Jak wyrównać minimalną podstawę wymiaru świadczeń chorobowych w 2020 r.

PYTANIE: W jaki sposób należy wyrównać do minimalnej pensji podstawę zasiłku chorobowego? W 2019 r. pracownik otrzymywał zasiłek ustalony od podstawy minimalnego wynagrodzenia. W 2020 r. podstawa świadczeń chorobowych jest kontynuowana, bo nie wystąpiła 3-miesięczna przerwa między poprzednim i aktualnym zwolnieniem lekarskim.

ODPOWIEDŹ: Od 1 stycznia 2020 r. podstawa wymiaru świadczeń chorobowych dla pracowników zatrudnionych na pełny etat nie może być niższa od 2243,54 zł, czyli od kwoty minimalnego wynagrodzenia pomniejszonego o 13,71% (2600 zł - 13,71%).

Polecamy: Seria poradników z prawa pracy

UZASADNIENIE: Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli pracownik nie jest zatrudniony przez okres 12 miesięcy, wówczas podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, finansowanych ze środków pracownika, tj. 13,71%.

Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika u pracodawcy, u którego powstało prawo do zasiłku. W przypadku gdy pracownik jest zatrudniony bez przerwy u tego samego pracodawcy na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę, wynagrodzenie wypłacone z tytułu tych umów sumuje się. Przerwy przypadającej na dzień ustawowo wolny od pracy nie traktuje się jako przerwy w ubezpieczeniu.

Kiedy nie przelicza się na nowo podstawy wymiaru

Jeżeli między okresami pobierania świadczeń chorobowych zarówno tego samego rodzaju, jak i innego nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego pozostaje bez zmian i nie należy jej ustalać na nowo (patrz: PRZYKŁAD 1).

PRZYKŁAD 1

Pracownik pobierał zasiłek chorobowy od 12 września do 15 października 2019 r. Podstawę wymiaru zasiłku stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone podwładnemu za okres od września 2018 r. do sierpnia 2019 r. W okresie od 5 do 10 stycznia 2020 r. pracownik nabył prawo do zasiłku opiekuńczego. Ponieważ przerwa między okresami pobierania zasiłków trwała krócej niż 3 miesiące kalendarzowe (trwała 2 miesiące, tj. listopad i grudzień 2019 r.), podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego stanowi wynagrodzenie za ten sam okres, który uwzględniono przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Dopiero gdy przerwa pomiędzy okresami pobierania świadczeń chorobowych wyniesie co najmniej 3 miesiące kalendarzowe, podstawę wymiaru zasiłku przysługującego po przerwie należy ustalić na nowo (patrz: PRZYKŁAD 2).

PRZYKŁAD 2

Od 10 sierpnia 2018 r. do 8 sierpnia 2019 r. pracownica przebywała na zasiłku macierzyńskim płatnym w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownicy za okres od sierpnia 2017 r. do lipca 2018 r. Pracownica przedłożyła zwolnienie lekarskie od 14 do 30 stycznia 2020 r. i nabyła prawo do wynagrodzenia chorobowego. Ponieważ przerwa między okresem pobierania zasiłku macierzyńskiego i wynagrodzenia za czas choroby wyniosła co najmniej 3 miesiące kalendarzowe (tj. wrzesień, październik, listopad i grudzień 2019 r.), podstawę wymiaru zasiłku należy ustalić z nowego okresu, tj. za okres od stycznia do grudnia 2019 r.

Gwarantowane minimalne wynagrodzenie

Podstawa wymiaru zasiłku wraz ze składnikami, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku, nie może być niższa od kwoty wynagrodzenia minimalnego pracowników, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71%.

Od 1 stycznia 2020 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 2600 zł, a po pomniejszeniu go o 13,71% wynosi 2243,54 zł. W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy kwoty te ulegają odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy (patrz: TABELA).

