REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wzrost odpisu na ZFŚS od 1 sierpnia 2019 r. - pięć kroków, jak wyliczyć wyrównanie

Subskrybuj nas na Youtube
Wzrost odpisu na ZFŚS od 1 sierpnia 2019 r. - pięć kroków, jak wyliczyć wyrównanie./ fot. Fotolia
Wzrost odpisu na ZFŚS od 1 sierpnia 2019 r. - pięć kroków, jak wyliczyć wyrównanie./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja dotycząca ustawy o ZFŚS wprowadziła obowiązek naliczenia i przekazania na rachunek bankowy ZFŚS zwiększonych kwot odpisów na 2019 r. przez wszystkich pracodawców tworzących fundusz na podstawie ustawy o ZFŚS.

Zakres zmian

REKLAMA

Z dniem 23 października 2019 r. weszła w życie ustawa z 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz ustawy o Karcie Dużej Rodziny - dalej: ustawa zmieniająca (Dz.U. z 2019 r. poz. 1907). Wprowadziła ona szczególne unormowania w zakresie wysokości środków przeznaczonych na działalność socjalną przez pracodawców sektora publicznego i prywatnego. Unormowania te obowiązują tylko w 2019 r.

Nowelizacja dotycząca ustawy o ZFŚS wprowadziła obowiązek naliczenia i przekazania na rachunek bankowy ZFŚS zwiększonych kwot odpisów na 2019 r. przez wszystkich pracodawców tworzących fundusz na podstawie ustawy o ZFŚS.

Nowelizacja ta nie dotyczy funduszy tworzonych na zasadach szczególnych z innych ustaw.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowelizacja nie dotyczy nauczycieli i emerytowanych nauczycieli, zatrudnionych w szkołach i innych placówkach publicznych. Zasady tworzenia ich ZFŚS są ustalone w Karcie Nauczyciela. Dlatego w jednostkach budżetowych należących do systemu oświaty:

  • odpisy na ZFŚS dla nauczycieli oraz nauczycieli emerytów i rencistów pozostaną takie same w całym 2019 r.,

  • zmianie ulegną odpisy na ZFŚS dla pracowników administracyjnych i obsługi, a także dla emerytów i rencistów zatrudnionych przed przejściem na te świadczenia na tych stanowiskach.

Ponadto zwiększeniu uległa wysokość środków przeznaczonych w budżecie państwa za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. na odpisy na fundusze socjalne, finansowane bezpośrednio z tego budżetu:

  • żołnierzy zawodowych i ich rodzin (do 0,6% środków zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2014 r. na emerytury i renty),
  • funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (do 0,5% środków zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2014 r. na emerytury i renty).

Omawianą ustawą zwiększono również maksymalny limit wydatków budżetu państwa na realizację działań przewidzianych w Karcie Dużej Rodziny. Środki na ten cel zostały zapewnione przez wykorzystanie rezerwy celowej.

Polecamy: INFORLEX Administracja

Co zmiany przepisów oznaczają dla jednostek

REKLAMA

1. Jednostki organizacyjne tworzące obowiązkowo ZFŚS na zasadach określonych w ustawie o ZFŚS muszą skorygować, zgodnie z nowelizacją, wielkość planowanych odpisów na ZFŚS za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. Są to wszystkie państwowe i samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe, jak również jednostki działające w innych formach organizacyjno-prawnych, które postanowiły o tworzeniu funduszu na zasadach ustalonych w ustawie o ZFŚS.

2. Trzeba przeliczyć odpis na ZFŚS według nowego wskaźnika. W 2019 r. przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej zostało przyjęte w wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 r. (art. 5h ustawy o ZFŚS). Dotychczas raz ustalona na dany rok kwota wynagrodzenia przeciętnego była niezmienna przez cały ten rok. W tym roku jest inaczej. Przepisami zawartymi w art. 2 ustawy zmieniającej wprowadzono dwie kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązujące przy naliczaniu odpisów na ZFŚS w 2019 r.:

  • od 1 stycznia do 31 lipca 2019 r. - przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 r., które wynosi 3278,14 zł (odpis podstawowy: 3278,14 zł × 37,5% = 1229,30 zł),
  • od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. - przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2014 r., które wynosi 3389,90 zł (odpis podstawowy: 3389,90 zł × 37,5% = 1271,21 zł).

Mają one zastosowanie do wyliczenia kwot odpisów podstawowych i fakultatywnych. Ich wielkość przedstawia tabela.

TabelaWysokość odpisu podstawowego na 2019 r. po zmianach wynikających z nowelizacji ustawy o ZFŚS

(wyliczona dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy)

Kategoria osób, za które nalicza się odpis

Wskaźnik (%)

Wysokość odpisu na 1 zatrudnionego w okresie od 1 stycznia do 31 lipca 2019 r.

Wysokość odpisu na 1 zatrudnionego w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r.

Łączna kwota odpisu na 2019 r.

Różnica do przekazania za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r.

1. Odpisy obligatoryjne

Pracownicy zatrudnieni w normalnych warunkach pracy

37,5%

1229,30 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 717,09 zł

1271,21 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 529,67 zł

1246,76 zł

17,46 zł

Pracownicy młodociani - w pierwszym roku nauki

5%

163,91 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 95,61 zł

169,49 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 70,62 zł

166,23 zł

2,32 zł

Pracownicy młodociani - w drugim roku nauki

6%

196,69 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy =114,74 zł

203,39 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 84,75 zł

199,49 zł

2,80 zł

Pracownicy młodociani - w trzecim roku nauki

7%

229,47 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 133,86 zł

237,29 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 98,87 zł

232,73 zł

3,26 zł

Pracownicy wykonujący prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze

50%

1639,07 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 956,12 zł

1694,95 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 706,23 zł

1 662,35 zł

23,28 zł

2. Fakultatywne zwiększenia odpisów i funduszu

Zwiększenie odpisu podstawowego dla osób niepełnosprawnych

6,25%

204,88 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 119,51 zł

211,87 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 88,28 zł

207,79 zł

2,91 zł

Zwiększenie odpisu na rencistów i emerytów

6,25%

204,88 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 119,51 zł

211,87 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 88,28 zł

207,79 zł

2,91 zł

Zwiększenie odpisu na każdą zatrudnioną osobę z tytułu utworzenia żłobka lub klubu dziecięcego

7,50%

245,86 zł : 12 miesięcy × 7 miesięcy = 143,42 zł

254,24 zł : 12 miesięcy × 5 miesięcy = 105,93 zł

249,35 zł

3,49 zł

3. Aby ustalić kwotę odpisu na ZFŚS do przelewu, należy wziąć pod uwagę planowaną przeciętną liczbę zatrudnionych. Na koniec roku liczbę tę trzeba będzie skorygować do faktycznej liczby zatrudnionych. Ustawa nowelizująca zmieniła tylko kwoty bazowe do wyliczenia wielkości odpisów. Nie zmieniła zasad naliczania odpisów zawartych w rozporządzeniu w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na ZFŚS.

Jak po zmianach naliczyć korektę planowanego odpisu na ZFŚS pracownika, który od 1 października przeszedł na emeryturę? Ująć go jako pracownika czy jako emeryta?

W wyliczeniach do korekty po zmianie przepisów należy uwzględnić:

  • planowaną na początku roku przeciętną liczbę pracowników,

  • ustaloną przez pracodawcę liczbę emerytów objętych opieką socjalną w 2019 r.

Według tych obliczeń środki należy przekazać do 31 października 2019 r. Następnie na 31 grudnia 2019 r. trzeba skorygować przeciętną planowaną liczbę zatrudnionych w 2019 r. do liczby faktycznej. Robi się to, dodając przeciętne liczby zatrudnionych (w przeliczeniu na pełne etaty) w poszczególnych miesiącach 2019 r. i dzieląc uzyskany wynik przez 12.

Rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych nie przewiduje korygowania planowanej liczby emerytów i rencistów objętych opieką socjalną na koniec roku do liczby faktycznej. W tym zakresie nie wprowadza się więc żadnych dodatkowych przeliczeń i korekt środków.

4. Zgodnie z przepisami przejściowymi do 31 października 2019 r. trzeba przekazać na rachunek bankowy ZFŚS wyrównanie kwoty odpisów naliczonych na 2019 r. do kwoty wyliczonej zgodnie z nową wysokością odpisu podstawowego za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. Dotyczy to wszystkich odpisów - zarówno obligatoryjnych, jak i fakultatywnych, jeśli jednostka je stosuje.

Dodatkowo, jeśli w planach finansowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych nie ma wystarczających środków na pokrycie wzrostu wydatków (kosztów) z tytułu zwiększonych odpisów na ZFŚS przed 31 października 2019 r., należy zmienić te plany. Trzeba zwiększyć środki w paragrafie 444. Wiąże się to także z korektą zaangażowania wydatków na koncie 998 "Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego".

W jednostkach tych obowiązuje planowanie wydatków (kosztów). Wydatki mogą być ponoszone wyłącznie w granicach zaplanowanych limitów, z uwzględnieniem prawidłowo wprowadzonych do planów finansowych zmian w toku ich wykonywania (art. 11 ust. 3, art. 15 ust. 2, art. 52 ust. 2 pkt 2 uofp). Nieprzestrzeganie tych zasad stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych z art. 11 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Może być za to pociągnięty do odpowiedzialności kierownik jednostki (z art. 11 ust. 1 ustawy o dyscyplinie finansów publicznych) i/lub główny księgowy (z art. 18b pkt 1 ww. ustawy).

Ponieważ nowelizacja ustawy o ZFŚS została opublikowana 8 października 2019 r., nakazując jednostkom skorygowanie kwot odpisów i przekazanie środków z tego tytułu na rachunki bankowe ZFŚS do 31 października 2019 r., jednostki mogą nie mieć wystarczająco dużo czasu, aby to zrobić zgodnie z przepisami. Problemem może być zarówno skorygowanie planów finansowych w odpowiednim trybie, jak i wygospodarowanie środków potrzebnych na wydatki z tego tytułu. W razie naruszenia przepisów w tym zakresie jednostki powinny wiedzieć, że od poniesienia odpowiedzialności można się uwolnić na dwa sposoby.

Sposób 1

Jeśli kwota wydatkowana ponad limit określony w planie finansowym nie przekroczy w ciągu 2019 r. tzw. kwoty minimalnej, nie będzie to stanowiło naruszenia dyscypliny finansów publicznych (art. 26 ust. 1 ustawy o dyscyplinie finansów publicznych). Kwotą minimalną jest kwota przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłoszonego przez Prezesa GUS zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy o ZFŚS. W 2019 r. wynosi ona 3278,14 zł (w związku z art. 5h ustawy o ZFŚS). Trzeba przy tym zwrócić uwagę, że jeśli w jednostce w ciągu 2019 r. doszło także do innych przekroczeń planu wydatków, to do naruszenia nie dojdzie, jeżeli suma tych przekroczeń nie przewyższy kwoty minimalnej.

Sposób 2

Należy dowieść, że kierownik jednostki i główny księgowy nie ponoszą winy za naruszenie przepisów. Trzeba zatem wykazać, że wzorcowy kierownik jednostki i główny księgowy, w okolicznościach, jakie towarzyszyły naruszeniu, też nie mieliby możliwości zachować się tak, aby do niego nie doszło.

W budżecie JST nie wprowadzono zmian na czas. W związku z tym zmiany nie zostały wprowadzone także do planów finansowych jednostek budżetowych. Jednostki mimo braku środków w swoich planach finansowych miały pieniądze na pokrycie zwiększonych odpisów. A zatem przekazały środki na rachunek ZFŚS w terminie nakazanym ustawą zmieniającą.

Za takie działania kierowników jednostek i głównych księgowych nie można karać. Występuje tu nierozstrzygalny konflikt między dwiema normami prawnymi:

  • zakazem wydatkowania środków bez planu,

  • nakazem przekazania kwot z tytułu zwiększenia odpisów na wyodrębnione rachunki bankowe (co stanowi dokonanie wydatku) w ustalonym ustawowo terminie.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych dotyczy wydatkowania środków ponad kwoty limitów ustalonych w planie finansowym. Za nieprzestrzeganie obowiązków określonych w ustawie o ZFŚS kierownik jednostki może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej (art. 12a ww. ustawy). Tu także musi wykazać, że nie ponosi winy.

Jednostka budżetowa nie otrzymała środków z budżetu w takim czasie, aby móc terminowo dokonać wydatków z tytułu odpisów uzupełniających na ZFŚS. A zatem nie miała innej możliwości ich pokrycia.

Jednostka ta (kierownik oraz główny księgowy), aby uwolnić się od odpowiedzialności, musi udowodnić, że nie otrzymała środków nie ze swojej winy. Czyli wnioskowała w terminie o ich przekazanie z budżetu JST, ale ich nie otrzymała z przyczyn niezależnych od siebie. Jednostki budżetowe pokrywają swoje wydatki z odpowiedniego budżetu (art. 11 ust. 1 uofp). Nie mogą zaciągać kredytów ani pożyczek. Nie mogą ich też pokryć z pobieranych dochodów.

5. Dodatkowe środki na koncie ZFŚS można przeznaczyć na różną działalność socjalną. Ustawa zmieniająca nie wprowadziła żadnych szczególnych rozwiązań w zakresie wydatkowania środków z tytułu zwiększonych odpisów. Jednostki mogą je przeznaczać zarówno na dodatkowe świadczenia, jak i na zwiększenie kwot wypłacanych świadczeń. Zależy to od postanowień regulaminu korzystania z ZFŚS w danym zakładzie pracy. Mogą także pozostać niewykorzystane i przejść na 2020 r.

Oprac. Izabela Motowilczuk

były wieloletni inspektor kontroli

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe limity temperatur w pracy od 2027 roku. Co zmieni projekt rozporządzenia MRPiPS?

Od 1 stycznia 2027 r. pracodawców czekają nowe obowiązki w związku z temperaturą w miejscu pracy. Projekt rozporządzenia MRPiPS przewiduje wprowadzenie maksymalnych limitów temperatur zarówno w pomieszczeniach, jak i przy pracach na otwartej przestrzeni.

Likwidacja szkół a prawo nauczycieli do odprawy

Nadchodzi niż demograficzny, a wraz z nim problemy w systemie edukacji. Wiele placówek nie będzie mogło w przyszłym roku szkolnym kontynuować działalności, a inne będą musiały ograniczyć jej rozmiary. To oczywiście bezpośrednio wpłynie na sytuację nauczycieli.

Pilotaż skróconego czasu pracy 2025. Można uzyskać do 1 mln zł wsparcia na wdrożenie w organizacji [Nabór wniosków od 14 sierpnia 2025]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło zasady udziału w pilotażu skróconego czasu pracy. Nabór wniosków rozpocznie się 14 sierpnia 2025 roku. Pracodawcy mogą uzyskać do 1 mln zł wsparcia.

Dzień Ojca 2025: Coraz więcej ojców korzysta z urlopów rodzicielskich i ojcowskich

Z okazji Dnia Ojca ( 23 czerwca) przypominamy, że tata – podobnie jak mama – ma prawo do urlopu po narodzinach dziecka. Ojcowie coraz chętniej korzystają z przysługujących im świadczeń: urlopu ojcowskiego, macierzyńskiego (po 14 tygodniach) i rodzicielskiego. Komu i kiedy przysługuje zasiłek? Ile trwa urlop?

REKLAMA

ZUS otwarty 20 czerwca 2025 r. – placówki i infolinia czynne do godz. 15:00

Choć 20 czerwca wiele osób planuje urlop po czwartkowym święcie Bożego Ciała, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zmienia trybu pracy. Tego dnia wszystkie placówki ZUS będą funkcjonować normalnie – jak w każdy roboczy piątek. Infolinia będzie działać krócej, gdyż do godz. 15:00.

Renta wdowia 2025: terminy wypłat, kiedy decyzja o przyznaniu lub odmowie. Kluczowa data to 1 lipca 2025 r.

Już 1 lipca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wysyłkę decyzji w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. Jest to kluczowa data, gdyż część uprawnionych otrzyma wtedy świadczenie. Jak poinformował na swojej stronie internetowej ZUS pozostałe terminy wypłaty renty wdowiej to: 6-go, 10-go, 15-go, 20-go i 25-go dnia miesiąca.

Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

REKLAMA

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Co powinna zawierać?

Kodeks pracy reguluje m.in. kwestie dotyczące zatrudniania pracowników młodocianych. Młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale ma poniższej 18 lat. Co powinna zawierać umowa w celu przygotowania zawodowego?

ZFŚS: Do 31 maja 2025 r. pracodawcy muszą przekazać 75% odpisu – co warto wiedzieć?

Do 31 maja 2025 r. pracodawcy mają czas na przekazanie 75 proc. odpisu na na rachunek bankowy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Kto ma obowiązek tworzenia ZFŚS? Jak nalicza się odpisy podstawowe?

REKLAMA