REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przywrócenie do pracy nauczycielki - związkowca

Przywrócenie do pracy nauczycielki - związkowca./ fot. Fotolia
Przywrócenie do pracy nauczycielki - związkowca./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zmiany w planie nauczania mogą wiązać się z niemożliwością dalszego zatrudniania wszystkich nauczycieli. W niniejszym artykule znaleźć można poradę prawną dot. przywrócenia do pracy nauczycielki - związkowca. Nauczycielka otrzymała od dyrektora wypowiedzenie umowy w wyniku zmiany planu nauczania.

REKLAMA

Bardzo proszę o poradę dotyczącą przywrócenia do pracy nauczycielki-związkowca, której dyrektor wypowiedział umowę w wyniku zmiany planu nauczania, a na co związek zawodowy nie wyraził zgody. Czy w związku z tym, że art. 45 § 2 Kodeksu pracy, mówiący, że sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe, nie ma zastosowania do związkowców, nauczycielka zostanie przywrócona do pracy?

REKLAMA

STAN FAKTYCZNY: W związku ze zmianą planu nauczania w zespole szkół niemożliwe było dalsze zatrudnianie wszystkich nauczycielek języka niemieckiego w pełnym wymiarze zajęć. Dwie z nich uczyły tego języka w gimnazjum, oprócz tego posiadały kwalifikacje do nauczania dodatkowych przedmiotów (historia i plastyka). Trzecia germanistka – ucząca w podstawówce – nie miała dodatkowych kwalifikacji, chociaż dyrektor wielokrotnie namawiał ją do zmiany wykształcenia. Wszystkie były zatrudnione na podstawie mianowania, miały taki sam staż pracy, stopień awansu zawodowego i podlegały ochronie. Nie zgodziły się na zmniejszenie pensum. Dlatego dyrektor zespołu musiał podjąć decyzję o zwolnieniu jednej z germanistek. Wybór padł na tę, która nie posiadała dodatkowych uprawnień i uczyła języka w podstawówce. Została ona zwolniona, chociaż podlegała ochronie związkowej, a zarząd związku zawodowego nie wyraził zgody na wypowiedzenie angażu. Nauczycielka wystąpiła do sądu – czy zostanie przywrócona do pracy?

ODPOWIEDŹ: W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu (art. 45 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.). Sąd może zasądzić na rzecz nauczycielki odszkodowanie, gdy uzna, że żądanie przywrócenia do pracy jest sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do szczególnej ochrony.

Nie ulega wątpliwości, że wypowiedzenie germanistce angażu nastąpiło z naruszeniem szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy działacza związkowego, wynikającej z art. 32 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (dalej: ustawa o związkach zawodowych), gdyż dokonano go bez zgody zarządu związku zawodowego. Jednak sąd na podstawie art. 4771 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.) może uwzględnić roszczenie o odszkodowanie zamiast żądania o przywrócenie do pracy – zgłoszonego przez nauczyciela objętego ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy z art. 32 ustawy o związkach zawodowych – wówczas, gdy okaże się ono nieuzasadnione ze względu na jego sprzeczność ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami współżycia społecznego. Gdy zgłoszone żądanie zostanie tak ocenione przez sąd, może być uwzględnione roszczenie alternatywne (odszkodowawcze), mimo że nauczycielka nie zgłosiła takiego żądania i mimo że art. 45 § 2 k.p. nie ma zastosowania do pracowników objętych szczególną ochroną trwałości stosunku pracy (por. uchwałę SN z 30 marca 1994 r., sygn. akt I PZP 40/93).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W opisanej sytuacji można uznać, że przywrócenie germanistki do pracy byłoby nadużyciem prawa. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 1 czerwca 2016 r. (sygn. akt I PK 125/15), wydanym w podobnym stanie faktycznym, w sytuacji gdy wobec konieczności zmiany planu nauczania uniemożliwiającej zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze czasu pracy, pracodawca podejmuje starania zapewniające zagrożonej utratą pracy osobie dalsze zatrudnienie, a nauczyciel nie czyni nic, aby w zaistniałych warunkach zachować stanowisko pracy (oczekując realizacji związkowej ochrony trwałości stosunku pracy), żądanie przez taką osobę przywrócenia do pracy może być uznane za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do szczególnej ochrony.

W orzeczeniu tym sąd wskazał także na inną ważną kwestię. Otóż w rozpatrywanej sprawie nauczycielka-związkowiec oczekiwała, że dyrektor szkoły zwolni innych nauczycieli (uczących pozostałych przedmiotów), co zapewni jej uzupełnienie pensum. Sąd, odnosząc się do tych oczekiwań, wskazał, że wszelkie roszady kadrowe, podyktowane nie względami merytorycznymi, ale potrzebą zachowania za wszelką cenę stanowiska pracy działacza związkowego, godziłyby w nadrzędny interes uczniów, skoro powodowałyby zmianę dotychczasowego nauczyciela na innego, niemającego żadnego doświadczenia w nauczaniu dodatkowych przedmiotów. Co więcej, zwolnienie przez dyrektora któregoś z nauczycieli innego przedmiotu mogłoby też być postrzegane jako dyskryminacja, z uwagi na brak szczególnej związkowej ochrony trwałości stosunku pracy takiej osoby. Te spostrzeżenia Sądu Najwyższego odnoszą się również do stanu faktycznego opisanego w pytaniu. Teoretycznie zwolnienie nauczycieli, którzy dotychczas uczyli historii i plastyki, umożliwiłoby germanistkom uzupełnienie pensum, co z kolei nie powodowałoby konieczności dokonania wypowiedzenia angażu.

Wskazać także należy, że dyrektor zespołu przyjął obiektywne kryterium doboru nauczycielki do zwolnienia. Przy porównywalnych cechach, tj. staż pracy, stopień awansu zawodowego i podleganie ochronie, tylko wytypowana germanistka nie posiadała dodatkowych kwalifikacji do nauczania innych przedmiotów. W tej sytuacji rozwiązanie stosunków pracy pozostałych germanistek byłoby dla nich swoistą sankcją za podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Ponadto posiadanie dodatkowych uprawnień do nauczania innych przedmiotów daje pracodawcy większe możliwości decyzyjne w zakresie uzupełnienia pensum tych nauczycieli w razie kolejnego ograniczenia liczby godzin lekcyjnych z języka niemieckiego.

LESZEK JAWORSKI

prawnik, specjalista ds. prawa pracy, autor licznych publikacji z zakresu prawa oświatowego

PODSTAWY PRAWNE

● art. 8, art. 45 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666)

● art. 4771 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822)

● art. 20 ust. 1 pkt 2, art. 91c ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379)

● art. 32 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1881)

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem. Resort rodziny 31 stycznia opublikował wyniki VI tury naboru ciągłego w ramach programu Aktywny Maluch 2022-2029.

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej?

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kiedy pracownik powinien poinformować pracodawcę o taki zwolnieniu? Czy dni przeznaczone na zwolnienie z powodu działania siły wyższej przechodzą na kolejny rok?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. 31 stycznia 2025 r. w Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Ministra Finansów, które wprowadza m.in. nowe wzory sporządzania sprawozdań przez JST. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Amortyzacja środków trwałych

Czym są środki trwałe? Czym jest amortyzacja? Co jest wartością początkową środka trwałego? Co należy uwzględnić przy amortyzacji środka trwałego? Jakie wyróżniamy metody amortyzacji środków trwałych?

REKLAMA

Zasady refundacji okularów lub szkieł kontaktowych: dokumentacja

Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom okulary bądź szkła kontaktowe korygujące wzrok swoim pracownikom. Co należy uwzględnić w dokumentacji dotyczącej refundacji za poniesione koszty związane z zakupem okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika?

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika? Czy ma znaczenie miejsce w którym pracownik wykonuje prace, czy jest w biurze, pracuje hybrydowo, czy zdalnie?

Umowa o pracę na okres próbny i umowa o pracę na czas określony 2025 r. Na jaki czas mogą zostać zawarte?

Umowa o pracę na okres próbny i umowa o pracę na czas określony 2025 r. Na jaki czas mogą zostać zawarte? Jakie są ograniczenia? Kiedy umowa o pracę na czas określony przekształca się w umowę o pracę na czas nieokreślony?

Limit 10 000 zł. Rejestr antykorupcyjny w gminach tylko dla poważniejszych nadużyć? [propozycja MF]

Rząd podtrzymuje plany wprowadzenia od 1 stycznia 2026 r. rejestru umów zawieranych w samorządach. Ma to dać efekt przejrzystości spraw finansowych w gminach. Istotną zmianą jest rozważane przez MG limitu 10 000 zł - tylko umowy powyżej tej wartości byłyby ujawniane w rejestrze.

REKLAMA

800+ do zmiany? Ekonomista wskazuje co warto zrobić [WYWIAD]

Polska wydaje 136 mld zł na bezpośrednie świadczenia pieniężne. Płacimy coraz wyższe odsetki od długu publicznego, mamy za mało inwestycji. Gość Infor.pl, Prof. Paweł Wojciechowski proponuje, by program Rodzina 800+ zastąpić świadczeniem wspierającym rodziny o najniższym statusie materialnym.

Dzień wolny na badania lekarskie 2025 r. i 2026 r.

Dzień wolny na badania lekarskie 2025 r. i 2026 r. Kto podlega wstępnym badaniom lekarskim? Kiedy należy wykonać kontrolne badania lekarskie? Po jakim czasie pracodawca wysyła na okresowe badania lekarskie?

REKLAMA