TABELA. Minimalne podstawy wymiaru świadczeń chorobowych w zależności od wymiaru zatrudnienia

Wymiar czasu pracy	Podstawa wymiaru zasiłku
1 etat	2 243,54 zł (2 600 zł - 13,71%)
3/4 etatu	1 682,65 zł (1 950 zł - 13,71%)
1/2 etatu	1 121,77 zł (1 300 zł - 13,71%)
1/4 etatu	560,88 zł (650 zł - 13,71%)

Jeśli faktyczna podstawa wymiaru zasiłku, ustalona w oparciu o wypłacone pracownikowi wynagrodzenie, jest niższa od odpowiedniej dla wymiaru czasu pracy pracownika najniższej podstawy wymiaru zasiłku, to podstawę wymiaru zasiłku należy podwyższyć do tej gwarantowanej wysokości (patrz: PRZYKŁAD 3).

PRZYKŁAD 3

Pracownica zatrudniona od 1 czerwca 2019 r. na pełen etat, od 20 do 31 stycznia 2020 r. przedłożyła zwolnienie lekarskie w związku z opieką nad chorym 3-letnim dzieckiem. Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone jej za pełne kalendarzowe miesiące zatrudnienia, tj. od czerwca do grudnia 2019 r. Ustalona podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego po pomniejszeniu o 13,71% wynosi 2157,25 zł. W związku z tym, że jest ona niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, po pomniejszeniu o 13,71%, wynoszącej 2243,54 zł (2600 zł - 2600 zł × 13,71%), podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego należy podwyższyć do kwoty minimalnej podstawy wymiaru wynoszącej w 2020 r. 2243,54 zł.

Jeżeli pracownik jest niezdolny do pracy na przełomie roku kalendarzowego, to płatnik świadczenia jest zobowiązany do ustalenia, czy od 1 stycznia należało podwyższyć faktyczną podstawę wymiaru świadczenia do kwoty minimalnej obowiązującej w nowym roku (patrz: PRZYKŁAD 4).

PRZYKŁAD 4

Pracownica jest uprawniona do zasiłku macierzyńskiego w okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego od 19 października 2019 r. do 6 marca 2020 r. Zatrudniona jest na cały etat z wynagrodzeniem minimalnym. Podstawa wymiaru zasiłku od października 2018 r. do września 2019 r. wynosi 1747,37 zł. W związku z tym, że podstawa wymiaru zasiłku jest niższa od minimalnego wynagrodzenia obwiązującego w 2019 r., podstawę wymiaru zasiłku od 19 października do 31 grudnia 2019 r. stanowiła kwota 1941,52 zł (2250zł - 13,71%). Natomiast wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia w 2020 r. podstawa wymiaru zasiłku od 1 stycznia 2020 r. uległa kolejnemu podwyższeniu do kwoty 2243,54 zł (2600zł - 13,71%).

Dodatek stażowy a minimalna podstawa zasiłku

Jeżeli pracownik zachowuje prawo do składników wynagrodzenia za okres pobierania zasiłków, to podstawa wymiaru zasiłku z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy wraz ze składnikami, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku, nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (patrz: PRZYKŁAD 5).

PRZYKŁAD 5

Pracownik stał się niezdolny do pracy 31 stycznia 2020 r. Wynagrodzenie pracownika składa się ze stałego miesięcznego wynagrodzenia oraz dodatku stażowego, który jest wypłacany w pełnej miesięcznej wysokości także za okresy choroby pracownika. Ustalona podstawa wymiaru zasiłku chorobowego od stycznia do grudnia 2019 r. wyniosła 1930 zł. Dodatek stażowy przysługuje pracownikowi w kwocie 460 zł miesięcznie, a po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71% - 396,93 zł. W związku z tym, że ustalona podstawa wymiaru zasiłku chorobowego łącznie z kwotą dodatku stażowego przewyższa kwotę minimalnej podstawy wymiaru zasiłku wynoszącą 2243,54 zł (1930 zł + 396,93 zł = 2326,93 zł), zasiłek chorobowy przysługuje pracownikowi od ustalonej podstawy wymiaru, wynoszącej 1930 zł.

Podstawa prawna

• art. 3 ust. 3, art. 36, art. 41, art. 43, art. 45, art. 47 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 645; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1590)

• rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1778)

©℗

BARBARA PORADA

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych