REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Oczyszczalnie ścieków a podatek od nieruchomości./ fot. Shutterstock
Oczyszczalnie ścieków a podatek od nieruchomości./ fot. Shutterstock
Media

REKLAMA

REKLAMA

Trwają obecnie spory, czy oczyszczalnia ścieków może stanowić jeden przedmiot opodatkowania – budowlę, czy też należy ją traktować jako konglomerat różnych obiektów budowlanych opodatkowanych w zależności od ich cech konstrukcyjnych jako budynki lub budowle.

Udzielenie odpowiedzi na te pytania wymaga odwołania się do podstawowych definicji, które należy brać pod uwagę przy ocenie zakresu przedmiotowego podatku od nieruchomości.

REKLAMA

A są one następujące:

budynek - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dalej: upol);

REKLAMA

budowla - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2 upol);

obiekt budowlany - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych (art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, dalej: uPb);

Dalszy ciąg materiału pod wideo

budowla - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową (art. 3 pkt 3 uPb).

Oczyszczalnia ścieków została zatem wymieniona w katalogu obiektów budowlanych stanowiących budowlę. Zwykle jednak stanowi obiekt o złożonym charakterze, w którym można wyodrębniać inne mniejsze obiekty, które samodzielnie także mogłyby stanowić odrębne obiekty budowlane, w tym budynki, które w podatku od nieruchomości opodatkowane są w zupełnie odmienny sposób (od powierzchni, nie od wartości).

W powyższym kontekście dostrzec należy także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13.12.2017 r. w sprawie SK 48/15, w myśl którego art. 1a ust. 1 pkt 2 upol w zakresie, w jakim umożliwia uznanie za budowlę obiektu budowlanego, który spełnia kryteria bycia budynkiem, przewidziane w art. 1a ust. 1 pkt 1 tej ustawy jest niezgodny z Konstytucją RP. Innymi słowy, obiekt, który ma wszystkie cechy budynku nie powinien być opodatkowany jako budowla. Ograniczając się tylko do sentencji tego wyroku należałoby przyjąć, że jeśli elementem oczyszczalni ścieków jest obiekt, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, to powinien on być opodatkowany jak budynek.

Orzeczenia sądów administracyjnych wydawane po wyroku w sprawie SK 48/15 nie pozwalają jednak na tak kategoryczny wniosek. Wynika z nich bowiem, że Trybunał Konstytucyjny ani nie rozwiązał niektórych dotychczasowych wątpliwości (np. czy mogą podlegać odrębnemu opodatkowaniu budynek i znajdujące się w nim urządzenia będące potencjalnie elementem budowli – odrębnego pod względem technicznym i użytkowym obiektu budowlanego), jak i wygenerował nowe.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił w powołanym wyroku, że nie jest wykluczone, by określone obiekty o cechach budynku ustawodawca w przepisie specjalnym uznał za budowle. Trybunał przyjął także, że przy dokonywaniu podatkowej kwalifikacji obiektów budowlanych odwoływać się należy wyłącznie do przepisów prawa budowlanego rangi ustawowej, ze szczególnym uwzględnieniem treści art. 3 pkt 3 uPb oraz załącznika do tej ustawy. Odwołując się do treści art. 3 uPb, w tym pkt 3 tego przepisu, Trybunał wprost stwierdził, że „od wejścia w życie prawa budowlanego wskazany przepis prawny był kilkukrotnie nowelizowany, jednak wprowadzane zmiany dotyczyły wyłącznie katalogu przykładowych obiektów kwalifikowanych jako budowle”.

