Świadczenia nieodpłatne a zgoda i korzyść pracownika

Jest to „wyrok interpretacyjny" - nie należy go stoso­wać w sposób mechaniczny. Przykładowo, zdaniem sędziów, zapewnienie pracownikowi dojazdu do pracy jest zazwyczaj opodatkowane. W szczególnych przy­padkach może jednak wystąpić sytuacja, że pracodawca nie będzie w stanie ustalić podstawy opodatkowania, i w konsekwencji nie pobierze podatku z tego tytułu. Decyduje o tym wykładnia przepisów, którą trzeba za­stosować indywidualnie do każdego przypadku zapew­niania pracownikom świadczeń nieodpłatnych.

Uprzednia zgoda pracownika

Według sędziów Trybunału, kluczowe dla powsta­nia zobowiązania podatkowego jest wyrażenie zgody przez pracownika na przyjęcie od pracodawcy świad­czenia - w postaci np. zapewnienia dojazdu do pracy, abonamentu medycznego, kursów edukacyjnych nie- będących podnoszeniem kwalifikacji czy świadczeń rekreacyjnych.

Pracodawcy zainteresowani stosowaniem wyroku TK z 8 lipca 2014 r. powinni przed pobraniem zaliczki na podatek dochodowy przeprowadzić analizę, czy pracownik wyraził zgodę na skorzystanie ze świadczenia,

Specyficzna sytuacja powstaje w przypadku imprez integracyjnych. Trybunał miał wątpliwości, czy pra­cownik ma realną możliwość sprzeciwienia się praco­dawcy i odmówienia udziału w takiej imprezie. Sędzio­wie uznali, że brak pełnej swobody sprawia, że udział w spotkaniu integracyjnym nie powoduje powstania przychodu po stronie pracownika - i to nawet wtedy, gdy pracownik nie protestuje albo gdy wręcz formalnie wyraża zgodę. Zależność pracownika od pracodawcy jest bowiem tak duża, że zgoda nie ma tu charakteru zgody swobodnej.

Zobacz również: Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń po wyroku TK

Dowóz do pracy

Skorzystanie przez pracownika na koszt pracodawcy z dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca świadcze­nia pracy może oznaczać uniknięcie przez pracownika wydatku. Takie świadczenie stanowi wówczas korzyść objętą podatkiem dochodowym. Taka ocena jest jednak poprawna tylko pod warunkiem, że świadczenie to pra­codawca spełnił, dysponując uprzednią zgodą pracow­nika na jego przyjęcie. Sędziowie wskazali, że nie jest wyjątkiem sytuacja, gdy pracownik, który - choć musi dojeżdżać do pracy i ponosić tego niekiedy znaczne koszty - nie jest zainteresowany dowozem zorganizo­wanym przez pracodawcę. Trybunał jako przykład ta­kiej postawy wskazał pracownika, który jadąc własnym samochodem, zapewnia jednocześnie transport innym domownikom (np. żonie do innej pracy i dzieciom do szkoły). Jeśli jednak pracownik decyduje się skorzystać z przewozu, niewątpliwie unika wydatku, który musiał­by ponieść. Powstaje więc obowiązek pobrania zaliczki na podatek przez pracodawcę - i to nawet wtedy gdy pracownik początkowo deklarował brak zamiaru sko­rzystania z dowożenia. Podobny sposób rozumowania można zastosować wobec dodatkowych ubezpieczeń pracowników.