VAT na e-booki – problem zróżnicowanych stawek

VAT na e-booki – spór wciąż trwa

Coraz więcej Polaków czyta e-booki. W lekkim czytniku na wakacje możemy zabrać kilkanaście różnych lektur, bez obciążania bagażu. Tym, co wciąż zniechęca do szerszego upowszechnienia e-czytelnictwa, jest wysoka cena e-booków. Wydawcy tłumaczą ją wysoką stawką VAT. Czy jest to tłumaczenie uzasadnione?

Problem sprowadza się do zróżnicowanych stawek VAT. Każdy kraj członkowski UE ma możliwość samodzielnie ustalać podstawą stawkę VAT, przy czym musi ona wynosić co najmniej 15 %, chociaż jednocześnie nie jest wykluczone zastosowanie ulg. Zgodnie z powyższym w Polsce książka w wersji papierowej opodatkowana jest stawką 5 % VAT, ale sytuacja diametralnie się różni, gdy ta sama książka jest w formie e-booka – dlaczego?

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Najprościej rzecz ujmując, w omawianym sporze mamy do czynienia z dwojakim podejściem do książki (problem nośnika). Raz bowiem książka może zostać opodatkowana stawką 5 %, innym znów razem stawką podstawową, a zatem znacznie wyższą bo 23 %. Wszystko sprowadza się do formy książki. Preferencyjna 5 % stawką dotyczy m.in. książek w formie papierowej, czy też na nośnikach CD, natomiast w przypadku e-booków nieszczęśliwie uznano, że mamy do czynienia z usługą, co determinuje zastosowanie aż 23 % stawki. Jedna książka, a tak wiele wątpliwości.

Przedstawiając małe kalendarium zdarzeń, sprawa kształtuje się następująco:

Już w 2013 r. Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz wystosowała list do Ministra Finansów, w którym wskazała, że tak spore zróżnicowanie nie znajduje uzasadnienia. Ponadto powstają na tym tle również poważne wątpliwości, czy nie mamy do czynienia z naruszeniem gwarancji równości oraz wolności dostępu do dóbr kultury. Jednakże Minister Finansów odpowiedział, że regulacje unijne dotyczące podatku od towarów i usług uniemożliwiają zastosowanie obniżone stawki podatku VAT w stosunku do książek w wersji elektronicznej. Na potwierdzenie powyższego MF podkreślił, że zgodnie z przepisami dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1) państwa członkowskie mogą zastosować preferencyjną stawkę podatku VAT jedynie w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług określonych w załączniku III do ww. dyrektywy. Jednakże należy mieć na uwadze treść art. 98 ust. 2 zd. 2 dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym stawki obniżone nie mają zastosowania do usług świadczonych drogą elektroniczną – a z takimi mamy do czynienia właśnie w przypadku e-booków.