REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wydawanie a wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi

Izabela Motowilczuk
magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji z zakresu finansów i rachunkowości jednostek sektora publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem samorządowych jednostek organizacyjnych
Wydawanie i wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi/ Fot. Fotolia
Wydawanie i wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W procesie wydatkowania środków publicznych obowiązuje zasada rozdzielenia funkcji dysponenta środków publicznych od wykonawcy wydawanych przez niego dyspozycji. Dysponentem środków publicznych jest osoba, która w imieniu jednostki sektora finansów publicznych ma kompetencje do podejmowania decyzji o wydatkowaniu środków publicznych na określony cel i w określonej wysokości.

Dysponentem w tym znaczeniu jest kierownik jednostki sektora finansów publicznych odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej jednostki, zgodnie z ogólną zasadą określoną w art. 53 ust. 1 uofp. Wydane przez dysponenta polecenia wydatkowania środków publicznych są wykonywane przez głównego księgowego, który realizuje związane z tym czynności techniczne (dokonuje płatności gotówką lub rozliczeń w formie bezgotówkowej).

REKLAMA

W praktyce rozróżnienie to najlepiej zilustrować na przykładzie poprzez objaśnienie znaczenia podpisów kierownika jednostki i głównego księgowego składanych na dokumentach dotyczących operacji zaciągnięcia zobowiązań i realizacji wynikających z nich wydatków.

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

PRZYKŁAD

Kierownik jednostki

Podpis kierownika jednostki jako osoby odpowiedzialnej za całość gospodarki finansowej tej jednostki (art. 53 ust. 1 uofp), w tym za realizację jej planu wydatków, złożony na:

● umowie oznacza, że zaciągnął on zobowiązanie w imieniu jednostki, którą reprezentuje (rozdysponował środki publiczne przewidziane w planie finansowym),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

● rachunku (fakturze) przedłożonym przez wykonawcę (dostawcę) po zrealizowaniu umowy oznacza, że kierownik podjął decyzję o dokonaniu wydatku (zapłacie za dostawę/usługę, której wykonanie dokumentuje rachunek/faktura), czyli – innymi słowami – wydał dyspozycję wypłaty środków publicznych przewidzianych w planie finansowym jednostki.

Jeśli kolejno zobowiązanie i wydatek nie będą mieściły się w planie finansowym jednostki (albo nie będą w nim przewidziane w ogóle, albo w niewystarczającej kwocie), kierownik jednostki jako dysponent środków dopuści się czynów zabronionych przewidzianych w ustawie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych:

● art. 15 – zgodnie z którym, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia określonego planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia,

● art. 11 – zgodnie z którym, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia określonego planem finansowym albo z przekroczeniem zakresu tego upoważnienia.

Zobacz również: Upoważnienie do pełnienia zastępstwa za głównego księgowego w jednostce

Główny księgowy

Podpis głównego księgowego złożony na tych samych dokumentach – obok podpisu kierownika jednostki – oznacza, że przeprowadził on ich kontrolę wstępną (przed zawarciem umowy oraz przed zatwierdzeniem wydatku do realizacji przez kierownika jednostki) i stwierdził, że:

● nie zgłasza zastrzeżeń do przedstawionej przez właściwych rzeczowo pracowników oceny prawidłowości tych operacji i ich zgodności z prawem,

● nie zgłasza zastrzeżeń do kompletności oraz formalno-rachunkowej rzetelności i prawidłowości dokumentów dotyczących tych operacji,

● wskazane w tych dokumentach zobowiązania mieszczą się w planie finansowym jednostki.

Jeśli zarówno zobowiązanie, jak i wydatek nie będą się jednak mieściły w planie wydatków, to główny księgowy, który fizycznie dokonał wynikających z nich płatności, nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za czyny zabronione z art. 11 i 15 ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych, ponieważ jego kompetencje nie obejmują zaciągania zobowiązań w imieniu jednostki ani zlecania wypłat ze środków publicznych, a jedynie przeprowadzanie kontroli wstępnej dokumentów księgowych (art. 54 ust. 1 pkt 3, ust. 3–6 uofp). Dlatego też podstawą jego odpowiedzialności może być tylko art. 18b ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych, według którego naruszenie dyscypliny finansów publicznych stanowi nienależyte dokonanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym, jeżeli miało ono wpływ na:

● dokonanie wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych,

● zaciągnięcie zobowiązania niemieszczącego się w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.

Zasada rozdziału funkcji dysponenta środków budżetowych i wykonawcy wydanych przez niego poleceń ma za zadanie ograniczenie ryzyka powstawania nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych, wynikających m.in. z błędnej interpretacji prawa, niegospodarności czy defraudacji poprzez to, że osoby władne do podejmowania decyzji o kierunkach wydatkowania środków nie mają do nich bezpośredniego dostępu (wydane przez nich polecenia są realizowane i rejestrowane w ewidencji księgowej przez inne osoby). Podział kluczowych obowiązków został wskazany jako jeden z podstawowych mechanizmów kontroli operacji finansowych i gospodarczych w komunikacie w sprawie standardów kontroli zarządczej.

Polecamy w INFORRB

Instrukcja sporządzania, obiegu i kontroli dokumentów finansowo-księgowych

Odpowiedzialność za ukrywanie przekroczenia planu wydatków w ewidencji księgowej

Zasady odpowiedzialności za nienależyte wykonywanie obowiązków z zakresu rachunkowości

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uzupełniający urlop macierzyński. Czy pracodawca może go odrzucić? Kiedy wniosek?

19 marca 2025 r. zaczną obowiązywać przepisy wprowadzające uzupełniający urlop macierzyński. Od czego zależy długość tego urlopu? Kiedy należy złożyć wniosek o uzupełniający urlop macierzyński? Czy pracodawca może go odrzucić?

Odprawa pośmiertna 2025 r. Ile wynosi? Komu przysługuje?

Kodeks pracy określa m.in. zasady dotyczące nabycia odprawy pośmiertnej po pracowniku. Chodzi o sytuację, w której pracownik m.in. w czasie trwania stosunku pracy umiera. Kto może otrzymać odprawę pośmiertną po pracowniku? Ile wynosi?

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia? Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia? W jakich przypadkach pracodawca będzie mógł rozwiązać umowę o pracę z winy pracownika, a w jakich bez winy pracownika? Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Społeczne Agencje Najmu z 100 proc. dofinansowaniem z UE. Wnioski do 17 marca 2025 r.

Społeczne Agencje Najmu z 100 proc. dofinansowaniem z UE. Ruszyła II edycja konkursu dla gmin. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przeznaczy blisko 100 mln zł z Unii Europejskiej na Społeczne Agencje Najmu Wnioski do 17 marca 2025 r. Kto może wystąpić o dofinansowanie? Ile wynosi dofinansowanie?

REKLAMA

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem. Resort rodziny 31 stycznia opublikował wyniki VI tury naboru ciągłego w ramach programu Aktywny Maluch 2022-2029. Zgodnie z danymi resortu rodziny, poziom użłobkowienia w Polsce wynosi już 40,11 proc. Pod koniec 2023 r. wynosił 36 proc.

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej?

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kiedy pracownik powinien poinformować pracodawcę o taki zwolnieniu? Czy dni przeznaczone na zwolnienie z powodu działania siły wyższej przechodzą na kolejny rok?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. 31 stycznia 2025 r. w Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Ministra Finansów, które wprowadza m.in. nowe wzory sporządzania sprawozdań przez JST. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Amortyzacja środków trwałych

Czym są środki trwałe? Czym jest amortyzacja? Co jest wartością początkową środka trwałego? Co należy uwzględnić przy amortyzacji środka trwałego? Jakie wyróżniamy metody amortyzacji środków trwałych?

REKLAMA

Zasady refundacji okularów lub szkieł kontaktowych: dokumentacja

Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom okulary bądź szkła kontaktowe korygujące wzrok swoim pracownikom. Co należy uwzględnić w dokumentacji dotyczącej refundacji za poniesione koszty związane z zakupem okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika? Czy ma znaczenie miejsce w którym pracownik wykonuje prace, czy jest w biurze, pracuje hybrydowo, czy zdalnie?

REKLAMA