Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dzierżawca jako podatnik podatku rolnego

Dzierżawca jako podatnik podatku rolnego./ fot. Shutterstock
Dzierżawca jako podatnik podatku rolnego./ fot. Shutterstock
fot.Shutterstock
Ustawa o podatku rolnym w swej ogólnej regulacji wśród podatników wskazuje właścicieli, posiadaczy, posiadaczy samoistnych oraz użytkowników wieczystych gruntów.  Co do zasady podatnikami podatku rolnego nie są posiadacze zależni. Z tej ogólnej zasady wynika, że dzierżawca gruntu rolnego nie jest podatnikiem podatku rolnego.  Od tej zasady ustawodawca przewidział istotne wyjątki.

Przepisy ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (dalej: u.p.r.) wprost wskazują, że podatnikiem tej daniny jest dzierżawca gruntu będącego własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Sytuacja taka pozostaje efektem zawężenia przez ustawodawcę możliwości opodatkowania posiadacza zależnego tylko w przypadku gruntów o określonym statusie właścicielskim.

CO MÓWIĄ PRZEPISY

Podatnikami podatku rolnego są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1) właścicielami gruntów, z zastrzeżeniem ust. 2;

2) posiadaczami samoistnymi gruntów;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) użytkownikami wieczystymi gruntów;

4) posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, albo

jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych.

Art. 3 ust. 1 u.p.r.

Natomiast negatywnie ocenić należy wszelkie postanowienia umów dzierżawy, które odnoszą się do zasad opodatkowania. Strony takich umów mogą, oczywiście, porozumiewać się co do regulowania ekonomicznego ciężaru opodatkowania. Należy jednak podkreślić, że ich ustalenia nie mają żadnego wpływu na formalnoprawny podmiotowy zakres opodatkowania. Jest to rezultatem założenia, że obowiązek podatkowy powstaje z mocy prawa i tylko wola ustawodawcy może dany podmiot od tego obowiązku uwolnić.

Kiedy dzierżawca staje się podatnikiem

Zgodnie z art. 3 ust. 3 u.p.r., jeżeli grunty gospodarstwa rolnego zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych, podatnikiem podatku rolnego jest dzierżawca. O ile jednak wątpliwości nie budzi, że zawarcie umowy, o której mowa w art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (dalej: u.u.s.r.), powoduje przejście obowiązku podatkowego na dzierżawcę, o tyle pojawiają się wątpliwości, czy taki sam skutek spowoduje zawarcie umowy, o której mowa w art. 38 u.u.s.r. Umowa dzierżawy, o której mowa w art. 28 ust. 4 pkt 1 u.u.s.r., dotyczy dzierżawy za rentę lub emeryturę. Aby uznać umowę dzierżawy za spełniającą wymogi wskazane w tym przepisie (a więc także i art. 3 ust. 3 u.p.r.), musi ona spełniać określone warunki:

wydzierżawiającym musi być emeryt lub rencista (który zaprzestał produkcji rolnej),

zawarta musi być w formie pisemnej, na co najmniej 10 lat i wpisana do ewidencji gruntów i budynków.

Zobacz: Podatki i opłaty lokalne

Ponadto dzierżawcą tych gruntów nie może być osoba, która jest: małżonkiem emeryta lub rencisty; jego zstępnym lub pasierbem; osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym; małżonkiem zstępnego lub pasierba, a także małżonkiem osoby pozostającej z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym. Co istotne, aby doszło do przejścia zobowiązania podatkowego na dzierżawcę, wszystkie wymienione warunki muszą zostać spełnione łącznie. Umowa, o której mowa w art. 38 u.u.s.r., nie została obwarowana tak rygorystycznymi warunkami. Z treści przepisu wynika, że powinna spełniać wyłącznie dwa wymogi:

musi zostać zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków,

na jej podstawie dzierżawca obowiązany jest prowadzić działalność rolniczą.

Wobec istotnych różnic w wymogach dotyczących obu umów zrodziły się wątpliwości, czy przejście obowiązku podatkowego nastąpić może również na podstawie umowy, o której mowa w art. 38 u.u.s.r.

Podsumowanie

Z jednej strony nie ma żadnych wątpliwości, że umowy, o których mowa w art. 28 i art. 38 u.u.s.r., nie są tożsame (są to inne rodzaje umów). Z drugiej jednak strony, obie zawierane są stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. I w tym właśnie aspekcie wypełniają postanowienia art. 3 ust. 3 u.p.r. W konsekwencji przyjąć należy, że brak jest zatem w tym zakresie jakichkolwiek prawnych argumentów, aby twierdzić, że przewidziana w art. 38 u.u.s.r. umowa dzierżawy nie przenosi obowiązku podatkowego z właściciela na dzierżawcę. Stanowisko takie uzasadnione jest z punktu widzenia założeń ustawodawcy, którego intencją było, aby to dzierżawcy gruntów rolnych, którzy chcą posiadać tytuł do ubezpieczenia KRUS, byli podatnikami podatku rolnego. W ten sposób ustawodawca dąży też do opodatkowania podmiotów, które faktycznie będą władać gruntami i będą z nich pobierać pożytki. W ten właśnie sposób ustawodawca zdaje się uwzględniać ekonomiczną zdolność podmiotu do zapłaty podatku.

