Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie litewskiego pytania prejudycjalnego o in-house

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie litewskiego pytania prejudycjalnego o in-house./ fot. Shutterstock
Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie litewskiego pytania prejudycjalnego o in-house./ fot. Shutterstock
fot.Shutterstock
Po przeszło roku od zadania przez litewski Sąd Najwyższy (Lietuvos Aukščiausiasis Teismas) pytania prejudycjalnego dotyczącego zakresu swobody państw członkowskich w regulowaniu materii in-house, opinię w sprawie, której nadano sygnaturę C-285/18, wydał Rzecznik Generalny TSUE Gerard Hogan[1]. W ocenie Rzecznika Generalnego TSUE w dyrektywie 2014/24/UE ustanowione zostały wymogi minimalne a państwa członkowskie dysponują swobodą w ograniczeniu zakresu w jakim zamówienia wewnętrzne mogą być udzielane.

Dyrektywa 2014/24/UE a harmonizacja zamówień in-house

Rzecznik Generalny TSUE w wydanej dnia 7 maja 2019 r. opinii podnosi, że „celem dyrektywy nie jest harmonizowanie wszystkich sposobów wydatkowania środków publicznych, lecz tylko takich, które mają na celu nabycie robót budowlanych, dostaw lub usług za wynagrodzeniem w drodze zamówienia publicznego. Chociaż sporna umowa jest zamówieniem publicznym, zgodnie z orzecznictwem, sytuacja w przypadku zamówień in-house przypomina raczej przypadki korzystania przez organ publiczny z jego zasobów własnych. Z tego względu nie można uznać motywu 4 za rozstrzygający w kwestii tego, czy zamysłem prawodawcy była pełna harmonizacja dziedziny zamówień in-house.”

W dalszej części Opinii Rzecznik Generalny TSUE wywodzi, że „chociaż jasne jest z uwagi na cel przepisów dotyczących zamówień publicznych w dyrektywie 2014/24 oraz włączenie art. 12 do jej sekcji 3 zatytułowanej »Wyłączenia«, że wyjątki zawarte w dyrektywie nie mogą być rozszerzane a zatem państwa członkowskie nie mogą stosować ich w sposób wybiórczy lub mniej rygorystyczny, cel omawianej dyrektywy nie zostałby naruszony, jeżeli państwo członkowskie mogłoby stosować bardziej rygorystyczne przepisy ograniczające prawo do udzielania zamówień in-house. Rozważania te w powiązaniu z faktem, że dyrektywa nie zawiera jasnego określenia w przedmiocie zamierzonej pełnej harmonizacji, stanowią argumenty przemawiające na korzyść prawa państwa członkowskiego do ustanowienia dodatkowych kryteriów w odniesieniu do zamówień in-house.”

Zwiększenie stopnia udzielania zamówień publicznych

Kolejnym argumentem, do którego odwołuje się Rzecznik Generalny TSUE, jest wzgląd okoliczność, iż jeżeli „państwo członkowskie decyduje się na ograniczenie możliwości udzielenia zamówień in-house, a przez to rozszerza obszar stosowania przepisów o zamówieniach publicznych, (co – przypis K.R.) jest zgodne z celami dyrektyw dotyczących zamówień publicznych. Zasada, w myśl której zamówienie publiczne jest sposobem na zapewnienie najbardziej wydajnego wykorzystania środków publicznych, o czym mowa w motywie 2 dyrektywy 2014/24, również wydaje się leżeć u podstaw rozwiązania przyjętego przez litewskiego ustawodawcę.”

Ograniczenie swobody państw członkowskich

Rzecznik Generalny TSUE podkreśla, że „swoboda państwa członkowskiego w zakresie wdrażania tego rodzaju dodatkowych wymogów nie jest oczywiście nieograniczona. Utrwalone orzecznictwo wyraźnie stanowi, że do działalności gospodarczej organów publicznych, nawet w przypadkach pozostających poza zakresem stosowania dyrektyw dotyczących zamówień publicznych, mają zastosowanie podstawowe zasady TFUE, o ile takie organy publiczne nie realizują działalności we własnym zakresie, włączając w to zamówienia in-house”.

Względem ustanowionego w prawie litewskim wymogu limitującego dopuszczalność udzielenia zamówienia inhouse, do przypadków w których nie istnieje możliwość zagwarantowania jakości, dostępności i ciągłości usług w ramach zamówień publicznych, Rzecznik Generalny TSUE uznał, że takie ograniczenia „nie powodują wątpliwości co do ich ewentualnej niezgodności z którąkolwiek z wyżej wymienionych zasad”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Komentarz

Rzecznik Generalny TSUE w przytoczonej Opinii opowiedział się za dysponowaniem przez państwa członkowie uprawnieniem do ograniczenia dopuszczalnego zakresu udzielania zamówień in-house, poprzez wprowadzenie dodatkowych, względem wyrażonych w dyrektywie 2014/24/UE, wymogów limitujących. Poczynione przez Rzecznika Generalnego TSUE uwagi, z oczywistych względów ograniczone są to kwestii zgodności takiej decyzji państwa członkowskiego z porządkiem prawa unijnego. Należy wskazać, że prawodawcę krajowego, przy podejmowaniu wskazanej decyzji, limituje również porządek krajowy, w szczególności zasady konstytucyjne.

W warstwie normatywnej decyzja dotycząca sposobu ukształtowania materii zamówień in-house, nie powinna być podejmowana w oderwaniu od zasad prawa administracyjnego oraz gospodarczego, w tym zasad konstytucyjnych. W dotychczasowej debacie najszerzej poruszanym aspektem zamówień in-house była kwestia wpływu tego rodzaju zamówień na konkurencję na rynku a więc powiązań pomiędzy prawem zamówień publicznych a prawem konkurencji. W konsekwencji materia zamówień wewnętrznych jest rozpatrywana wyrywkowo a nie systemowo.

Sposób uregulowania materii in-house powinien być rozpatrywany w szerokiej perspektywie (unijnej oraz krajowej). W ramach syntetycznego przeglądu aktów normatywnych regulujących materię zamówień publicznych w innych krajach członkowskich można wskazać, że tożsame jak w dyrektywie 2014/24/UE wymogi względem zamówień inhouse przewiduje m.in. prawodawstwo:

1. francuskie (zob. article L2511-1 do L2511-6 ordonnance n° 2018-1074 du 26 novembre 2018 portant partie législative du code de la commande publique),

2. belgijskie (art. 30 Loi du 17 juin 2016 relative aux marchés publics, publiée au Moniteur belge le 14 juillet 2016),

3. czeskie (§ 11 Zákon č. 134/2016 Sb.Zákon o zadávání veřejných zakázek) a także

4. austriackie (§ 10 Bundesgesetz über die Vergabe von Aufträgen, Bundesvergabegesetz 2017),

5. niemieckie (§ 108 Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen in der Fassung der Bekanntmachung vom 26. Juni 2013)

Powyższe ukazuje, że w ocenie wielu, jednakże nie wszystkich, państw członkowskich, kryteria wypracowane przez prawodawcę unijnego i wyrażone w art. 12 dyrektywy 2014/24/UE są optymalne. Przyjmując, że prawodawca krajowy, nie jest zobligowany do podzielenia decyzji prawodawcy unijnego to tym bardziej nie musi zgadzać, się z decyzjami prawodawców innych państw członkowskim. Niemniej jednak zasadne jest jasne i precyzyjne ustalenie i wskazanie zasadności odstąpienia od wymogów wyrażonych w dyrektywie 2014/24/UE.

Decyzja prawodawcy krajowego nie tylko powinna, wkomponowywać się w obowiązujący porządek prawny, lecz również uwzględniać szerokie spektrum czynników ogólnokrajowych jak również lokalnych, których wywarzenie będzie stanowić podstawę dla ustanowienia reguł powszechnie obowiązujących na terenie danego kraju. Determinanty decyzji prawodawcy krajowego, mają zróżnicowaną naturę, w tym polityczną, ekonomiczną, gospodarczą czy też prawną.

[1] Tytułem przypomnienia, LAT skierował do TSUE, pytania dotyczące tego, czy państwo członkowskie może ustanowić dodatkowe, względem zakodowanych w art. 12 dyrektywy 2014/24/UE, wymogi dopuszczające udzielenie zamówienia in-house. 

Konrad Różowicz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie zamówień publicznych

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dodatek specjalny a nagroda jubileuszowa

    Nieuwzględnienie wypłacanego periodycznie dodatku specjalnego w podstawie obliczenia nagrody jubileuszowej jest niezgodne z przepisami – wyjaśniła Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie.

    Jakie są zasady wpłat do PPK w 2023 r.?

    Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program prywatnego, długoterminowego oszczędzania, w którym oszczędności budowane są wspólnie przez pracowników, pracodawców i państwo.

    Czy środki od wojewody można przeznaczyć na fundusz sołecki roku następnego?

    Zwrot części wydatkowanych środków funduszu sołeckiego z budżetu państwa za 2022 r. otrzymamy do 31.08.2023 (gdy fundusz na rok 2023 jest już uchwalony), w formie dotacji celowej.

    Czy pracownik otrzyma zwrot kosztów za opłaty parkingowe?

    Czy jeśli pracownik ma podpisaną umowę ryczałtową za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych, to pracownikowi należy się dodatkowo zwrot poniesionych kosztów związanych np. z opłatami parkingowymi?

    Kiedy nieściągalną wierzytelność może zostać uznana za koszty podatkowe?

    Czy posiadając certyfikat bezskutecznej windykacji polubownej od firmy windykacyjnej zajmującej się windykacją międzynarodową oraz informację uzyskaną z paryskiego urzędu katastralnego, że spółka pozostaje bez reprezentacji zarządu, a prezes spółki nie jest właścicielem lokalu, którego adres podaje, ani nie posiada praw do żadnej innej nieruchomości na terenie Paryża można nieściągalną wierzytelność uznać za koszty podatkowe (wcześniej uznane jako przychody)? 

    UE daje 111,5 mln zł na owoce i mleko dla uczniów. Rząd 128 mln zł [projekt rozporządzenia]

    W roku szkolnym 2023/2024 łączna kwota pomocy krajowej i unijnej w programie żywnościowym dla szkół wyniesie blisko 240 mln zł.

    Praktyczny przewodnik: Jak przesunąć wydatki bieżące w samorządowym zakładzie budżetowym?

    Czy kierownik samorządowego zakładu budżetowego może przesunąć wydatki bieżące na podstawie zarządzenia?

    Praca artystyczna poza etatem: Czy pracodawca musi wyrazić zgodę

    Pracownicy artystyczni instytucji kultury nie mogą podejmować dodatkowych zajęć lub dodatkowego zatrudnienia bez zgody dyrektora. 

    Grupa VAT w gminie: Zmiany w rozliczeniach podatkowych

    Po wprowadzeniu regulacji prawnych umożliwiających tworzenie przez podatników grup VAT pojawiło się wiele wątpliwości związanych z tym, czy mogą one być tworzone także przez jednostki samorządu terytorialnego. 

    Jak i kiedy nauczyciele mogą oczekiwać wyższego dodatku stażowego?

    Komu przysługuje wyższy dodatek stażowy? RIO wyjaśnia zasady naliczania świadczenia

    Lista bezpłatnych modeli laptopów dla uczniów

    Centrum Obsługi Administracji Rządowej ogłosiło dziś zweryfikowaną listę firm, które mogą podpisać umowę ramową na dostarczenie laptopów dla czwartoklasistów.

    Jak organizacje pozarządowe realizują przedsięwzięcia sołeckie

    Czy formą realizacji przedsięwzięcia sołeckiego może być jego wykonanie przez organizację pozarządową finansowane dotacją z budżetu gminy? Czy we wniosku sołeckim można w ogóle wskazać formę realizacji przedsięwzięcia?

    Analiza prawna: Dochód gminy nie jest równoznaczny z prowadzeniem działalności gospodarczej

    Potencjalna możliwość osiągnięcia przez gminę dochodów nie świadczy o tym, że gmina prowadzi działalność o charakterze zarobkowym, tym samym nie stanowi przesłanki do uznania, że gmina prowadzi działalność gospodarczą.

    Zmniejsz swoje zaległości: Jak skorzystać z ulg na opłaty śmieciowe

    Opłaty za odpady nie są należnościami cywilnoprawnymi - dlatego ulg do zaległości z tego tytułu udziela się zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej. 

    Program Olimpia to 360 hal sportowych za 730 mln zł. Nowe wnioski od 1 czerwca 2023 r.

    W ramach zakończonego właśnie pierwszego naboru dofinansowana zostanie budowa 360 hal przyszkolnych, łączną kwotą ponad 730 mln zł - poinformował Bortniczuk w "Polska. Metropolia Warszawska".

    Gminy i zabytki po wyroku Trybunału Konstytucyjnego [wywiad]

    Dr hab. K. Zalasińska w wywiadzie: wyrok TK musi być przyczynkiem do dyskusji o kwestiach ustrojowych w ochronie zabytków.

    Od 1 lipca 2023 r. nowe tabele zaszeregowania pracowników samorządowych. Zmiany w minimalnym wynagrodzeniu

    1 lipca 2023 r. wejdą w życie ważne zmiany dla samorządowców. Zmieni się rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.

    Wspólne ubieganie się o zamówienie publiczne

    Wspólne ubieganie się o udzielenie zamówienia przez kilka podmiotów stanowi sytuację wymagającą szczególnych uregulowań. Dotyczy to zarówno sposobu ich reprezentacji, podstawy funkcjonowania czy też sposobu udowodnienia spełniania warunków udziału w postępowaniu.

    Czy gmina zapłaci VAT, jeśli najemca korzysta z lokalu bez umowy

    Bezumowne korzystanie z lokalu co do zasady nie jest świadczeniem usługi najmu. Tym samym czynność taka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ale uwaga, istotne znaczenie ma to, czy korzystanie z lokalu bez umowy odbywa się za przyzwoleniem właściciela. 

    DGP: Ile w Polsce w 2024 r. wyniesie europejska pensja minimalna?

    Wszystko wskazuje na to, że w 2024 Polska może być jednym z kilku krajów unijnych z najwyższą płacą minimalną. O ile średnia pensja Polaków nadal jest bardzo niska w porównaniu do innych mieszkańców Unii, wynagrodzenie minimalne może znacząco wzrosnąć.

    MI: dofinansowanie zadań samorządowych z rezerwy subwencji ogólnej w 2023 r.

    Zespół ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego pozytywnie zaopiniował przedstawiony przez rząd podział środków rezerwy subwencji ogólnej na 2023 rok.

    Kiedy sąd uwzględni wniosek gminy o przywrócenie terminu?

    Urlop pracownika, jego choroba albo wypadek nie mogą być podstawą przywrócenia terminu do złożenia pisma w sądzie. 

    Jak gmina może uzyskać dofinansowanie na autobusy w 2023 r.?

    Ministerstwo Infrastruktury informuje: trwa nabór wniosków w konkursie autobusowy.

    Darmowe laptopy dla uczniów i nauczycieli [szczegóły, projekt ustawy]

    Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. 

    Nie będzie zakazu pracy samorządowców w podmiotach dysponujących środkami publicznymi

    Posłowie sejmowej komisji ds. petycji odrzucili pomysł ustanowienia zakazu nawiązywania przez radnych i pracowników samorządowych stosunków prawnych z podmiotami i spółkami dysponującymi środkami publicznymi.