REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT./ Fot. Fotolia
Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Opodatkowanie VAT transakcji na nieruchomościach dokonywanych przez gminy w praktyce stwarza wiele problemów. Nie zawsze łatwo jest ustalić, czy dana czynność w ogóle podlega opodatkowaniu, a jeżeli tak, to w jaki sposób powinna być opodatkowana.

Gminy w swoich zasobach mają nieruchomości, które czasami są przedmiotem sprzedaży, zamiany czy też aportu do spółki komunalnej. Dokonując tego typu transakcji za każdym razem należy dokładnie przeanalizować skutki na gruncie podatku od towarów i usług.

REKLAMA

W pierwszej kolejności należy bowiem zbadać, czy w ramach danej transakcji gmina działa jako podatnik VAT i czy dana czynność podlega opodatkowaniu. Jeżeli odpowiedź będzie twierdząca, w dalszej kolejności należy ustalić, w jaki sposób będzie opodatkowana. Tutaj istotne znaczenie będą miały w szczególności następujące okoliczności: czy dana nieruchomość stanowi grunt zabudowany czy grunt niezabudowany, jeżeli niezabudowany to czy grunt jest budowlany, a jeżeli zabudowany to kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Polecamy serwis: Sektor publiczny

Analiza orzecznictwa sądów administracyjnych pokazuje, że ustalenie skutków na gruncie VAT tego typu transakcji budzi wiele wątpliwości. Poniżej spróbujemy omówić najważniejsze orzeczenia w tym zakresie.

REKLAMA

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w większości przypadków przy transakcjach nieruchomościowych gmina będzie podatnikiem VAT. Potwierdza to wyrok NSA z 31 stycznia 2019 r. sygn. I FSK 1588/16, w którym sąd uznał, że nawet obrót nieruchomościami nabytymi w drodze tzw. komunalizacji mienia państwowego, czy też spadkobrania stanowi działalność gospodarczą, mimo, że gmina nie podejmuje w tym zakresie aktywności podobnej do podmiotu handlującego nieruchomościami. Zdaniem sądu wynika to z pozycji gminy jako podmiotu wpływającego znacznie na rynek nieruchomości i spełnienia w tym zakresie warunku postrzegania jako podatnika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wątpliwości pojawiają się również przy dokonywaniu zamiany nieruchomości pomiędzy miastem na prawach powiatu a Skarbem Państwa. W takiej sytuacji miasto jest bowiem podatnikiem VAT z tytułu dostawy nieruchomości stanowiącej jego własność, ale również w zakresie czynności wykonywanych w imieniu Skarbu Państwa. Prezydent miasta jest jednocześnie organem wykonawczym gminy mającej status miasta na prawach powiatu oraz reprezentuje jako Skarb Państwa jako osoba wykonywająca funkcję starosty, który gospodaruje jego zasobem nieruchomości.

Orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że w omawianym przypadku dojdzie do dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu VAT, mimo że podmiotem będącym właścicielem zamienianej nieruchomości oraz podmiotem tę nieruchomość przejmującym jest ten sam podatnik VAT. Zwraca się jednak uwagę, że organ władzy publicznej występuje wówczas w różnym charakterze. Z jednej strony, w przypadku nieruchomości, będącej własnością miasta jako właściciel, z drugiej strony, odnośnie nieruchomości z zasobów Skarbu Państwa, jako podmiot zarządzający w imieniu Skarbu Państwa, reprezentujący właściciela. Dochodzi zatem do przeniesienia władztwa ekonomicznego. Nieruchomość Skarbu Państwa przechodzi bowiem do zasobów miasta, zaś nieruchomość będąca własnością miasta, przenoszona jest do zasobów Skarbu Państwa. (zob. również wyroki NSA z 31.01.2019 sygn. I FSK 2159/15, z 27.09. 2018 r. sygn. I FSK 1115/15, I FSK 249/16 oraz I FSK 300/16; z 26.09.2018 r. sygn. I FSK 1094/15; z 20.09.2018 r. sygn. I FSK 636/16).

Z kolei przy wnoszeniu wkładów niepieniężnych do spółek trzeba dokładnie przeanalizować co jest przedmiotem aportu. Zdarzają się sytuacje, iż do spółki przykładowo wnoszona jest nieruchomość zabudowana, z tym że zabudowanie zostało wzniesione przez samą spółkę, która wcześniej użytkowała / dzierżawiła grunt będący przedmiotem aportu. W takim przypadku, mimo że w sensie cywilistycznym przeniesienie własności gruntu spowoduje przeniesienie na nowego właściciela także własności posadowionych na nim budynków i budowli, jako części składowych gruntu, na gruncie podatku VAT zasadniczo dochodzi wyłącznie do dostawy gruntu. Istotne jest bowiem, że spółka "wytworzyła" towar, jakim są budynki i budowle i uczyniła to z własnych środków bez udziału właściciela gruntu, a cena transakcji jest skalkulowana w taki sposób, że nie obejmuje wartości tych budynków i budowli. W sytuacji, gdy przed dokonaniem dostawy gruntu strona nie będzie dokonywać rozliczenia i zwrotu poniesionych przez spółkę nakładów na budowę, to przedmiotem dostawy w podatku od towarów i usług jest jedynie grunt. (zob. wyrok NSA z 31 stycznia 2019 r. sygn. I FSK 1771/16 oraz I FSK 1874/16).

Sporo wątpliwości pojawia się również przy obrocie nieruchomościami, które mają część zabudowań z sąsiedniej działki. Orzecznictwo sądowe nie jest w tym zakresie jednolite. W większości przypadków składy orzekające uznają, że w sytuacji, gdy na grunt nachodzą elementy umożliwiające jedynie korzystanie z sąsiednich budynków np. schody, ganek, weranda to wówczas grunt jest niezabudowany (zob. wyrok NSA z 26.09.2018 r. sygn. I FSK 1272/16, z 13.12.2017 r. sygn. I FSK 17/16 oraz z 4.03.2015 r. sygn. I FSK 740/14). Natomiast jeśli elementy pełnią funkcje budowlane takie jak ściana lub część budynku to wtedy grunt jest zabudowany (zob. wyrok NSA z 5.02.2019 r. sygn. I FSK 44/17, z 30.05.2018 r. sygn. I FSK 889/16). Choć znane są również wyroki odmienne. Przykładowo w wyrokach z 31 stycznia 2019 r. ( sygn. I FSK 1879/16 oraz I FSK 466/17) NSA orzekł, że przedmiotem transakcji będzie wyłącznie grunt, bo znajdujące się na nim fragmenty budynku należą bowiem w sensie ekonomicznym i prawnym do właścicieli budynku, który znajduje się na sąsiedniej działce. Nie może on przesądzać o tym, że nieruchomość jest zabudowana.

Liczba wydawanych interpretacji podatkowych oraz wyroków sądów administracyjnych potwierdza, że prawidłowe ustalenie sposobu opodatkowania VAT transakcji nieruchomościowych w gminie nie jest łatwe. Za każdym razem konieczne jest dokładne przeanalizowanie sprawy i wszystkich okoliczności, które mogą mieć istotne znaczenie.

Katarzyna Lewandowska

doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, konsultant, specjalizuje się w zakresie podatków dochodowych oraz podatków i opłat lokalnych

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?

    Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

    Zmiany: stawki wynagrodzeń w urzędach. Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. [Nowe tabele zaszeregowania]

    Zmiany w rozporządzeniu w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Od 1 kwietnia 2024 r. 128 799 zł jednorazowego odszkodowania i 1431 zł za procent uszczerbku na zdrowiu [wypadki przy pracy]

    Monitor Polski: obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, które będą obowiązywały od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r.

    Od 1 marca świadczenie wyniesie 336,36 zł. Ważniejsze, ze Senat chce objąć nim samorządowców sprzed 1990 r.

    Skrócenie do 7 lat okresu pełnienia funkcji sołtysa uprawniającego do otrzymania świadczenia i przyznanie świadczeń dla sołtysów pełniących funkcję przed 1990

    REKLAMA

    Każda pensja w budżetówce ma być wyższa o 20% (i więcej) od pensji minimalnej dla "wszystkich". Na dziś 5090 zł. Tego chcą związkowcy

    Pensja minimalna w budżetówce ma być wyższa o 20% od pensji minimalnej dla "wszystkich". Tego chcą związkowcy ze "Związkowa Alternatywa".

    Trzeba określić maksymalny poziom wynagrodzeń zasadniczych pracowników

    W regulaminach wynagrodzenie zasadnicze ustala się dla danego stanowiska pracy widełkowo – z podaniem kwoty minimalnej i maksymalnej.

    Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne to odpowiednik emerytur pomostowych. Ile osób je pobiera?

    W grudniu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,1 tys. osób, a przeciętna wysokość "kompensówki" wynosiła 3617,29 zł. Tak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

    Nowe Standardy - Global Internal Audit Standards™

    Nowe Standardy mówią jasno – jako audytorzy jesteśmy częścią organizacji, i – oczywiście zachowując pełen obiektywizm – pomagamy jej osiągnąć właściwe cele.

    REKLAMA

    Roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach a likwidacja gminnej jednostki budżetowej

    Na jakim podmiocie ciąży obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach w przypadku likwidacji gminnej jednostki budżetowej?

    Ustawa budżetowa na 2024 rok bez poprawek Senatu. Trafi teraz do podpisu Prezydenta

    Prezydent RP może podpisać ustawę budżetową, ewentualnie - zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o ocenę zgodności jej zapisów z ustawą zasadniczą.;

    REKLAMA