Z ORZECZNICTWA

Zawarcie przez emeryta lub rencistę umowy dzierżawy, która nie spełnia wszystkich warunków wskazanych w art. 28 ust. 1 pkt 4 lit. a-d ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, uprawnia świadczeniobiorcę do uzyskania emerytury lub renty, jednakże w niższej wysokości niż przysługująca osobom, które zaprzestały działalności rolniczej.

Wyrok WSA w Warszawie z 10 września 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 562/09

Jednocześnie nie istnieją dostateczne przesłanki do tego, by uznać, że obowiązek podatkowy przenosi wyłącznie umowa zawarta na podstawie art. 28 ust. 4 pkt 1 u.u.s.r. Istnieją natomiast istotne podstawy do tego, aby umowy zawierane stosownie do art. 38 tej ustawy również stanowiły podstawę do egzekwowania zobowiązania od podmiotu będącego dzierżawcą. ©℗

Podstawy prawne

art. 3 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1892; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669)

art. 28, art. 38 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2336; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 858)

dr Paweł Grzybowski

pracuje w dziale doradztwa podatkowego Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners sp. k. w Poznaniu. Zawodowo zajmuje się zagadnieniami prawa podatkowego, w szczególności podatkami od nieruchomości, rolnym oraz leśnym

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Uzgodnienia i opinie do projektu planu miejscowego

    Ważnym elementem prowadzącym do przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest wyrażenie stanowiska wobec projektu planu przez organy wyspecjalizowane w określonych dziedzinach, które powinny zostać uwzględnione przy realizacji polityki przestrzennej gminy. Takie stanowisko przybiera postać uzgodnień lub opinii.

    Jak zaskarżyć rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody

    Jedną z form ochrony samodzielności samorządu terytorialnego jest możliwość zakwestionowania (przez uprawniony organ) rozstrzygnięcia nadzorczego wydanego przez wojewodę lub przez regionalną izbę obrachunkową. 

    Czy dotacja oświatowa dla placówek niesamorządowych to świadczenie jednorazowe?

    W praktyce pokutuje pogląd, że dotacja oświatowa - wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego dla placówki niepublicznej działającej na jej terenie - ma charakter świadczenia jednorazowego. 

    MI: wartość wniosków o dofinansowanie przewozów autobusowych to 773 mln zł

    Samorządy złożyły wnioski o uruchomienie w tym roku, w całym kraju 6347 nowych linii autobusowych z dofinansowaniem z rządowego Funduszu rozwoju przewozów autobusowych (FRPA); wartość wniosków to 773 mln zł - przekazał wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

    Darmowe laptopy dla czwartoklasistów będą miały zabezpieczenie przed odsprzedażą w postaci .... wygrawerowanego orła w koronie

    Jesienią 370 tys. uczniów czwartych klas szkół podstawowych otrzyma na własność komputery. W przestrzeni medialnej podnoszono, że niektórzy rodzice mogą próbować je nielegalnie odsprzedać.

    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości. 

    Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

    Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

    Zmiany: urlopy, szkolenia, elastyczny czas pracy [Ostateczna wersja nowelizacji kodeksu pracy]

    Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy. Nowe przepisy regulują m.in. urlopy i czas pracy, w tym urlop rodzicielski, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.

    Program "Ochrona Zabytków". Dofinansowanie 200 mln zł

    Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło drugi nabór w programie Ochrona Zabytków.

    PUE ZUS: Kalkulator do wyliczenia wysokości emerytury w 2023 r.

    Na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS można samodzielnie wykonać symulację wysokości przyszłego świadczenia emerytalnego, przyznawanego na nowych zasadach. Symulacja pozwala na wykonanie obliczeń tym osobą, które chcą sprawdzić jakie świadczenie by otrzymały, gdyby przechodziły na emeryturę w bieżącym roku.

    ZUS: Co się dzieje ze środkami zapisanymi na subkoncie w ZUS w razie śmierci ubezpieczonego

    Środki zapisane na subkoncie w ZUS podlegają podziałowi i wypłacie w razie m. in. śmierci ubezpieczonego. Tak, jak to ma miejsce w przypadku środków zgromadzonych na rachunku w OFE - poinformował PAP rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.