Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Oczyszczalnie ścieków a podatek od nieruchomości

Oczyszczalnie ścieków a podatek od nieruchomości./ fot. Shutterstock
Oczyszczalnie ścieków a podatek od nieruchomości./ fot. Shutterstock
Media
Trwają obecnie spory, czy oczyszczalnia ścieków może stanowić jeden przedmiot opodatkowania – budowlę, czy też należy ją traktować jako konglomerat różnych obiektów budowlanych opodatkowanych w zależności od ich cech konstrukcyjnych jako budynki lub budowle.

Udzielenie odpowiedzi na te pytania wymaga odwołania się do podstawowych definicji, które należy brać pod uwagę przy ocenie zakresu przedmiotowego podatku od nieruchomości.

A są one następujące:

budynek - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dalej: upol);

budowla - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2 upol);

obiekt budowlany - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych (art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, dalej: uPb);

Dalszy ciąg materiału pod wideo

budowla - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową (art. 3 pkt 3 uPb).

Oczyszczalnia ścieków została zatem wymieniona w katalogu obiektów budowlanych stanowiących budowlę. Zwykle jednak stanowi obiekt o złożonym charakterze, w którym można wyodrębniać inne mniejsze obiekty, które samodzielnie także mogłyby stanowić odrębne obiekty budowlane, w tym budynki, które w podatku od nieruchomości opodatkowane są w zupełnie odmienny sposób (od powierzchni, nie od wartości).

W powyższym kontekście dostrzec należy także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13.12.2017 r. w sprawie SK 48/15, w myśl którego art. 1a ust. 1 pkt 2 upol w zakresie, w jakim umożliwia uznanie za budowlę obiektu budowlanego, który spełnia kryteria bycia budynkiem, przewidziane w art. 1a ust. 1 pkt 1 tej ustawy jest niezgodny z Konstytucją RP. Innymi słowy, obiekt, który ma wszystkie cechy budynku nie powinien być opodatkowany jako budowla. Ograniczając się tylko do sentencji tego wyroku należałoby przyjąć, że jeśli elementem oczyszczalni ścieków jest obiekt, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, to powinien on być opodatkowany jak budynek.

Orzeczenia sądów administracyjnych wydawane po wyroku w sprawie SK 48/15 nie pozwalają jednak na tak kategoryczny wniosek. Wynika z nich bowiem, że Trybunał Konstytucyjny ani nie rozwiązał niektórych dotychczasowych wątpliwości (np. czy mogą podlegać odrębnemu opodatkowaniu budynek i znajdujące się w nim urządzenia będące potencjalnie elementem budowli – odrębnego pod względem technicznym i użytkowym obiektu budowlanego), jak i wygenerował nowe.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił w powołanym wyroku, że nie jest wykluczone, by określone obiekty o cechach budynku ustawodawca w przepisie specjalnym uznał za budowle. Trybunał przyjął także, że przy dokonywaniu podatkowej kwalifikacji obiektów budowlanych odwoływać się należy wyłącznie do przepisów prawa budowlanego rangi ustawowej, ze szczególnym uwzględnieniem treści art. 3 pkt 3 uPb oraz załącznika do tej ustawy. Odwołując się do treści art. 3 uPb, w tym pkt 3 tego przepisu, Trybunał wprost stwierdził, że „od wejścia w życie prawa budowlanego wskazany przepis prawny był kilkukrotnie nowelizowany, jednak wprowadzane zmiany dotyczyły wyłącznie katalogu przykładowych obiektów kwalifikowanych jako budowle”.

Na tym tle zdarzają się orzeczenia sądów administracyjnych, które w istocie ograniczają się do powołania się na sentencję wyroku TK, nakładając na organy podatkowe w pierwszej kolejności obowiązek zbadania, czy w danej sprawie badany obiekt ma cechy budynku, a dopiero ewentualnie (w przypadku nie spełnienia wszystkich kryteriów budynku), czy stanowi budowlę. Z drugiej strony jest szereg orzeczeń, które za punkt wyjścia biorą treść art. 3 pkt 3 uPb i zdają się zakładać, że obiekty w tym przepisie wprost wymienione zawsze stanowią budowle, tj. także gdy spełniają cechy budynku (w tym sensie ten nurt orzecznictwa zdaje się traktować art. 3 pkt 3 uPb jako przepis specjalny).

Przyjęcie stanowiska w tej kwestii przesądzać może o opodatkowaniu zarówno oczyszczalni ścieków, jak i innych obiektów ze sfery wod-kan wymienionych w art. 3 pkt 3 uPb (np. przepompowni, stacji uzdatniania wody). W szeregu przypadków istotną rolę mogą odgrywać także konkretne okoliczności faktyczne związane z uwarunkowaniami konstrukcyjnymi i funkcjonalnymi poszczególnych urządzeń i obiektów oraz z rodzaj i zakres powiązań między nimi.

Uwzględniając okres po wydaniu przez TK wyroku w sprawie SK 48/15 nie wydano zbyt wielu orzeczeń dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości oczyszczalni ścieków. Warto jednak zwrócić uwagę na trzy sprawy zakończone wyrokami NSA z 26.02.2019 r. W tych sprawach sąd I instancji zajął stanowisko, w myśl którego:

  • oczyszczalnia ścieków jest budowlą (art. 3 pkt 3 uPb),
  • jej elementy składowe mogą być odrębnymi obiektami budowlanymi (i odrębnymi przedmiotami opodatkowania), dlatego budynek, który wchodzi w skład oczyszczalni powinien zostać opodatkowany podatkiem od nieruchomości odrębnie,
  • zawartość budynku może być odrębnym od budynku samodzielnym obiektem budowlanym lub urządzeniem budowlanym – sieci technologiczne, część oczyszczalni ścieków.

Naczelny Sąd Administracyjny doszedł jednak do innych wniosków. Zdaniem NSA, ponieważ oczyszczalnia ścieków została wskazana wprost w art. 3 pkt 3 uPb, jako budowla, to w pierwszej kolejności rozważać należy, czy sporny w sprawie „budynek” wraz z rurociągiem stanowi element oczyszczalni ścieków. Jeśli bowiem oczyszczalnia ścieków stanowi budowlę, to niezasadne jest odrębne kwalifikowanie dla potrzeb podatku od nieruchomości poszczególnych obiektów budowlanych składających się na całość tej budowli. Poza tym, ponieważ oczyszczalnia ścieków według przepisu prawa stanowi budowlę, to nie może w jakiejś części stanowić budynku. Według NSA uznanie natomiast, że sporny obiekt budowlany stanowi część oczyszczalni ścieków i zakwalifikowanie go do kategorii budynku prowadziłoby do zanegowania woli ustawodawcy (wyrażonej w treści art. 3 pkt 3 uPb) uznania oczyszczalni ścieków za budowlę.

NSA w uzasadnieniu powołanego wyroku dał odpór powoływanemu czasem argumentowi dotyczącemu wymienionych w art. 3 pkt 3 uPb kompleksowych obiektów budowlanych wykluczającemu dopuszczalność sytuacji w której "każdy zespół obiektów budowlanych takich jak np. oczyszczalnia ścieków, lotnisko z halami odpraw pasażerów i towarów, elektrownia wraz z budynkami biurowymi czy magazynowymi itp. podlegałby opodatkowaniu jako jedna budowla". NSA zauważył, iż budynek biurowy nie może być kwalifikowany jako oczyszczalnia ścieków – pełni on zupełnie inna funkcję niż oczyszczania ścieków, a poza tym – zdaje się twierdzić Sąd – dlaczego odrzucać możliwość opodatkowania takich zespołów obiektów budowlanych jako jednej budowli, jeśli taki wniosek wynika z treści art. 3 pkt 3 uPb w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 upol?

Dla możliwości przyjęcia takiej konkluzji istotne jest jednak to, czy wszystkie te elementy są ze sobą powiązane technicznie w celu wykonywania określonej funkcji: oczyszczania ścieków.

Niezależnie od tego, czy stanowisko zaprezentowane w powołanych wyrokach NSA znajdzie potwierdzenie w dalszych orzeczeniach, zainteresowane podmioty (tak organy podatkowe, jak i podatnicy, głównie spółki komunalne) powinny zweryfikować prawidłowość dotychczasowego kwalifikowania obiektów takich jak oczyszczalnie ścieków.

Dominik Goślicki

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, w szczególności podatku dochodowego oraz podatku od nieruchomości

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ustalenie opłat obowiązujących na cmentarzu komunalnym

    Nakładanie opłat za różnego rodzaju usługi komunalne czy za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej JST zawsze budzi raczej negatywne emocje po stronie mieszkańców. A co dopiero, gdy opłaty te związane są z pochówkiem najbliższych. 

    Dofinansowanie zakładu budżetowego - dotacja jako dopłata do kosztów prowadzonej działalności

    Drastyczny wzrost cen mediów oraz utrzymujący się wysoki poziom inflacji powodują, że większość samorządowych zakładów budżetowych nie jest w stanie w pełni realizować swoich zadań statutowych. Ich zobowiązania finansowe znacznie wykraczają poza przyjęte budżety. 

    Pracownicy samorządowi: Nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna [rozporządzenie od 1 lipca 2023 r.]

    Zmiany dla pracowników samorządowych: nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna. Wprowadzi je zmienione rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zmiany wejdą w życie od 1 lipca 2023 r.

    Rząd daje 3300 zł brutto wynagrodzenia dla pracowników samorządowych. Jest to mniej od minimalnego wynagrodzenia. Dopłacić mają samorządy

    Od 1 lipca 2023 r. rząd proponuje kwotę minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w I kategorii zaszeregowania w wysokości 3300 zł, aby wysokość tej kwoty była zbliżona do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałych kategoriach zaszeregowania, kwoty zostały ustalone tak, aby wzrastały proporcjonalnie między kategoriami.

    Będzie nowy wzór świadectwa pracy [nowelizacja kodeksu pracy]

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy. W dokumencie trzeba będzie uwzględniać informacje o wykorzystaniu nowych rodzajów urlopów i zwolnień wprowadzonych nowelizacją Kodeksu pracy.

    Uzgodnienia i opinie do projektu planu miejscowego

    Ważnym elementem prowadzącym do przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest wyrażenie stanowiska wobec projektu planu przez organy wyspecjalizowane w określonych dziedzinach, które powinny zostać uwzględnione przy realizacji polityki przestrzennej gminy. Takie stanowisko przybiera postać uzgodnień lub opinii.

    Jak zaskarżyć rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody

    Jedną z form ochrony samodzielności samorządu terytorialnego jest możliwość zakwestionowania (przez uprawniony organ) rozstrzygnięcia nadzorczego wydanego przez wojewodę lub przez regionalną izbę obrachunkową. 

    Czy dotacja oświatowa dla placówek niesamorządowych to świadczenie jednorazowe?

    W praktyce pokutuje pogląd, że dotacja oświatowa - wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego dla placówki niepublicznej działającej na jej terenie - ma charakter świadczenia jednorazowego. 

    MI: wartość wniosków o dofinansowanie przewozów autobusowych to 773 mln zł

    Samorządy złożyły wnioski o uruchomienie w tym roku, w całym kraju 6347 nowych linii autobusowych z dofinansowaniem z rządowego Funduszu rozwoju przewozów autobusowych (FRPA); wartość wniosków to 773 mln zł - przekazał wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

    Darmowe laptopy dla czwartoklasistów będą miały zabezpieczenie przed odsprzedażą w postaci .... wygrawerowanego orła w koronie

    Jesienią 370 tys. uczniów czwartych klas szkół podstawowych otrzyma na własność komputery. W przestrzeni medialnej podnoszono, że niektórzy rodzice mogą próbować je nielegalnie odsprzedać.

    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości.