Decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe - termin

Organy mają aż 5 lat od śmierci spadkodawcy na wydanie decyzji o odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe

Uchwałą NSA w Warszawie z dnia 23 maja 2016 r. wskazał, że do decyzji określającej zakres odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe (podatkowe) nie ma zastosowania 3 letni termin przedawnienia określony w art. 68 § 1 ustawy ordynacja podatkowa. Co to oznacza dla podatnika?

Polecamy produkt: Podatki 2016 cz. 1 (książka) + Podatki 2016 cz. 2 (książka)

W dniu 23 maja 2016 r. NSA w Warszawie w składzie 7 sędziów podjął uchwałę, zgodnie z którą do decyzji o zakresie odpowiedzialności spadkobiercy nie stosuje się art. 68 § 1 ustawy ordynacja podatkowa (w skrócie o.p.). Zapytasz zapewne, co to może oznaczać dla Ciebie. Otóż przedmiotem rozważań było ustalenie, czy decyzja o zakresie odpowiedzialności spadkobiercy ma charakter konstytutywny czy deklaratoryjny, a zatem czy w wyniku tej decyzji określa się, bądź ustala zobowiązanie podatkowe spadkobiercy.

Odpowiedź na powyższe ma kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie 3 letni termin przedawnienia, czy też przedawnienie nastąpi na zasadach ogólnych,  tj. po upływie 5 lat.

Prezes NSA podniósł, że analiza orzecznictwa sądów administracyjnych pozwala uznać, że w tym zakresie wykształciły się dwa odmienne stanowiska.

Zgodnie z pierwszą linią orzeczniczą sporna decyzja ma charakter konstytutywny, a zatem odnosi się do niej art. 68 § 1 o.p. W wyrokach reprezentujących tę linię orzeczniczą podkreśla się to, że decyzja, o której mowa w art. 100 § 1-3 o.p. nie może być decyzją deklaratoryjną, albowiem w świetle uchwały siedmiu sędziów NSA z dnia 27 września 1999 r., FPS 6/99, ONSA 2000, Nr 1, poz. 1 decyzje tego rodzaju wydaje się w sprawach, w których adresat decyzji był (uprzednio) prawnie zobowiązany, samodzielnie obliczyć wysokość podatku i w określonym terminie podatek ten zapłacić. Zgodnie z przepisami ustawy – Ordynacja podatkowa na spadkobiercach nie ciąży obowiązek samodzielnego obliczenia i zadeklarowania zobowiązań podatkowych. Zgodnie z art. 104 § 1 i 2 o.p. spadkobierca uzyskuje od organu podatkowego określone informacje o wysokości przychodu, dochodu, zaliczek spadkodawcy, jednakże nie sporządza w tym zakresie deklaracji podatkowej i nie oblicza samodzielnie zobowiązania podatkowego.