Indywidualne interpretacje prawa podatkowego - procedura wydania i obowiązywanie

Po złożeniu wniosku o wydanie interpretacji do właściwego organu następuje jego ocena. Można tutaj wskazać trzy możliwe sytuacje, polegające na uznaniu przez organ stanowiska wnioskodawcy za: prawidłowe, prawidłowe w części lub w całości nieprawidłowe.

Z pierwszą sytuację będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy opisany stan faktyczny i przedstawione stanowisko wraz z podaniem podstawy prawnej jest słuszne. Wówczas, interpretacja będzie zawierała jedynie wskazanie prawidłowości przyjętego stanowiska.

W pozostałych dwóch przypadkach będzie dodatkowo wymagane uzasadnienie prawne, wiążące przedstawiony stan faktyczny z obowiązującym w dniu wydania interpretacji prawem.

Maksymalny termin na wydanie interpretacji wynosi 3 miesiące od dnia otrzymania wniosku. Powinna ona jednak zostać wydana możliwie jak najszybciej - „bez zbędnej zwłoki”. W przypadku, gdy organ nie dochowa 3-miesięcznego terminu, będziemy mieli do czynienia z tzw. „milczącą interpretacją”, oznaczającą akceptację stanowiska wnioskodawcy.

Dla wydania interpretacji niezbędnym jest wniesienie przez wnioskodawcę opłaty na właściwy rachunek w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wynosi ona wielokrotność 40 zł, w zależności od ilości przedstawionych we wniosku stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie wskazują w jakiej formie ma zostać wydana interpretacja indywidualna. Jedynie w odniesieniu do pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia wskazuje się, iż wymaganą formą jest postanowienie. Nie wydaje się jednak istotne, czy wydana interpretacja będzie zatytułowana jako postanowienie, decyzja czy też uzyska inną nazwę. Jest to bowiem, jedynie wyjaśnienie przepisów prawa a nie akt określający prawa lub obowiązki. Dla ułatwienia, można jednak, posiłkując się uchyloną już treścią art. 14, uznać iż dopuszczalną formą jest forma postanowienia.

Wydana interpretacja podlega doręczeniu wnioskodawcy, a także organom podatkowym i organom kontroli skarbowej, właściwym ze względu na zakres spraw będących przedmiotem interpretacji. Uprawnienie tych ostatnich jest w pełni uzasadnione. Można bowiem założyć, iż podatnik będzie chciał wykorzystać uzyskaną wykładnię i postąpi zgodnie z nią. Organy podatkowe dysponując stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej lub innego upoważnionego podmiotu nie będą tym samym kwestionowały takiego działania. Ponadto, przepisy umożliwiają publikację interpretacji w Biuletynie Informacji Publicznej, po wcześniejszym usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę. 

Czytaj także: Interpretacje indywidualne prawa podatkowego - organy uprawnione>>

Zmiana interpretacji

Pomimo przekazania kompetencji do dokonywania wykładni przepisów innym podmiotom, nadzór nadal posiada Minister Finansów, który może z urzędu dokonać zmiany wydanej interpretacji, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w szczególności z orzecznictwem sądów, Trybunału Konstytucyjnego czy ETS. Zawiadomienie o zmienionej interpretacji doręcza się wnioskodawcy. Co ciekawe, ustawa nie przewiduje możliwości wystąpienia do Ministra Finansów z wnioskiem o dokonanie rewizji stanowiska wyrażonego w interpretacji.

Kompetencje do zmiany obejmują nie tylko wykładnię dokonaną przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej, ale także innych upoważnionych podmiotów, w tym wójtów, burmistrzów (prezydentów miast). Obejmuje to także, tzw. „interpretacje milczące”. Przepisy nie określają w jakim terminie może dojść do zmiany interpretacji, co sugeruje, iż może to nastąpić w każdym czasie. Zmieniona interpretacja zastępuje dotychczas obowiązującą.

Ordynacja podatkowa przewiduje ponadto środki ochrony prawnej dla samego wnioskodawcy, w sytuacji, gdy uzna, iż wydanie interpretacji nastąpiło z naruszeniem zasad postępowania albo jego treść pozostaje w sprzeczności z prawem podatkowym, wówczas ma możliwość zaskarżenia jej do sądu administracyjnego.

Możliwość taka, wprost nie wynika z regulacji podatkowej, pośrednio można ją wywieść z treści art. 14c §3, gdzie wskazano, iż w interpretacji należy zawrzeć pouczenie o prawie wniesienia skargi. Obowiązują tutaj analogiczne zasady do tych, wyrażonych w Ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skarga musi być poprzedzona wezwaniem organu, który wydał interpretację, do usunięcia naruszenia prawa. Termin do wystąpienia do sądu administracyjnego ze skargą wynosi 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu wezwanego lub 60 dni, w przypadku braku takiej odpowiedzi, od dnia wezwania do usunięcia nieprawidłowości.

Innym środkiem ochrony prawnej jest możliwość złożenia zażalenia na postanowienia o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia. Zażalenie, które wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określając ponadto zakres żądania oraz wskazując na dowody uzasadniające to żądanie. W tym zakresie obowiązują te same zasady, które stosuje się w odniesieniu do wszystkich zażaleń na podstawie Ordynacji podatkowej.