REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wydawanie a wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Izabela Motowilczuk
magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji z zakresu finansów i rachunkowości jednostek sektora publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem samorządowych jednostek organizacyjnych
Wydawanie i wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi/ Fot. Fotolia
Wydawanie i wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W procesie wydatkowania środków publicznych obowiązuje zasada rozdzielenia funkcji dysponenta środków publicznych od wykonawcy wydawanych przez niego dyspozycji. Dysponentem środków publicznych jest osoba, która w imieniu jednostki sektora finansów publicznych ma kompetencje do podejmowania decyzji o wydatkowaniu środków publicznych na określony cel i w określonej wysokości.

Dysponentem w tym znaczeniu jest kierownik jednostki sektora finansów publicznych odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej jednostki, zgodnie z ogólną zasadą określoną w art. 53 ust. 1 uofp. Wydane przez dysponenta polecenia wydatkowania środków publicznych są wykonywane przez głównego księgowego, który realizuje związane z tym czynności techniczne (dokonuje płatności gotówką lub rozliczeń w formie bezgotówkowej).

REKLAMA

W praktyce rozróżnienie to najlepiej zilustrować na przykładzie poprzez objaśnienie znaczenia podpisów kierownika jednostki i głównego księgowego składanych na dokumentach dotyczących operacji zaciągnięcia zobowiązań i realizacji wynikających z nich wydatków.

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

PRZYKŁAD

Kierownik jednostki

Podpis kierownika jednostki jako osoby odpowiedzialnej za całość gospodarki finansowej tej jednostki (art. 53 ust. 1 uofp), w tym za realizację jej planu wydatków, złożony na:

● umowie oznacza, że zaciągnął on zobowiązanie w imieniu jednostki, którą reprezentuje (rozdysponował środki publiczne przewidziane w planie finansowym),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

● rachunku (fakturze) przedłożonym przez wykonawcę (dostawcę) po zrealizowaniu umowy oznacza, że kierownik podjął decyzję o dokonaniu wydatku (zapłacie za dostawę/usługę, której wykonanie dokumentuje rachunek/faktura), czyli – innymi słowami – wydał dyspozycję wypłaty środków publicznych przewidzianych w planie finansowym jednostki.

Jeśli kolejno zobowiązanie i wydatek nie będą mieściły się w planie finansowym jednostki (albo nie będą w nim przewidziane w ogóle, albo w niewystarczającej kwocie), kierownik jednostki jako dysponent środków dopuści się czynów zabronionych przewidzianych w ustawie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych:

● art. 15 – zgodnie z którym, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia określonego planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia,

● art. 11 – zgodnie z którym, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia określonego planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia.

Zobacz również: Upoważnienie do pełnienia zastępstwa za głównego księgowego w jednostce

Główny księgowy

Podpis głównego księgowego złożony na tych samych dokumentach – obok podpisu kierownika jednostki – oznacza, że przeprowadził on ich kontrolę wstępną (przed zawarciem umowy oraz przed zatwierdzeniem wydatku do realizacji przez kierownika jednostki) i stwierdził, że:

● nie zgłasza zastrzeżeń do przedstawionej przez właściwych rzeczowo pracowników oceny prawidłowości tych operacji i ich zgodności z prawem,

● nie zgłasza zastrzeżeń do kompletności oraz formalno-rachunkowej rzetelności i prawidłowości dokumentów dotyczących tych operacji,

● wskazane w tych dokumentach zobowiązania mieszczą się w planie finansowym jednostki.

Jeśli zarówno zobowiązanie, jak i wydatek nie będą się jednak mieściły w planie wydatków, to główny księgowy, który fizycznie dokonał wynikających z nich płatności, nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za czyny zabronione z art. 11 i 15 ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych, ponieważ jego kompetencje nie obejmują zaciągania zobowiązań w imieniu jednostki ani zlecania wypłat ze środków publicznych, a jedynie przeprowadzanie kontroli wstępnej dokumentów księgowych (art. 54 ust. 1 pkt 3, ust. 3–6 uofp). Dlatego też podstawą jego odpowiedzialności może być tylko art. 18b ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych, według którego naruszenie dyscypliny finansów publicznych stanowi nienależyte dokonanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym, jeżeli miało ono wpływ na:

● dokonanie wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych,

● zaciągnięcie zobowiązania niemieszczącego się w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.

Zasada rozdziału funkcji dysponenta środków budżetowych i wykonawcy wydanych przez niego poleceń ma za zadanie ograniczenie ryzyka powstawania nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych, wynikających m.in. z błędnej interpretacji prawa, niegospodarności czy defraudacji poprzez to, że osoby władne do podejmowania decyzji o kierunkach wydatkowania środków nie mają do nich bezpośredniego dostępu (wydane przez nich polecenia są realizowane i rejestrowane w ewidencji księgowej przez inne osoby). Podział kluczowych obowiązków został wskazany jako jeden z podstawowych mechanizmów kontroli operacji finansowych i gospodarczych w komunikacie w sprawie standardów kontroli zarządczej.

Polecamy w INFORRB

Instrukcja sporządzania, obiegu i kontroli dokumentów finansowo-księgowych

Odpowiedzialność za ukrywanie przekroczenia planu wydatków w ewidencji księgowej

Zasady odpowiedzialności za nienależyte wykonywanie obowiązków z zakresu rachunkowości

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS udostępnił ponad 23,9 mln informacji o stanie konta ubezpieczonego za 2024 r. Jak pobrać dokument?

W poniedziałek, 1 września 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył generowanie i udostępnianie Informacji o Stanie Konta Ubezpieczonego za 2024 r. Informacje dostępne są na PUE/eZUS.

Niższy dodatek za pracę w nocy od 1 września 2025 r. Ile wyniesie i kogo dotyczy?

Od 1 września 2025 r. osoby pracujące w nocy otrzymają niższy dodatek za każdą godzinę pracy w tych godzinach. Z czego wynika ta zmiana? Ile wyniesie stawka? Kto może liczyć na dodatek i jak go obliczyć?

Ponowne zatrudnienie pracownika urzędu zwolnionego w czasie długiej choroby [Przykład]

Czy przy ponownym zatrudnianiu pracownika trzeba powierzyć mu dokładnie to samo stanowisko, które zajmował przed zwolnieniem? Jakie są wymagania Kodeksu pracy w tym zakresie?

Interpretacje dotyczące podatków lokalnych publikowane przez KIS [Projekt]

Indywidualne interpretacje podatkowe, dotyczące podatków lokalnych i wydawane przez organy samorządów, będą publikowane przez Krajową Informację Skarbową. Tak wynika z opublikowanej w środę na stronach kancelarii premiera informacji o planowanej nowelizacji Ordynacji podatkowej.

REKLAMA

Certyfikacja wykonawców ma zwiększyć przejrzystość zamówień publicznych

Prezydent podpisał ustawę o certyfikacji zamówień publicznych. Ustawa nie przewiduje obowiązku certyfikacji. Wykonawca będzie mógł ubiegać się o certyfikację i posługiwać się nią w postępowaniu na zasadzie dobrowolności.

Jak uchwala się ustawę budżetową w Polsce?

Uchwalenie budżetu państwa w Polsce odbywa się według szczegółowej procedury zapisanej w Konstytucji i regulaminach parlamentu. Dokument przechodzi drogę od Rady Ministrów, przez Sejm i Senat, aż po podpis prezydenta, a każdy etap ma określone terminy i zasady.

Święta w sobotę 2025: Jakie obowiązki mają pracodawcy?

Święta wypadające w soboty powodują konieczność udzielenia pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy. Wynika to wprost z art. 130 § 2 Kodeksu pracy. Najbliższe święto przypadające w sobotę to 1 listopada 2025 r.. Sprawdź, jakie zasady obowiązują pracodawców oraz jak prawidłowo zaplanować czas pracy w tym okresie.

Czy rodzice mogą opłacać tzw. wsad do kotła bezpośrednio na rachunek firmy cateringowej?

Zapytanie, które wpłynęło do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie dotyczyło możliwości uiszczania przez rodziców wyłącznie kosztów „wsadu do kotła” bezpośrednio na rachunek firmy cateringowej. Jakie jest stanowisko izby?

REKLAMA

Jak specjaliści od finansów i rachunkowości w skali europejskiej oceniają warunki pracy w swojej branży? Jakie są i jakie będą trendy w tym zakresie?

Świat przyśpieszył, a wraz z nim przyśpieszyły zmiany na rynku pracy. Pandemia gwałtownie wprowadziła zdalny i hybrydowy model pracy do firm, turbulencje geopolityczne i ekonomiczne zachwiały poczuciem bezpieczeństwa i przewidywalności, a zmiany klimatyczne oraz rozwój technologii wpływają na rynek pracy w tempie wykładniczym.

Skrócony czas pracy – pilotaż również w samorządach

Jednostka samorządu terytorialnego może złożyć jako realizator tylko jeden wniosek dla wybranej jednostki podległej, w której będzie testowany model skróconego czasu pracy. Tak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA