędących nauczycielami. Art. 5 ust 5 ustawy daje możliwość zwiększenia funduszu o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na każdego emeryta lub rencistę, nad którym pracodawca sprawuje opiekę. Jest odpis o charakterze fakultatywnym i w 2013 roku wynosi 182,32 zł.

Innym odpisem o charakterze fakultatywnym jest podwyższenie o 6,25% kwoty odpisu na pracowników, w stosunku których orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności. Maksymalna kwota opisu na niepełnosprawnego pracownika wynosi 1.276,25 zł (37,5%+6,25% przeciętnego wynagrodzenia).

Ostatni i relatywnie najnowszy rodzaj odpisu fakultatywnego dotyczy pracodawców którzy utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy. Jeśli na funkcjonowanie zakładowego żłobka lub klubu dziecięcego przeznaczą kwotę odpowiadającą 7,5 punktu procentowego z odpisu podstawowego, wówczas mogą zwiększyć Fundusz na każdą zatrudniona osobę o 7,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, tj. o kwotę 218,79 zł.

Odpisy nie stanowią jedynego źródła tworzenia Funduszu. Może być on zwiększany o dopłaty do działalności socjalnej, darowizny, odsetki bankowe, wpływy z oprocentowania pożyczek mieszkaniowych czy przychody z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji infrastruktury socjalnej. Najważniejsze jest, by w procesie dysponowania środkami z ZFŚS pamiętać o obowiązku różnicowania przyznawanych świadczeń w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. 

O autorce:

Aneta Terlikowska-Bohaczek - główny księgowy jednostek sektora finansów publicznych, specjalista w zakresie rachunkowości budżetowej, trener szkoleń adresowanych do sektora finansów publicznych.

Zadaj pytanie: Forum

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem. Resort rodziny 31 stycznia opublikował wyniki VI tury naboru ciągłego w ramach programu Aktywny Maluch 2022-2029.

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej?

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kiedy pracownik powinien poinformować pracodawcę o taki zwolnieniu? Czy dni przeznaczone na zwolnienie z powodu działania siły wyższej przechodzą na kolejny rok?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. 31 stycznia 2025 r. w Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Ministra Finansów, które wprowadza m.in. nowe wzory sporządzania sprawozdań przez JST. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Amortyzacja środków trwałych

Czym są środki trwałe? Czym jest amortyzacja? Co jest wartością początkową środka trwałego? Co należy uwzględnić przy amortyzacji środka trwałego? Jakie wyróżniamy metody amortyzacji środków trwałych?

REKLAMA

Zasady refundacji okularów lub szkieł kontaktowych: dokumentacja

Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom okulary bądź szkła kontaktowe korygujące wzrok swoim pracownikom. Co należy uwzględnić w dokumentacji dotyczącej refundacji za poniesione koszty związane z zakupem okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika? Czy ma znaczenie miejsce w którym pracownik wykonuje prace, czy jest w biurze, pracuje hybrydowo, czy zdalnie?

Umowa o pracę na okres próbny i umowa o pracę na czas określony 2025 r. Na jaki czas mogą zostać zawarte?

Umowa o pracę na okres próbny i umowa o pracę na czas określony 2025 r. Na jaki czas mogą zostać zawarte? Jakie są ograniczenia? Kiedy umowa o pracę na czas określony przekształca się w umowę o pracę na czas nieokreślony?

Limit 10 000 zł. Rejestr antykorupcyjny w gminach tylko dla poważniejszych nadużyć? [propozycja MF]

Rząd podtrzymuje plany wprowadzenia od 1 stycznia 2026 r. rejestru umów zawieranych w samorządach. Ma to dać efekt przejrzystości spraw finansowych w gminach. Istotną zmianą jest rozważane przez MG limitu 10 000 zł - tylko umowy powyżej tej wartości byłyby ujawniane w rejestrze.

REKLAMA

800+ do zmiany? Ekonomista wskazuje co warto zrobić [WYWIAD]

Polska wydaje 136 mld zł na bezpośrednie świadczenia pieniężne. Płacimy coraz wyższe odsetki od długu publicznego, mamy za mało inwestycji. Gość Infor.pl, Prof. Paweł Wojciechowski proponuje, by program Rodzina 800+ zastąpić świadczeniem wspierającym rodziny o najniższym statusie materialnym.

Dzień wolny na badania lekarskie 2025 r. i 2026 r.

Dzień wolny na badania lekarskie 2025 r. i 2026 r. Kto podlega wstępnym badaniom lekarskim? Kiedy należy wykonać kontrolne badania lekarskie? Po jakim czasie pracodawca wysyła na okresowe badania lekarskie?

REKLAMA