REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Polski Ład a finanse gmin - co się zmieni?

Polski Ład a finanse jednostek samorządu terytorialnego - co się zmieni?
Polski Ład a finanse jednostek samorządu terytorialnego - co się zmieni?

REKLAMA

REKLAMA

Polski Ład a finanse gmin. 8 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego (JST) w związku z Programem Polski Ład, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej. Ministerstwo Finansów uważa, że zmiany, które wprowadzi Polski Ład przełożą się na sytuację finansową samorządów. Dlatego zostaną wprowadzone rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse JST.

Ministerstwo Finansów stale monitoruje sytuację JST. Nie jest prawdą, że ich sytuacja finansowa jest zła. Samorządy zrealizowały dochody planowane sprzed pandemii, a kryzysowy 2020 r. zamknęły nadwyżką w wysokości 5,7 mld zł. Według najbardziej aktualnych danych, po I półroczu 2021 r. nadwyżka budżetowa JST wynosi 22,4 mld zł, a bieżąca prawie 23 mld zł – informuje minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.

Od początku wiedzieliśmy, że historyczna obniżka podatków proponowana w Polski Ładzie będzie miała wpływ na finanse samorządów. Pracowaliśmy nad rozwiązaniami mającymi to zniwelować.  Wprowadzone zostaną rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse samorządów. Dzięki nim dochody JST będą bardziej stabilne i mniej narażone na cykliczność i wprowadzane zmiany prawne. Dodatkowo samorządy otrzymają w tym roku 8 mld zł. Dzięki tym pieniądzom oraz środkom, które planujemy dla nich w ustawie budżetowej na 2022 rok, dochody JST będą wyższe o ok. 4,6 proc. od planowanych. Dodając do tego Fundusz Polski Ład, wzrost dochodów JST wyniesie aż 9,6% – wskazuje wiceminister finansów Sebastian Skuza.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany

  • Wprowadzona zostanie nowa część subwencji ogólnej, tzw. rozwojowa, która przeznaczona będzie na inwestycje prowadzone przez samorządy.
  • Wzmocniony zostanie system dochodów samorządu terytorialnego, tak by stały się one bardziej stabilne. Nowością będzie przekazywanie samorządom dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatków dochodowych w stałych, równych miesięcznych ratach.
    - Kwota dochodów samorządów z tytułu udziału w PIT i CIT w skali makro będzie znana przed rozpoczęciem roku budżetowego, a jednostki samorządu terytorialnego będą pewne otrzymania zaplanowanych dochodów.
    - Będzie to korzystne dla samorządów, bo wypłacane kwoty dochodów nie zmieniałyby się przez cały rok, co jest istotne z punktu widzenia planowania i wykonywania budżetów samorządowych.
    - 
    W systemie finansów samorządu wprowadzona zostanie dodatkowo reguła zapewniająca długookresową stabilizację dochodów. Rozwiązanie to będzie zabezpieczać dochody samorządów w przypadku potencjalnych ubytków w dochodach podatkowych.
  • Jednocześnie, rząd – jeszcze w 2021 r. – przekaże jednostkom samorządu dodatkowe 8 mld zł, jako pomoc w realizacji zadań własnych samorządu. Stanowi to 11,5 proc. w relacji do łącznej kwoty PIT i CIT planowanej przez samorządy na 2022 r. w maju br., tj. jeszcze przed ogłoszeniem programu Polski Ład.
  • Uelastycznione zostanie także zarządzanie budżetami samorządów, poprzez modyfikację reguł fiskalnych obowiązujących samorządy. Chodzi o wprowadzenie czasowych preferencji dotyczących zasady zrównoważenia części bieżącej budżetu jednostki samorządu oraz indywidualnego limitu spłaty zobowiązań, szczególnie w kontekście wyzwań nakładanych w ramach programu Polski Ład.
  • Wprowadzono również rozwiązania związane z utratą 31 grudnia 2021 r. mocy przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dotyczących zasady ustalania wpłat województw do budżetu państwa i sposobu ich podziału. Bez tych przepisów samorządy województw pozbawione byłyby istotnej części ich dochodów.

Nowe przepisy wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2022 r.

Nowe rozwiązania

Przekazywanie dochodów z PIT i CIT do JST w równych miesięcznych ratach, w kwotach zgodnych z prognozą określoną przed rozpoczęciem roku budżetowego. Dla samorządów to gwarancja dochodów i ułatwienie przy planowaniu i realizacji budżetów.

System finansów samorządowych zostanie uzupełniony o dodatkową regułę zapewniającą długookresową stabilizację w zakresie wpływów podatkowych.

Mechanizm korekcyjno-wyrównawczy zostanie oparty na bieżących wpływach z PIT i CIT,  co skutkować będzie lepszym dopasowaniem wysokości subwencji i wpłat janosikowego do aktualnej sytuacji finansowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Planowane jest wprowadzenie nowej, dzielonej w sposób algorytmiczny, części subwencji ogólnej – części rozwojowej, zapewniającej stałe wsparcie JST w obszarze inwestycyjnym.

Kontynuowane będą działania wspierające inwestycje samorządowe. Zostanie m.in. utworzony Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, oferującego bezzwrotne i bardzo wysokie dofinansowanie inwestycji JST. Celem programu jest zwiększenie skali inwestycji publicznych poprzez bezzwrotne dofinansowanie:

  • promes inwestycyjnych udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego (wsparcie od 80%),
  • nawet do 95% wartości zadania (w zależności od obszaru).

W 2021 r. samorządy, dzięki dobrej sytuacji budżetowej, otrzymają dodatkowo 8 mld zł (dzielone algorytmem).

Wprowadzone zostaną rozwiązania przejściowe w zakresie zwiększenia elastyczności zarządzania budżetami na skutek zmiany reguł fiskalnych obowiązujących samorządy. 

Wprowadzone zostaną rozwiązania podnoszące limit spłaty długu JST oraz wspierające absorbcję środków UE (rozszerzenie wyłączeń z limitu zobowiązań dla szerszego zakresu projektów UE).

Efekty w 2022 r.

W 2022 r., po wprowadzeniu Polskiego Ładu oraz rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse JST, samorządy osiągną dochody z tytułu PIT, CIT i subwencji ogólnej na poziomie ok. 146 mld zł, co oznacza, że będą one wyższe o 4,6% od dochodów prognozowanych przez same JST w Wieloletnich prognozach finansowych, sporządzonych przed ogłoszeniem Polskiego Ładu. Uwzględniając natomiast środki inwestycyjne z Funduszu Polski Ład, wzrost dochodów JST wyniesie aż 9,6%.

Finanse samorządów w latach 2011-2020

Sytuacja finansowa samorządów w okresie 2016-2020 poprawiła się w stosunku do lat 2011-2015. Wzrosły nie tylko dochody ogółem samorządów, ale również kwoty we wszystkich kategoriach dochodów JST: dochody własne, subwencja ogólna i dotacje celowe. I to pomimo pandemii COVID-19.

W latach 2016-2020 nastąpiło też znaczne zwiększenie wsparcia inwestycyjnego dla JST, udzielanego przez budżet państwa – o 43 % w porównaniu do lat 2011-2015.

REKLAMA

Łączne dochody JST w latach 2016-2020 to prawie 1,3 bln zł, co oznacza wzrost aż o 352 mld zł
w porównaniu do lat 2011-2015. Jeśli chodzi o kategorie dochodów, to w latach 2016-2020 nastąpił wzrost o 161 mld zł w dochodach własnych,  o 40 mld zł w subwencjach i o 152 mld zł w ramach dotacji celowych.

Nastąpił też istotny wzrost dochodów i wydatków ogółem w 2020 r. w porównaniu do 2011 r.
W 2020 r. dochody ogółem są znacznie wyższe i w porównaniu do 2011 r wzrosły  o 78%, zaś wydatki w tym okresie wzrosły o 65%.

Porównując lata 2020 oraz 2015 dochody JST z PIT i CIT wzrosły o odpowiednio o 17 mld zł (+44,6 proc.) i 4,2 mld zł (+60,1 proc.), a więc w sumie o 21,2 mld zł (+47 proc). 

Rządowe działania antykryzysowe miały korzystny wpływ na poziom dochodów JST. Rząd wprowadził także cały szereg rozwiązań dedykowanych wprost JST,  w tym przede wszystkim Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych i uelastycznienie samorządowych reguł fiskalnych.

W efekcie w 2020 r. JST zrealizowały dochody planowane sprzed pandemii i zamknęły go nadwyżką w wysokości 5,7 mld zł, pomimo deficytu planowanego na ponad 20 mld.

Finanse JST w 2021 r.

Pozytywna sytuacja JST utrzymuje się również w tym roku. Po I półroczu 2021 r. JST wykazują nadwyżkę budżetową w kwocie 22,4 mld zł, a nadwyżka bieżąca wynosi prawie 23 mld zł. 

Dochody ogółem wyniosły ponad 163 mld zł (to 52,6% planu). Dochody z PIT to blisko 28 mld zł, a z CIT ponad 7,5 mld zł. Dotacje celowe to niemal 36,1 mld zł. W I półroczu 2021 r. na rachunki gmin, powiatów i województw przekazano z tytułu subwencji ogólnej ponad 40,7 mld zł – o 4,8% więcej niż w analogicznym okresie 2020 r.

W korzystnej sytuacji po I półroczu są w szczególności duże miasta, które wykazują nadwyżki budżetowe. Perspektywa dobrej sytuacji finansowej  rysuje się w całym roku 2021, przede wszystkim z  uwagi na przewidywany wzrost wpływów z PIT i CIT.

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Ministerstwo Finansów

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
"Dobry posiłek w szpitalu". Do kiedy program będzie przedłużony?

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia zakłada, że pilotażowy program "Dobry posiłek w szpitalu” ma być przedłużony do połowy 2025 r. Szpitale chciałyby, aby było to dłużej. 

Dopłaty do przewozów autobusowych. Samorządy mogą składać wnioski od 3 do 9 grudnia 2024 r.

Samorządy mogą ubiegać się o dopłaty do przewozów autobusowych. Rusza nabór wniosków o objęcie dopłatą do usług transportowych ze środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. 

Codziennie policja zajmuje się 20 tys. zdarzeń

20 tys. zdarzeń dziennie. Taki jest codzienny bilans działań policji. To pokazuje jej skalę działania - powiedział w poniedziałek podczas konferencji prasowej dot. planów działania policji na 2025 rok szef MSWiA Tomasz Siemoniak.

Dwa nowe podmioty na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego

Dwa nowe podmioty na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego. Lista ostrzeżeń publicznych KNF zawiera m.in. informacje o złożonych przez Komisję zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

REKLAMA

Od początku roku wykryto w Polsce 1972 zakażenia HIV. Będzie dwa razy więcej pieniędzy na punkty diagnostyczne

Dodatkowe 3 mln zł na działalność punktów diagnostycznych i telefon zaufania AIDS, czyli łącznie 5 mln 856 tys. zł. To budżet Krajowego Centrum ds. AIDS na 2025 r. Od początku roku wykryto w Polsce 1972 zakażenia.

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania. Chodzi o projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nowe zasady mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm za

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm przyjął ustawę o Radzie Fiskalnej. Chodzi m.in. o poprawę transparentności finansów publicznych.

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. [Projekt rozporządzenia]

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Projekt rozporządzenia w środę trafił do uzgodnień i opiniowania.

REKLAMA

W budżecie państwa nie ma miejsca na wolną Wigilię?

Minister finansów Andrzej Domański ocenił pomysł wolnej Wigilii jako złe rozwiązanie dla polskiej gospodarki i budżetu państwa. Jaki jest koszt wolnej Wigilii? 

Od 1 stycznia 2025 roku w wielu gminach wyższy podatek za grunty i nieruchomości

Już niedługo w Polsce wyższa stawka podatku od nieruchomości. Od 1 stycznia 2025 roku w wielu gminach w Polsce obowiązywać będzie nowa, wyższa stawka podatku od nieruchomości. Prawdopodobnie wtedy też wejdzie w życie nowa regulacja dot. sposobu naliczania podatku od garaży znajdujących się w budynkach mieszkalnych.

REKLAMA