REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gminy źle przygotowały sprawozdania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioletta Kępka
Sprawozdania finansowe gmin. /Fot. Fotolia
Sprawozdania finansowe gmin. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wstępne analizy wykazują, że zdecydowana większość sprawozdań gmin z gospodarowania odpadami komunalnymi za 2012 rok została przygotowana źle i wymaga poprawy.

Do 31 marca 2013 r. władze gmin miały obowiązek złożyć po raz pierwszy sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi (art. 9q ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; dalej: u.c.p.g.). Sprawozdanie dotyczyło roku 2012, a niezłożenie go w terminie było zagrożone karą w wysokości 100 zł za każdy dzień zwłoki (art. 9z ust. 1 u.c.p.g.).

REKLAMA

Dlatego gminy składały „cokolwiek”, byle tylko wywiązać się z obowiązku sprawozdawczego – uważa dr Sławomir Chybiński, kierownik Działu Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska w proGEO.

REKLAMA

Jakości sprawozdań nie poprawiła nawet pomoc w ich przygotowaniu, jaką większość urzędów marszałkowskich zaoferowało gminom. – My już w styczniu 2013 r. rozesłaliśmy do wszystkich gmin elektroniczną ankietę, która była tak naprawdę wzorem sprawozdania z objaśnieniami. Niestety, efektów naszego działania nie było – tłumaczy Małgorzata Bosak z Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego.

Wszystkie 102 sprawozdania gmin złożone w woj. świętokrzyskim były do poprawienia. Niewiele lepiej było na Pomorzu. Na 123 gminy w woj. pomorskim sprawozdania musiało poprawiać aż 117. Nie musi ich poprawiać jedynie osiem samorządów zrzeszonych w Komunalnym Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”.

By pomóc gminom, przygotowaliśmy papierową instrukcję wypełnienia sprawozdania łącznie z przykładami. Dostały ją wszystkie jednostki w województwie – informuje Katarzyna Wiśniewska, starszy specjalista w Referacie Polityki Ekologicznej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. – Powiem szczerze, że nie wiem, jak pracownicy gmin czytali ten przewodnik. Ze złożonych sprawozdań wynika, że raczej do niego nie zajrzeli – dodaje.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz również serwis: Sprawozdawczość

Najważniejsze problemy

Błędy w sprawozdaniach dotyczyły nie tylko skomplikowanych kwestii, lecz także spraw bardzo podstawowych, jak np. rok, za który składano sprawozdanie, a także sumowania poszczególnych rodzajów odpadów w różnych kolumnach, opisu sposobów zagospodarowania odpadów czy kodów. Natomiast jednym z najczęstszych problemów z przygotowaniem sprawozdań, na jakie wskazywały gminy, był m.in. brak rzetelnych danych o odpadach od przedsiębiorców. – Wszystkie dane konieczne do przygotowania sprawozdań powinni dostarczyć przedsiębiorcy odbierający i zagospodarowujący odpady. Obowiązek dostarczenia tych danych powinien być zawarty w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz w umowie z odbiorcą – przekonuje Sławomir Chybiński.

Model liczenia i wskaźniki przyjęte w rozporządzeniu w sprawie recyklingu są niekorzystne dla gmin wiejskich.

Nie powinien to być dla przedsiębiorców odbierających odpady problem, ponieważ sami także muszą gromadzić takie dane na potrzeby własnych sprawozdań, które przekazują wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast.

W SIWZ należy także wyraźnie napisać, że w sprawozdaniu muszą być oddzielnie podawane dokładne dane o zbieranych odpadach z obszarów miejskich i oddzielnie z obszarów wiejskich gminy – przestrzega dr inż. Paweł Szyszkowski z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Szczegółowe informacje o odpadach powinni przekazywać także prowadzący regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych. – Częściową podstawą prawną do zmuszenia przedsiębiorców do przekazywania niezbędnych gminom danych może być art. 9p u.c.p.g. – twierdzi dr Chybiński. Przepis ten przewiduje, że w celu weryfikacji sprawozdań przedsiębiorców, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może zobowiązać:

  1. podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,
  2. podmiot prowadzący działalność w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych,
  3. prowadzącego regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych lub
  4. innego posiadacza odpadów

– do okazania dokumentów sporządzanych na potrzeby ewidencji odpadów oraz dokumentów potwierdzających osiągnięcie określonych poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Kłopoty sprawiło też zakwalifikowanie odpadów biodegradowalnych zbieranych selektywnie. Zdaniem ekspertów, przepisy są jednak w tej kwestii jednoznaczne.

