Plany finansowe jednostek samorządu terytorialnego

Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) musi przekazać te informacje w terminie 7 dni od przedłożenia organowi stanowiącemu (radzie gminy, radzie powiatu, sejmikowi wojewódzkiemu) projektu uchwały budżetowej. Z art. 248 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: u.f.p.) wynika jednak, że opracowanie planu finansowego przez daną jednostkę musi nastąpić w terminie 30 dni od otrzymania ww. informacji. A termin 22 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy jest terminem ostatecznym, kiedy taki plan musi być sporządzony. Co ważne, nie może być on skracany przez uchwałę organu stanowiącego wydaną na podstawie art. 234 u.f.p. (por. uchwałę RIO w Warszawie z 4 grudnia 2012 r., sygn. akt 25.315.2012).

Sporządzenie

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że w procedurze sporządzenia projektu uchwały budżetowej w pierwszej kolejności kierownicy samorządowych jednostek budżetowych (np. gminnego ośrodka pomocy społecznej, szkół, przedszkoli), zakładu budżetowego (np. zakładu wodociągów i usług komunalnych) oraz kierownik instytucji kultury (np. gminnej biblioteki publicznej) opracowują plany rzeczowe zadań planowanych do wykonania w danym roku, tworząc w ten sposób projekty planów finansowych. Dokumenty te są składane do skarbnika danej JST w terminie wyznaczonym przez organ stanowiący. Są to jednak plany o charakterze wstępnym.

Kierownicy jednostek organizacyjnych nie mogą przewidzieć, czy w końcowym etapie przygotowywania projektu uchwały budżetowej zarząd JST nie przyjmie nowych priorytetów i co za tym idzie, nie wprowadzi zmian w zakresie pułapu i struktury wydatków budżetowych. Nawet po złożeniu przez zarząd JST projektu uchwały budżetowej w organie stanowiącym kierownicy jednostek organizacyjnych nie mają pewności, jaką pulą środków publicznych będą one mogły dysponować w nadchodzącym roku budżetowym. Nie znają też ostatecznych kwot dochodów oraz wysokości dotacji i wpłat do budżetu.

Dokonanie weryfikacji

Organ wykonawczy JST weryfikuje otrzymane projekty planów finansowych pod względem ich zgodności z projektem uchwały budżetowej. A w przypadku stwierdzenia rozbieżności wprowadza odpowiednie zmiany, informując o ich dokonaniu kierownika jednostki organizacyjnej w terminie 7 dni od otrzymania dokumentu, nie później jednak niż do 27 grudnia. Tak wynika z par. 6 ust. 2 i par. 36 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów z 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (dalej: r.p.g.f.). Zweryfikowany w ten sposób projekt planu finansowego jednostki podległej stanowi podstawę prowadzenia jej gospodarki finansowej od 1 stycznia roku budżetowego do dnia uchwalenia uchwały budżetowej (por. par. 7 oraz par. 36 ust. 4 r.p.g.f.).

Zgodnie zaś z art. 11 ust. 3 u.f.p., podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, tj. plan finansowy jednostki budżetowej. Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 u.f.p. podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu JST, koszty i inne obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem JST.

Polecamy produkt: Sprawozdawczość budżetowa

Zarząd JST przekazuje informację kierownikowi jednostki budżetowej o kwotach dochodów i wydatków budżetowych przyjętych w projekcie uchwały budżetowej w szczegółowości określonej odpowiednio w art. 235 lub art. 236 u.f.p. Natomiast kierownika samorządowego zakładu budżetowego organ wykonawczy informuje o kwotach przychodów i kosztów przyjętych w projekcie uchwały budżetowej w szczegółowości określonej przez organ stanowiący JST w uchwale przyjętej na podstawie art. 234 u.f.p.

Projekty planów finansowych są sporządzane w podziale na dział, rozdział i paragraf.

Informacje o ostatecznych kwotach

W terminie 21 dni od momentu podjęcia uchwały budżetowej zarząd JST przekazuje podległym jednostkom informacje o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków tych jednostek oraz wysokości dotacji i wpłat do budżetu (art. 249 ust. 1 pkt 1 u.f.p.). Jednostki te na podstawie uzyskanych informacji dostosowują projekty planów do uchwały budżetowej (art. 249 u.f.p.). Kierownik samorządowego zakładu budżetowego ma na to 10 dni od momentu otrzymania informacji, a kierownik jednostki budżetowej odpowiednio 14 dni. Jednak ani art. 249 u.f.p., ani par. ust. 5 r.p.g.f. nie nakładają na kierownika samorządowej jednostki budżetowej obowiązku przekazywania zatwierdzonych planów finansowych.

W toku wykonywania budżetu zarząd JST zawiadamia samorządowe jednostki budżetowe o dokonanych zmianach planów dochodów i wydatków. Zawiadomienia te są podstawą dokonania zmian w planach finansowych samorządowych jednostek budżetowych. Kierownicy tych podmiotów mogą dokonywać przeniesień planowanych wydatków w planach finansowych samorządowych jednostek budżetowych, w granicach upoważnień przyznanych przez zarząd JST. Muszą o tym zawiadomić organ wykonawczy w terminie 7 dni od momentu dokonania zmiany w planie finansowym (par. 12 r.p.g.f.).

Nieprawidłowości w uchwałach jednostek samorządu terytorialnego dotyczących udzielania kredytów i pożyczek

Zmian w planie finansowym w ciągu roku budżetowego może dokonywać kierownik samorządowego zakładu budżetowego. Może to nastąpić w przypadku realizowania wyższych od planowanych przychodów i kosztów i pod warunkiem, że nie spowoduje to zmniejszenia wpłat do budżetu JST ani zwiększenia dotacji z budżetu JST (art. 15 ust. 8 u.f.p.).

Inne zmiany planu finansowego mogą być dokonywane tylko po uprzednim wprowadzeniu zmian w uchwale budżetowej JST. W przypadku realizowania przez samorządowy zakład budżetowy niższych od zaplanowanych przychodów, realizacja odpowiednio niższych kosztów następuje bez konieczności dokonywania zmian planu. Nie wymaga też dokonywania zmian planu finansowego samorządowego zakładu budżetowego realizacja planu kosztów polegająca na przeniesieniach pomiędzy paragrafami, przy uwzględnieniu ograniczeń określonych prawem (par. 41 r.p.g.f.).

Zobacz także: Finanse publiczne

WAŻNE

Plan finansowy w odniesieniu do dochodów ma charakter prognozy, natomiast w stosunku do wydatków stanowi limit dozwolonych wydatków, których nie można przekroczyć.

Tabela Sposób postępowania

Leszek Jaworski

Podstawa prawna:

- Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870).

- Rozporządzenie ministra finansów z 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1542).