REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

NIK: Kryterium najkorzystniejszej oferty rzadko stosowane

Zamówienia publiczne/ Fot. Fotolia
Zamówienia publiczne/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Skontrolowane jednostki tylko w niewielkiej mierze wykorzystywały przewidziane w przepisach możliwości uzyskania najkorzystniejszej oferty. W większości postępowań stosowano najniższą cenę jako jedyne kryterium oceny ofert. Tylko w przypadku 60 zamówień (ok. 2% udzielonych) ustalono dodatkowe kryteria oceny ofert poza najniższą ceną.

NIK o realizacji zamówień publicznych

REKLAMA

Skontrolowane jednostki publiczne prawidłowo udzielały zamówień publicznych na usługi zewnętrzne. Jednak tylko nieliczne urzędy korzystały z ustawowych możliwości uzyskania najkorzystniejszej oferty przy zawieraniu umów. Większość nadal stosowała najniższą cenę jako jedyne kryterium oceny ofert, głównie z obawy przed postępowaniami odwoławczymi.

REKLAMA

NIK oceniła działania 13 jednostek sektora finansów publicznych(urzędów i spółek), w związku z udzielaniem zamówień publicznych na usługi zewnętrzne. W latach 2012 - 2014 (I półrocze) jednostki objęte kontrolą zleciły podmiotom zewnętrznym wykonanie ok. 14 tys. usług o łącznej wartości ponad dwóch miliardów złotych (2 147 878,0 tys. zł.). Skontrolowane jednostki najczęściej zlecały usługi w zakresie prac gospodarczych i konserwacyjnych, prac informatycznych i wsparcia technicznego, opracowania dokumentacji projektowej, doradztwa prawnego, usług restauracyjnych, cateringowych oraz szkoleniowych.

Zamówienia publiczne na realizację usług były w większości udzielane zgodnie z obowiązującymi przepisami, a stwierdzone przypadki nieprawidłowości dotyczyły przede wszystkim braku pełnego rozpoznania potrzeb na usługi oraz nieuzasadnionego stosowania podziału zamówienia (na podstawie art. 6a ustawy Prawo zamówień publicznych), co pozwalało udzielać części zamówienia bez stosowania określonych przepisami zasad i procedur (dwie jednostki).

Zobacz również: Termin wyboru najkorzystniejszej oferty

Wyniki kontroli pokazały, że część skontrolowanych urzędów i spółek w sposób nieuprawniony wykorzystywała prawo do podziału zamówienia na części. Była to swego rodzaju furtka do niestosowania przepisów ustawy przy udzielaniu zamówień, wykorzystywana w sytuacji gdy, np. na skutek niewłaściwego planowania, nie udało się wszcząć bądź zakończyć postępowania w określonym czasie lub gdy na etapie planowania nie oszacowano wartości całego zamówienia ani też nie wyodrębniono i nie oszacowano jego części. Dlatego NIK wskazuje, że utrzymywanie możliwości dodatkowego dzielenia zamówienia na części, prowadzącego do zniesienia obowiązku stosowania zasad i procedur określonych przepisami ustawy jest nieuzasadnione. Wpływa bowiem negatywnie na konkurencyjność i zwiększa ryzyko wystąpienia zjawisk korupcjogennych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Skontrolowane jednostki tylko w niewielkiej mierze wykorzystywały przewidziane w przepisach możliwości uzyskania najkorzystniejszej oferty. W większości postępowań stosowano najniższą cenę jako jedyne kryterium oceny ofert. Tylko w przypadku 60 zamówień (ok. 2% udzielonych) ustalono dodatkowe kryteria oceny ofert poza najniższą ceną.

NIK podkreśla, że stosowanie najniższej ceny jako jedynego kryterium wyboru uzasadniano brakiem nakazu stosowania innych kryteriów, ale przede wszystkim  możliwością łatwiejszej obrony prawidłowości oceny ofert w przypadku ewentualnych odwołań i postępowań przed Krajową Izbą Odwoławczą.

NIK zwraca także uwagę na istotny aspekt liczebności składu orzekającego Krajowej Izby Odwoławczej. Obowiązujące przepisy jako zasadę przewidują rozpoznawanie odwołań w składzie jednoosobowym. Jednocześnie ustawodawca dopuszcza rozszerzenie składu orzekającego do trzech osób w przypadku szczególnej zawiłości sprawy lub jej precedensowego charakteru (decyduje o tym Prezes KIO). W latach 2012 - 2014 (I półrocze) Krajowa Izba Odwoławcza ponad czterokrotnie więcej spraw rozpoznała w składzie jednoosobowym (5371), niż w składzie trzyosobowym (1296).

W ocenie NIK takie uregulowania nie zapewniają przejrzystości systemu odwoławczego, a także nie gwarantują wszechstronnego i obiektywnego rozpoznania sprawy. Dlatego zasadne jest, zdaniem NIK, wprowadzenie w systemie zamówień publicznych zasady rozpoznawania odwołań w składzie co najmniej dwuosobowym i wyeliminowanie uznaniowości decyzji Prezesa KIO w ocenianiu zawiłości sprawy. 

W większości badanych jednostek stwierdzono nieefektywną, zdaniem NIK, organizację planowania i udzielania zamówień publicznych na wykonanie usług przez podmioty zewnętrzne. Wszystkie skontrolowane jednostki wprowadziły wprawdzie własne regulacje wewnętrzne dotyczące udzielania zamówień (w tym zlecania usług), ale tylko w połowie jednostek sporządzano plany zamówień publicznych na dany rok, obejmujące wszystkie planowane usługi, niezależnie od ich wartości. W pozostałych plany obejmowały zamówienia o wartości powyżej określonej kwoty, bądź też wcale ich nie sporządzano.

Pomimo braku w przepisach sformułowanego wprost obowiązku sporządzania planów zamówień publicznych NIK uważa, że aby zwiększyć efektywność i przejrzystość systemu zamówień w sektorze publicznym, a także aby zminimalizować ryzyko korupcji konieczne jest wprowadzenie obowiązku sporządzania przez urzędy rocznych planów zamówień publicznych niezależnie od wartości zamówień.

W sześciu jednostkach (z dziewięciu, w których sporządzano plany) sporządzania planów zamówień publicznych nie poprzedzano rozpoznaniem rzeczywistych potrzeb ani udokumentowaną analizą zamówień pod kątem ich zasadności, kosztów oraz korzyści. W większości przypadków uzasadnienie potrzeby zakupu danej usługi wymagane było dopiero na etapie składania wniosku rozpoczynającego już procedurę udzielenia zamówienia.

Wnioski

Biorąc pod uwagę wyniki kontroli, Najwyższa Izba Kontroli uważa, że do zwiększenia efektywności i przejrzystości systemu zamówień w sektorze publicznym, a także zminimalizowania ryzyka korupcji mogą przyczynić się:

  • wprowadzenie obowiązku sporządzania przez jednostki publiczne rocznych planów zamówień publicznych niezależnie od ich wartości - plan zamówień daje bowiem kierownikowi jednostki całościową wiedzę o liczbie i wartości planowanych zamówień, terminach oraz trybach ich udzielenia, co jest niezbędne dla sprawowania rzetelnej kontroli zarządczej,
  • eliminowanie z systemu zamówień rozwiązań, które dają jednostkom sektora finansów publicznych możliwość dzielenia zamówienia na części i udzielenia go bez stosowania zasad i procedur określonych przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych (np. art. 6a ustawy),
  • wprowadzenie zasady rozpoznawania odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą w składach wieloosobowych, uzależniając to np. od kwotowego progu zamówienia.

NIK wnioskuje także o modyfikację art. 13 ustawy Prawo zamówień publicznych, dotyczącego wstępnych ogłoszeń informacyjnych, tak aby publikacja ogłoszeń stała się obligatoryjna. Zdaniem NIK ogłoszenia informacyjne pozwalają wykonawcom na rzetelne przygotowanie się do udziału w postępowaniu (m.in. zebranie odpowiedniego zespołu czy nawet stworzenie konsorcjum). Zatem upowszechnienie  instytucji wstępnego ogłoszenia informacyjnego jest korzystne zarówno dla zamawiających jak i wykonawców. Zdaniem NIK konieczne jest także doprecyzowanie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych w zakresie dokonywania imiennego podziału zadań i odpowiedzialności poszczególnych członków komisji przetargowych za konkretne czynności w postępowaniu.

Źródło: Najwyższa Izba Kontroli

Polecamy serwis: Zamówienia publiczne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wsparcie dla samorządów dotkniętych powodzią: 21 mln zł na najpilniejsze potrzeby oraz ok. 100 mln zł na niskooprocentowane pożyczki

21 mln na najpilniejsze potrzeby oraz ok. 100 mln zł. na niskooprocentowane pożyczki na poziomie 1,5 proc. do 2,5 proc. na likwidację skutków powodzi. Ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska poinformowała o trwających pracach związanych z uruchomieniem specjalnych programów wsparcia dla centrów zarządzania kryzysowego, które ucierpiały w powodzi.

Od 1 października 2024 r. rusza ogólnokrajowa infolinia KAS

Ministerstwo finansów poinformowało w piątek, 13 września, że od 1 października uruchamia jedną, ogólnopolską infolinię KAS, na której będą dostępni pracownicy urzędów skarbowych i Krajowej Informacji Skarbowej. Połączenia z dotychczasowymi numerami urzędów skarbowych będą automatycznie przekierowywane na infolinię.

Zrównanie praw kół gospodyń wiejskich. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o KGW

Zrównanie praw kół gospodyń wiejskich. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o KGW. Chodzi o zrównanie praw wszystkich kół gospodyń wiejskich, jeśli chodzi o ich dostęp do rozwiązań zawartych w ustawie o KGW z 9 listopada 2018 roku.

10 września mija ważny termin dla gmin. Chodzi o ochronę zabytków

We wtorek, 10 września mija termin dotyczący wypełnienia formularza sprawozdania o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w samorządzie gminnym. Chodzi o dokument KK-2 Sprawozdanie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w samorządzie gminnym.

REKLAMA

591 mln zł dla organizatorów i operatorów publicznego transportu zbiorowego. Wnioski można składać do 4 października 2024 r.

Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że ruszył nabór wniosków w konkursie autobusowym. Chodzi o środki z Krajowego Planu Odbudowy na zakup zeroemisyjnych autobusów regionalnych. Resort poinformował, że na ten cel będzie dostępnych 591 mln zł.

Co dalej z podwyżkami pielęgniarek i położnych?

Pielęgniarki i położne czekają na dalsze procedowanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. 

Zmiany w emeryturach nauczycielskich już od września 2024 r. po spełnieniu określonych warunków emerytura w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny

Zmiany w emeryturach nauczycielskich już od września 2024 r. po spełnieniu określonych warunków emerytura w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny. Jakie warunki należy spełniać? Kiedy należy złożyć wniosek?

Dochody jednostek samorządu terytorialnego. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o JST

Kompleksowa reforma finansów samorządów. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o jednostkach samorządu terytorialnego. Zdaniem ministra finansów to największa reforma dochodów jednostek samorządu terytorialnego od ponad 20 lat.

REKLAMA

ZUS ogłosił konkurs na świadczenie usług rehabilitacyjnych. Oferty można składać do 27 września

W poniedziałek, 2 września Zakład Ubezpieczeń Społecznych ogłosił konkurs ofert na świadczenie usług rehabilitacyjnych dla ośrodków rehabilitacyjnych. Chodzi o prowadzenie rehabilitacji konkretnych schorzeń w latach 2025-2027.

Dofinansowanie do 300 tys. zł dla gmin. Wnioski można składać do 30 sierpnia 2024 r.

Do 30 sierpnia nabór wniosków w programie "Pierwszy dzienny opiekun w gminie 2024". Jest to program działający w ramach resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 Aktywny Maluch.

REKLAMA