Cały strumień odpadów biodegradowalnych zbieranych selektywnie nieprzekazanych do składowania liczy się jako odpady zagospodarowane. Nawet wówczas, gdy po przetworzeniu tych odpadów na instalacji mechaniczno-biologicznej powstanie balast, który będzie trzeba składować – twierdzi Sławomir Chybiński. – Dlatego selektywna zbiórka jest bardziej korzystna dla gminy.

Zwraca on też uwagę w tym kontekście na znaczenie selektywnie zbieranych odpadów zielonych.

Selektywna zbiórka odpadów zielonych do kompostowników, choć nie jest uwzględniana w sprawozdaniach, zmniejsza ilość zebranych odpadów ogółem. A więc poprawia wynik gminy – zauważa Sławomir Chybiński.

Polecamy także: Konsekwencje nieuchwalenia budżetu JST

Poszkodowane gminy wiejskie

Sprawozdania potwierdziły też inne problemy, na które już wcześniej wskazywali eksperci.

Sposób wyliczania odzyskanych surowców w gminach wiejskich jest bardzo niekorzystny. Dlatego osiągnięcia tych samorządów wyliczone w sprawozdaniach będą niewielkie. Może to nawet doprowadzić do sytuacji, w której gminy te będą płacić kary, choć w rzeczywistości ich poziomy odzysku surowców będą o wiele wyższe – mówi Paweł Szyszkowski. – W rzeczywistości bowiem największe poziomy recyklingu mają gminy wiejskie, a najniższe – miejskie.

Według wzoru przyjętego w rozporządzeniu z 29 maja 2012 r. w sprawie poziomu recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami, te wyliczenia będą zdecydowanie inne.

Kolejny problem to uwzględnianie danych archiwalnych i dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

Przykład Wejherowa pokazuje, jakie problemy ma gmina, gdy dane w GUS różnią się od rzeczywistych – mówi dr Krystyna Kruczalak z Działu Gospodarki Odpadami Komunalnego Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”.

Według GUS, w Wejherowie mieszka ponad 50 tys. osób, a więc zgodnie z przepisami miasto musi osiągnąć poziom odzysku odpadów surowcowych przewidzianych dla gmin powyżej 50 tys. mieszkańców. Problem polega na tym, że według ewidencji ludności w Wejherowie mieszka „tylko” niewiele ponad 48 tys. mieszkańców, a więc miasto powinno być klasyfikowane do gmin poniżej 50 tys., dla których obowiązkowe poziomy odzysku są niższe.

Przykładem problemów wynikających z uwzględniania danych archiwalnych jest gmina Kosakowo. Zgodnie z przepisami, gminy muszą osiągać kolejne poziomy ograniczenia składowania odpadów w stosunku do liczby mieszkańców z 1995 roku, z tym że liczba mieszkańców Kosakowa powiększyła się od tego czasu prawie trzykrotnie, z niecałych 3650 do ponad 10,6 tys. (na koniec 2011 r. – przyp. red.). A jeżeli punktem wyjścia jest wielokrotnie niższa populacja, gmina w żaden sposób nie będzie w stanie spełnić wymogów związanych z odpadami.

Dlatego w przepisach powinny być uwzględnione zmiany demograficzne, ponieważ wyliczenia prowadzone na tak nieprawdziwych danych są niesprawiedliwe – informuje Krystyna Kruczalak.

Problem ten był wielokrotnie sygnalizowany przedstawicielom resortu środowiska. Nie było jednak żadnej reakcji. – Dlatego gminom pozostaje chyba jedynie Trybunał Konstytucyjny – uważa Krystyna Kruczalak.

Ze względu na skalę kłopotów gmin ze sprawozdaniami, urzędy marszałkowskie nadal chcą wspierać samorządy w ich przygotowaniu.

Na 16 września 2013 r. zaplanowaliśmy spotkanie z gminami. Na podstawie tegorocznych dokumentów i z uwzględnieniem występujących w nich błędów opracujemy krok po kroku sprawozdanie z gospodarowania odpadami komunalnymi za 2013 rok – informuje Tadeusz Styn, kierownik Departamentu Środowiska i Rolnictwa w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.

Zobacz również: Sprawozdanie finansowe jednostki samorządu terytorialnego

Podstawy prawne:

Tekst powstał po konferencji zorganizowanej przez Hallmark Events „Sprawozdawczość z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi”, która odbyła się 11 czerwca 2013 r. w Warszawie. Patronem medialnym była Gazeta Samorządu i Administracji.

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS otwarty 20 czerwca 2025 r. – placówki i infolinia czynne do godz. 15:00

Choć 20 czerwca wiele osób planuje urlop po czwartkowym święcie Bożego Ciała, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zmienia trybu pracy. Tego dnia wszystkie placówki ZUS będą funkcjonować normalnie – jak w każdy roboczy piątek. Infolinia będzie działać krócej, gdyż do godz. 15:00.

Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Co powinna zawierać?

Kodeks pracy reguluje m.in. kwestie dotyczące zatrudniania pracowników młodocianych. Młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale ma poniższej 18 lat. Co powinna zawierać umowa w celu przygotowania zawodowego?

REKLAMA

ZFŚS: Do 31 maja 2025 r. pracodawcy muszą przekazać 75% odpisu – co warto wiedzieć?

Do 31 maja 2025 r. pracodawcy mają czas na przekazanie 75 proc. odpisu na na rachunek bankowy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Kto ma obowiązek tworzenia ZFŚS? Jak nalicza się odpisy podstawowe?

Szczególne przypadki odwołania dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego

Odwołanie dyrektora placówki bez wypowiedzenia w trakcie roku szkolnego możliwe jest tylko w sytuacjach wyjątkowych i nagłych, które mogą zdestabilizować jej funkcjonowanie. W takim przypadku reakcja organu prowadzącego szkołę musi być natychmiastowa.

Pilna potrzeba udzielenia zamówienia

Pojęcie pilnej potrzeby udzielenia zamówienia pojawia się w ustawie – Prawo zamówień publicznych kilkanaście razy. Tak naprawdę jednak sprowadza się do dwóch sytuacji: skrócenia terminu składania ofert, ofert wstępnych czy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a także do skorzystania z trybu negocjacji bez ogłoszenia. Z uwagi na to, że regulacja w tym zakresie jest bardzo lakoniczna, często powoduje niesłuszne obawy przed jej stosowaniem.

Likwidacja obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń [PROJEKT]

W poniedziałek, 26 maja 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Chodzi o likwidację obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń.

REKLAMA

Zwrot nadpłaty składki zdrowotnej. Wnioski można składać do 2 czerwca 2025 r.

Przedsiębiorcy, którzy w wyniku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2024 rok mają nadpłatę, powinni pamiętać o złożeniu wniosku o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej. Wniosek należy złożyć do 2 czerwca 2025 r.

Nie można być jednocześnie wójtem i prezydentem Rzeczypospolitej

Wybory prezydenckie zbliżają się wielkimi krokami – głosować w nich będziemy już 18 maja br. Jednym ze startujących w nich kandydatów jest prezydent Warszawy. Pojawia się pytanie: kto zastąpi urzędującego prezydenta miasta (burmistrza, wójta) na tym stanowisku, jeżeli zostanie on wybrany i obejmie urząd Prezydenta Rzeczypospolitej? Prawo bowiem jednoznacznie wskazuje, że nie można być jednocześnie włodarzem gminy i państwa.

REKLAMA