REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT./ Fot. Fotolia
Transakcje nieruchomościowe w gminie a VAT./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Opodatkowanie VAT transakcji na nieruchomościach dokonywanych przez gminy w praktyce stwarza wiele problemów. Nie zawsze łatwo jest ustalić, czy dana czynność w ogóle podlega opodatkowaniu, a jeżeli tak, to w jaki sposób powinna być opodatkowana.

Gminy w swoich zasobach mają nieruchomości, które czasami są przedmiotem sprzedaży, zamiany czy też aportu do spółki komunalnej. Dokonując tego typu transakcji za każdym razem należy dokładnie przeanalizować skutki na gruncie podatku od towarów i usług.

REKLAMA

W pierwszej kolejności należy bowiem zbadać, czy w ramach danej transakcji gmina działa jako podatnik VAT i czy dana czynność podlega opodatkowaniu. Jeżeli odpowiedź będzie twierdząca, w dalszej kolejności należy ustalić, w jaki sposób będzie opodatkowana. Tutaj istotne znaczenie będą miały w szczególności następujące okoliczności: czy dana nieruchomość stanowi grunt zabudowany czy grunt niezabudowany, jeżeli niezabudowany to czy grunt jest budowlany, a jeżeli zabudowany to kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Polecamy serwis: Sektor publiczny

Analiza orzecznictwa sądów administracyjnych pokazuje, że ustalenie skutków na gruncie VAT tego typu transakcji budzi wiele wątpliwości. Poniżej spróbujemy omówić najważniejsze orzeczenia w tym zakresie.

REKLAMA

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w większości przypadków przy transakcjach nieruchomościowych gmina będzie podatnikiem VAT. Potwierdza to wyrok NSA z 31 stycznia 2019 r. sygn. I FSK 1588/16, w którym sąd uznał, że nawet obrót nieruchomościami nabytymi w drodze tzw. komunalizacji mienia państwowego, czy też spadkobrania stanowi działalność gospodarczą, mimo, że gmina nie podejmuje w tym zakresie aktywności podobnej do podmiotu handlującego nieruchomościami. Zdaniem sądu wynika to z pozycji gminy jako podmiotu wpływającego znacznie na rynek nieruchomości i spełnienia w tym zakresie warunku postrzegania jako podatnika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wątpliwości pojawiają się również przy dokonywaniu zamiany nieruchomości pomiędzy miastem na prawach powiatu a Skarbem Państwa. W takiej sytuacji miasto jest bowiem podatnikiem VAT z tytułu dostawy nieruchomości stanowiącej jego własność, ale również w zakresie czynności wykonywanych w imieniu Skarbu Państwa. Prezydent miasta jest jednocześnie organem wykonawczym gminy mającej status miasta na prawach powiatu oraz reprezentuje jako Skarb Państwa jako osoba wykonywająca funkcję starosty, który gospodaruje jego zasobem nieruchomości.

Orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że w omawianym przypadku dojdzie do dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu VAT, mimo że podmiotem będącym właścicielem zamienianej nieruchomości oraz podmiotem tę nieruchomość przejmującym jest ten sam podatnik VAT. Zwraca się jednak uwagę, że organ władzy publicznej występuje wówczas w różnym charakterze. Z jednej strony, w przypadku nieruchomości, będącej własnością miasta jako właściciel, z drugiej strony, odnośnie nieruchomości z zasobów Skarbu Państwa, jako podmiot zarządzający w imieniu Skarbu Państwa, reprezentujący właściciela. Dochodzi zatem do przeniesienia władztwa ekonomicznego. Nieruchomość Skarbu Państwa przechodzi bowiem do zasobów miasta, zaś nieruchomość będąca własnością miasta, przenoszona jest do zasobów Skarbu Państwa. (zob. również wyroki NSA z 31.01.2019 sygn. I FSK 2159/15, z 27.09. 2018 r. sygn. I FSK 1115/15, I FSK 249/16 oraz I FSK 300/16; z 26.09.2018 r. sygn. I FSK 1094/15; z 20.09.2018 r. sygn. I FSK 636/16).

Z kolei przy wnoszeniu wkładów niepieniężnych do spółek trzeba dokładnie przeanalizować co jest przedmiotem aportu. Zdarzają się sytuacje, iż do spółki przykładowo wnoszona jest nieruchomość zabudowana, z tym że zabudowanie zostało wzniesione przez samą spółkę, która wcześniej użytkowała / dzierżawiła grunt będący przedmiotem aportu. W takim przypadku, mimo że w sensie cywilistycznym przeniesienie własności gruntu spowoduje przeniesienie na nowego właściciela także własności posadowionych na nim budynków i budowli, jako części składowych gruntu, na gruncie podatku VAT zasadniczo dochodzi wyłącznie do dostawy gruntu. Istotne jest bowiem, że spółka "wytworzyła" towar, jakim są budynki i budowle i uczyniła to z własnych środków bez udziału właściciela gruntu, a cena transakcji jest skalkulowana w taki sposób, że nie obejmuje wartości tych budynków i budowli. W sytuacji, gdy przed dokonaniem dostawy gruntu strona nie będzie dokonywać rozliczenia i zwrotu poniesionych przez spółkę nakładów na budowę, to przedmiotem dostawy w podatku od towarów i usług jest jedynie grunt. (zob. wyrok NSA z 31 stycznia 2019 r. sygn. I FSK 1771/16 oraz I FSK 1874/16).

Sporo wątpliwości pojawia się również przy obrocie nieruchomościami, które mają część zabudowań z sąsiedniej działki. Orzecznictwo sądowe nie jest w tym zakresie jednolite. W większości przypadków składy orzekające uznają, że w sytuacji, gdy na grunt nachodzą elementy umożliwiające jedynie korzystanie z sąsiednich budynków np. schody, ganek, weranda to wówczas grunt jest niezabudowany (zob. wyrok NSA z 26.09.2018 r. sygn. I FSK 1272/16, z 13.12.2017 r. sygn. I FSK 17/16 oraz z 4.03.2015 r. sygn. I FSK 740/14). Natomiast jeśli elementy pełnią funkcje budowlane takie jak ściana lub część budynku to wtedy grunt jest zabudowany (zob. wyrok NSA z 5.02.2019 r. sygn. I FSK 44/17, z 30.05.2018 r. sygn. I FSK 889/16). Choć znane są również wyroki odmienne. Przykładowo w wyrokach z 31 stycznia 2019 r. ( sygn. I FSK 1879/16 oraz I FSK 466/17) NSA orzekł, że przedmiotem transakcji będzie wyłącznie grunt, bo znajdujące się na nim fragmenty budynku należą bowiem w sensie ekonomicznym i prawnym do właścicieli budynku, który znajduje się na sąsiedniej działce. Nie może on przesądzać o tym, że nieruchomość jest zabudowana.

Liczba wydawanych interpretacji podatkowych oraz wyroków sądów administracyjnych potwierdza, że prawidłowe ustalenie sposobu opodatkowania VAT transakcji nieruchomościowych w gminie nie jest łatwe. Za każdym razem konieczne jest dokładne przeanalizowanie sprawy i wszystkich okoliczności, które mogą mieć istotne znaczenie.

Katarzyna Lewandowska

doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, konsultant, specjalizuje się w zakresie podatków dochodowych oraz podatków i opłat lokalnych

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność księgowego – dokąd sięga i kiedy realnie chroni klienta?

Błąd księgowego może kosztować firmę dziesiątki tysięcy złotych, a nie każda polisa OC faktycznie chroni przedsiębiorcę. Obowiązkowe ubezpieczenie często nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych czy rozliczeniach ZUS. Kiedy zatem – oraz w jakim zakresie – księgowy odpowiada za swoje działania? Co musi zawierać dobra polisa, by realnie chroniła biznes klienta?

ZUS udostępnił ponad 23,9 mln informacji o stanie konta ubezpieczonego za 2024 r. Jak pobrać dokument?

W poniedziałek, 1 września 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył generowanie i udostępnianie Informacji o Stanie Konta Ubezpieczonego za 2024 r. Informacje dostępne są na PUE/eZUS.

Niższy dodatek za pracę w nocy od 1 września 2025 r. Ile wyniesie i kogo dotyczy?

Od 1 września 2025 r. osoby pracujące w nocy otrzymają niższy dodatek za każdą godzinę pracy w tych godzinach. Z czego wynika ta zmiana? Ile wyniesie stawka? Kto może liczyć na dodatek i jak go obliczyć?

Ponowne zatrudnienie pracownika urzędu zwolnionego w czasie długiej choroby [Przykład]

Czy przy ponownym zatrudnianiu pracownika trzeba powierzyć mu dokładnie to samo stanowisko, które zajmował przed zwolnieniem? Jakie są wymagania Kodeksu pracy w tym zakresie?

REKLAMA

Interpretacje dotyczące podatków lokalnych publikowane przez KIS [Projekt]

Indywidualne interpretacje podatkowe, dotyczące podatków lokalnych i wydawane przez organy samorządów, będą publikowane przez Krajową Informację Skarbową. Tak wynika z opublikowanej w środę na stronach kancelarii premiera informacji o planowanej nowelizacji Ordynacji podatkowej.

Certyfikacja wykonawców ma zwiększyć przejrzystość zamówień publicznych

Prezydent podpisał ustawę o certyfikacji zamówień publicznych. Ustawa nie przewiduje obowiązku certyfikacji. Wykonawca będzie mógł ubiegać się o certyfikację i posługiwać się nią w postępowaniu na zasadzie dobrowolności.

Jak uchwala się ustawę budżetową w Polsce?

Uchwalenie budżetu państwa w Polsce odbywa się według szczegółowej procedury zapisanej w Konstytucji i regulaminach parlamentu. Dokument przechodzi drogę od Rady Ministrów, przez Sejm i Senat, aż po podpis prezydenta, a każdy etap ma określone terminy i zasady.

Święta w sobotę 2025: Jakie obowiązki mają pracodawcy?

Święta wypadające w soboty powodują konieczność udzielenia pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy. Wynika to wprost z art. 130 § 2 Kodeksu pracy. Najbliższe święto przypadające w sobotę to 1 listopada 2025 r.. Sprawdź, jakie zasady obowiązują pracodawców oraz jak prawidłowo zaplanować czas pracy w tym okresie.

REKLAMA

Czy rodzice mogą opłacać tzw. wsad do kotła bezpośrednio na rachunek firmy cateringowej?

Zapytanie, które wpłynęło do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie dotyczyło możliwości uiszczania przez rodziców wyłącznie kosztów „wsadu do kotła” bezpośrednio na rachunek firmy cateringowej. Jakie jest stanowisko izby?

Jak specjaliści od finansów i rachunkowości w skali europejskiej oceniają warunki pracy w swojej branży? Jakie są i jakie będą trendy w tym zakresie?

Świat przyśpieszył, a wraz z nim przyśpieszyły zmiany na rynku pracy. Pandemia gwałtownie wprowadziła zdalny i hybrydowy model pracy do firm, turbulencje geopolityczne i ekonomiczne zachwiały poczuciem bezpieczeństwa i przewidywalności, a zmiany klimatyczne oraz rozwój technologii wpływają na rynek pracy w tempie wykładniczym.

REKLAMA