REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Układ podmiotowy w RB-Z i RB-N (stan prawny na 7 października 2022 r.)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Redakcja PRB – M.Majewska
Układ podmiotowy w RB-Z i RB-N (stan prawny na 7 października 2022 r.)
Układ podmiotowy w RB-Z i RB-N (stan prawny na 7 października 2022 r.)
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Układ podmiotowy wierzycieli (dłużników) wykazywanych w sprawozdaniach Rb-Z i Rb-N z uwzględnieniem najnowszych zmian.

Rozporządzenie Ministra Finansów z 20 grudnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2431) zmieniło instrukcjach sporządzania poszczególnych sprawozdań

REKLAMA

REKLAMA

Zmiany w instrukcjach

Nowelizacja rozporządzenia w zakresie instrukcji sporządzania sprawozdań Rb-Z, Rb-N, Rb-UZ i Rb-ZN dotyczy:

  • wprowadzenia obowiązku sporządzania sprawozdań przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który od 1 stycznia 2022 r. jest jednostką sektora finansów publicznych zaliczaną do grupy II,
  • wprowadzenia możliwości dla jednostek budżetowych mających siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sporządzania sprawozdań w walucie obcej, jeżeli dysponent części tak postanowi,
  • kategorii "kredyty i pożyczki" w sprawozdaniu Rb-Z, gdzie do tytułów dłużnych należy również zaliczać umowy o poprawie efektywności energetycznej, w przypadku gdy taka umowa ma wpływ na poziom długu publicznego (zmiana obowiązuje od sprawozdań za IV kwartał 2021 i za rok 2021),
  • kategorii "zobowiązania wymagalne", gdzie należy zaliczyć niezwrócone w terminie depozyty mające charakter gwarancji należytego wykonania zobowiązania, np. kaucje mieszkaniowe, depozyty przyjęte przez jednostkę sprawozdającą się w celu zabezpieczenia należytego wykonania umów (zmiana obowiązuje od sprawozdań za IV kwartał 2021 i za rok 2021),
  • sporządzania części C3 w sprawozdaniu Rb-Z, gdzie dodano jednostki organizacyjne JST (zmiana obowiązuje od sprawozdań za IV kwartał 2021 i za rok 2021).

Układ podmiotowy w RB-Z i RB-N

Tabela. Układ podmiotowy wierzycieli (dłużników) wykazywanych w sprawozdaniach Rb-Z i Rb-N z uwzględnieniem najnowszych zmian

Grupa wierzycieli

Przykładowe osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne należące do grupy

Jednostki sektora finansów publicznych - grupa I

1. Organy władzy publicznej:

  • ustawodawczej (parlament składający się z Sejmu i Senatu),
  • wykonawczej - Prezydent RP i Rada Ministrów.

2. Organy administracji rządowej: Prezes i Wiceprezes Rady Ministrów oraz ministrowie kierujący działami administracji rządowej, przewodniczący komitetów wchodzących w skład RM, kierownicy centralnych urzędów administracji rządowej oraz urzędów równorzędnych, wojewodowie.

3. Organy kontroli państwowej, bezpieczeństwa wewnętrznego i ochrony prawa: Najwyższa Izba Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Prokuratura, Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

4. Sądy i trybunały: Sąd Najwyższy, sądy powszechne (rejonowe, okręgowe, apelacyjne), sądy wojskowe, Sąd Lustracyjny, Naczelny Sąd Administracyjny, Krajowa Rada Sądownictwa, Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu.

5. Państwowe jednostki budżetowe.

6. Państwowe fundusze celowe niemające osobowości prawnej (w tym: Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, Fundusz Promocji Kultury, Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym, Fundusz Reprywatyzacji, Fundusz Zapasów Interwencyjnych, Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków, Fundusz Zajęć Sportowych dla Uczniów, Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, Fundusz Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy, Fundusz Rekompensacyjny, Fundusz - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, Fundusz Wsparcia Policji, Fundusz Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, Fundusz Wsparcia Straży Granicznej, Fundusz Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej, Fundusz Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego, Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych, Fundusz Dostępności, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Dróg Samorządowych, Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych o Charakterze Użyteczności Publicznej, Fundusz Inwestycji Kapitałowych, Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, Fundusz Szerokopasmowy).

Jednostki sektora finansów publicznych - grupa II

  1. Agencje wykonawcze (Polska Agencja Kosmiczna, Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Narodowe Centrum Nauki, Agencja Mienia Wojskowego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Agencja Rezerw Materiałowych).
  2. Instytucje gospodarki budżetowej (Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta RP, Centrum Zakupów dla Sądownictwa Instytucji Gospodarki Budżetowej, Centrum Obsługi Administracji Rządowej, Centralny Ośrodek Informatyki, Centrum Usług Logistycznych, Centralny Ośrodek Sportu, Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, Mazowiecka Instytucja Gospodarki Budżetowej "Mazovia", Profilaktyczny Dom Zdrowia w Juracie, Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS).
  3. Uczelnie publiczne.
  4. Samodzielne publiczne zoz, dla których podmiotem tworzącym jest minister, centralny organ administracji rządowej, wojewoda lub uczelnia medyczna.
  5. Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne.
  6. Państwowe instytucje kultury.
  7. Państwowe fundusze celowe posiadające osobowość prawną (np. Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej).
  8. Inne państwowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków i spółek prawa handlowego (np. Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowy Zasób Nieruchomości, Urząd Dozoru Technicznego, Polskie Centrum Akredytacji, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, Polska Agencja Antydopingowa, Polska Organizacja Turystyczna, Polskie Laboratorium Antydopingowe, Centra i Ośrodki Doradztwa Rolniczego, Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Transportowy Dozór Techniczny, parki narodowe, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Agencja Badań Medycznych, Polska Agencja Nadzoru Audytowego, Rzecznik Finansowy).
  9. Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Jednostki sektora finansów publicznych - grupa III

  1. JST (gmina, miasto na prawach powiatu, powiat, województwo samorządowe).
  2. Samorządowe jednostki budżetowe.
  3. Samorządowe zakłady budżetowe.
  4. Związki jednostek samorządu terytorialnego (związki międzygminne, związki powiatowo-gminne, związki metropolitalne).
  5. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest JST.
  6. Samorządowe instytucje kultury (np. biblioteki, muzea, ośrodki kultury).
  7. Inne samorządowe osoby prawne, utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem banków i spółek prawa handlowego.

Jednostki sektora finansów publicznych - grupa IV

  1. ZUS i zarządzane przez niego fundusze (Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Emerytur Pomostowych).
  2. KRUS i fundusze zarządzane przez Prezesa KRUS (Fundusz Emerytalno-Rentowy, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, Fundusz Administracyjny).
  3. NFZ.

Bank centralny

NBP.

Banki

Banki z siedzibą na terytorium RP (banki państwowe, banki spółdzielcze, banki w formie spółek akcyjnych), oddziały banków znajdujące się na terytorium RP utworzone przez banki będące nierezydentami oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.

Pozostałe krajowe instytucje finansowe

Jednostki mające siedzibę na terytorium RP, których główną działalnością jest pośrednictwo finansowe przy równoczesnym zaciąganiu zobowiązań na własny rachunek w wyniku przeprowadzania transakcji finansowych (z wyłączeniem banków), oraz jednostki świadczące usługi pomocnicze w stosunku do pośrednictwa finansowego, w szczególności: fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych, zakład ubezpieczeń, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny, dom maklerski, np. Dom Maklerski PKO BP; Dom Maklerski BOŚ; Dom Maklerski BPS.

Przedsiębiorstwa niefinansowe

Jednostki będące producentami rynkowymi, których główną działalnością jest produkcja wyrobów i obrót nimi lub świadczenie usług niefinansowych, w szczególności:

  • przedsiębiorstwa państwowe,
  • spółki prawa handlowego (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, akcyjna, z o.o.),
  • spółdzielnie,
  • oddziały przedsiębiorców zagranicznych,
  • osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek, zatrudniające powyżej 9 osób w przeliczeniu na pełne etaty (wielkości te można przyjmować szacunkowo, jeśli nie ma dokładnych danych),
  • grupy producenckie,
  • niepubliczne szkoły wyższe,
  • spółki prowadzące działalność leczniczą.

Gospodarstwa domowe

Osoby albo grupy osób będące konsumentami lub producentami rynkowymi wyrobów i usług, w tym:

  • osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej,
  • osoby fizyczne zatrudnione w jednostce sporządzającej sprawozdanie,
  • rolnicy indywidualni,
  • osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w tym szkoły niepubliczne prowadzone przez osoby fizyczne, o ile zatrudniają do 9 osób włącznie w przeliczeniu na pełne etaty (wielkości te można przyjmować szacunkowo, jeśli nie ma dokładnych danych).

Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych

Instytucje niekomercyjne stanowiące odrębne jednostki organizacyjne, działające na rzecz gospodarstw domowych i będące prywatnymi pozostałymi producentami nierynkowymi. Ich podstawowe przychody pochodzą z dobrowolnych wpłat pieniężnych lub wkładów w naturze oraz z dochodów z tytułu własności. Sektor ten obejmuje:

  • związki zawodowe,
  • fundacje,
  • stowarzyszenia,
  • partie polityczne,
  • kościoły lub związki wyznaniowe mające uregulowane stosunki z Rzecząpospolitą Polską (kościoły działające na podstawie odrębnych ustaw: Kościół katolicki, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Ewangelicko-Reformowany, Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Polskokatolicki, gminy wyznaniowe żydowskie tworzące Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich, Kościół Katolicki Mariawitów, Kościół Starokatolicki Mariawitów, Kościół Zielonoświątkowy, Wschodni Kościół Staroobrzędowy, Muzułmański Związek Religijny, Karaimski Związek Religijny oraz kościoły i związki wyznaniowe niemające uregulowanej sytuacji prawnej w formie odrębnej ustawy, których rejestr prowadzi Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, na stronie internetowej Rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji - Portal Gov.pl - www.gov.pl),
  • kluby społeczne,
  • kluby kultury, rekreacyjne i sportowe,
  • instytucje dobroczynne,
  • inne organizacje społeczne oraz zawodowe finansowane z dobrowolnych wpłat pieniężnych lub w naturze od innych jednostek instytucjonalnych.

Wierzyciele zagraniczni

Osoby prawne mające siedzibę poza terytorium RP, a także inne podmioty mające siedzibę poza terytorium RP, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu. Nierezydentami są również znajdujące się poza terytorium RP oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów, a także obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.

Podmioty należące do strefy euro

Nierezydenci mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim UE, w którym obowiązującym środkiem płatniczym jest euro (Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Włochy).

Pozostałe podmioty zagraniczne

Nierezydenci mający miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą w innym państwie niż w państwie członkowskim UE, należącym do strefy euro (patrz wyżej).

W praktyce występują przypadki zaliczania zobowiązań (należności) do niewłaściwych grup wierzycieli (dłużników). Wynika to z ich nieprawidłowego sklasyfikowania lub braku danych pozwalających na ich sklasyfikowanie. Jednostki powinny na bieżąco odnotowywać w ewidencji pomocniczej do kont rozrachunkowych grupy, do jakich przynależą wierzyciele (dłużnicy). Powinny przy tym korzystać z ogólnie dostępnych informacji (np. ze wskazania rodzaju jednostki w jej nazwie własnej, ze stron internetowych podmiotów, z ewidencji ludności, z ewidencji działalności gospodarczej) oraz pozyskanych od kontrahentów (np. w czasie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w czasie prowadzenia korespondencji z kontrahentem).

Krystyna Gąsiorek

Dalszy ciąg materiału pod wideo

ekonomista, praktyk z doświadczeniem na stanowisku głównej księgowej w państwowej jednostce budżetowej oraz jako starszy specjalista w RIO, od ponad 20 lat prowadzi szkolenia z tematyki finansów publicznych, m.in. sprawozdawczości, klasyfikacji budżetowej dla jsfp, w tym JST, autorka licznych publikacji książkowych i prasowych

Fragment artykułu z: Poradnika Rachunkowości Budżetowej

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Główny Inspektor Pracy: Nie będziemy likwidować wszystkich umów cywilnoprawnych

Nowe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy budzą obawy wielu pracodawców. Inspektorzy zyskają m.in. dostęp do danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Krajowej Administracji Skarbowej oraz możliwość prowadzenia kontroli zdalnie. Najważniejsza z planowanych zmian dotyczy przekształcania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę. Na jakich zasadach będzie się to odbywało?

Nowelizacja ustawy o dochodach JST: dokładniejsze naliczanie PIT i CIT dla samorządów od 2026 roku [Projekt]

Do opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Nr w wykazie prac UD304). Projekt nowelizacji ma na celu dokładniejsze dopasowanie dochodów osiąganych przez poszczególnych podatników do właściwej jednostki samorządu terytorialnego (JST).

Świadczenie pracy podczas zwolnienia lekarskiego a wynagrodzenie chorobowe

Tylko lekarz może skrócić zwolnienie lekarskie. Jeśli taka sytuacja nie miała miejsca, a pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby świadczył pracę, to nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Nagroda jubileuszowa w 2026 r. za 30 lat pracy a odejście z pracy w 2025 r. [Przykład]

Po 29 latach zwolniłam się z pracy w szkole - budżetówka, zarządzana przez gminę. Jeżeli podjęłabym się pracy na pół etatu w innym miejscu, które również podlega gminie, to mogłabym po roku pracy otrzymać nagrodę jubileuszową za 30 lat pracy?

REKLAMA

Zmiany w klasyfikacji budżetowej. Rozporządzenie z 10 września 2025 r. już w Dzienniku Ustaw

15 września 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie szczegółowej klasyfikacji budżetowej. Od kiedy będą obowiązywały zmienione przepisy?

Rozporządzenie ws. minimalnej krajowej 2026 r. podpisane przez premiera Donalda Tuska, opublikowane w Dzienniku Ustaw [KWOTY]

Minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce reguluje ustawa z dnia 10 października 2002 r. Określa ona zarówno zasady ustalania jego wysokości, jak i procedury związane z corocznym ogłaszaniem tej kwoty. Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało podpisane przez premiera Donalda Tuska. 15 września rozporządzenie zostało opublikowane.

Bezpłatny webinar dla księgowych i finansistów: Delegacje po nowemu

Spójrz na zarządzanie podróżami służbowymi z wyższej perspektywy! Sprawdź, jak w krótkim czasie: obniżyć koszty, odciążyć księgowość, zadowolić pracowników.

Praca dłużej, emerytura wyższa – ZUS tłumaczy, dlaczego warto poczekać z przejściem na emeryturę

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że każdy dodatkowy rok pracy po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) zwiększa wysokość przyszłej emerytury o około 8%. To efekt wydłużenia okresu składkowego oraz zmniejszenia liczby lat, przez które świadczenie będzie wypłacane.

REKLAMA

e-Paragony 2.2 – teraz z widgetem i funkcją współdzielenia wydatków rodzinnych

Ministerstwo Finansów opublikowało nową wersję aplikacji mobilnej e-Paragony (2.2), która wprowadza widget umożliwiający szybki dostęp do wirtualnej karty zakupowej, a także funkcje udostępniania paragonów i współdzielenia karty z innymi użytkownikami — rozwiązania szczególnie przydatne do wspólnego zarządzania budżetem domowym

Minimalna krajowa 2026 [Projekt Rady Ministrów z 8 września 2025 r.]

Rząd pracuje nad rozporządzeniem dotyczącym wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 roku. Jak wynika z informacji zamieszczonych na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego - projektem obecnie zajmuje się Rada Ministrów. Rząd ma czas na ostateczne zatwierdzenie stawek do 15 września 2025 r.

REKLAMA