Na tym tle zdarzają się orzeczenia sądów administracyjnych, które w istocie ograniczają się do powołania się na sentencję wyroku TK, nakładając na organy podatkowe w pierwszej kolejności obowiązek zbadania, czy w danej sprawie badany obiekt ma cechy budynku, a dopiero ewentualnie (w przypadku nie spełnienia wszystkich kryteriów budynku), czy stanowi budowlę. Z drugiej strony jest szereg orzeczeń, które za punkt wyjścia biorą treść art. 3 pkt 3 uPb i zdają się zakładać, że obiekty w tym przepisie wprost wymienione zawsze stanowią budowle, tj. także gdy spełniają cechy budynku (w tym sensie ten nurt orzecznictwa zdaje się traktować art. 3 pkt 3 uPb jako przepis specjalny).

Przyjęcie stanowiska w tej kwestii przesądzać może o opodatkowaniu zarówno oczyszczalni ścieków, jak i innych obiektów ze sfery wod-kan wymienionych w art. 3 pkt 3 uPb (np. przepompowni, stacji uzdatniania wody). W szeregu przypadków istotną rolę mogą odgrywać także konkretne okoliczności faktyczne związane z uwarunkowaniami konstrukcyjnymi i funkcjonalnymi poszczególnych urządzeń i obiektów oraz z rodzaj i zakres powiązań między nimi.

Uwzględniając okres po wydaniu przez TK wyroku w sprawie SK 48/15 nie wydano zbyt wielu orzeczeń dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości oczyszczalni ścieków. Warto jednak zwrócić uwagę na trzy sprawy zakończone wyrokami NSA z 26.02.2019 r. W tych sprawach sąd I instancji zajął stanowisko, w myśl którego:

  • oczyszczalnia ścieków jest budowlą (art. 3 pkt 3 uPb),
  • jej elementy składowe mogą być odrębnymi obiektami budowlanymi (i odrębnymi przedmiotami opodatkowania), dlatego budynek, który wchodzi w skład oczyszczalni powinien zostać opodatkowany podatkiem od nieruchomości odrębnie,
  • zawartość budynku może być odrębnym od budynku samodzielnym obiektem budowlanym lub urządzeniem budowlanym – sieci technologiczne, część oczyszczalni ścieków.

Naczelny Sąd Administracyjny doszedł jednak do innych wniosków. Zdaniem NSA, ponieważ oczyszczalnia ścieków została wskazana wprost w art. 3 pkt 3 uPb, jako budowla, to w pierwszej kolejności rozważać należy, czy sporny w sprawie „budynek” wraz z rurociągiem stanowi element oczyszczalni ścieków. Jeśli bowiem oczyszczalnia ścieków stanowi budowlę, to niezasadne jest odrębne kwalifikowanie dla potrzeb podatku od nieruchomości poszczególnych obiektów budowlanych składających się na całość tej budowli. Poza tym, ponieważ oczyszczalnia ścieków według przepisu prawa stanowi budowlę, to nie może w jakiejś części stanowić budynku. Według NSA uznanie natomiast, że sporny obiekt budowlany stanowi część oczyszczalni ścieków i zakwalifikowanie go do kategorii budynku prowadziłoby do zanegowania woli ustawodawcy (wyrażonej w treści art. 3 pkt 3 uPb) uznania oczyszczalni ścieków za budowlę.

NSA w uzasadnieniu powołanego wyroku dał odpór powoływanemu czasem argumentowi dotyczącemu wymienionych w art. 3 pkt 3 uPb kompleksowych obiektów budowlanych wykluczającemu dopuszczalność sytuacji w której "każdy zespół obiektów budowlanych takich jak np. oczyszczalnia ścieków, lotnisko z halami odpraw pasażerów i towarów, elektrownia wraz z budynkami biurowymi czy magazynowymi itp. podlegałby opodatkowaniu jako jedna budowla". NSA zauważył, iż budynek biurowy nie może być kwalifikowany jako oczyszczalnia ścieków – pełni on zupełnie inna funkcję niż oczyszczania ścieków, a poza tym – zdaje się twierdzić Sąd – dlaczego odrzucać możliwość opodatkowania takich zespołów obiektów budowlanych jako jednej budowli, jeśli taki wniosek wynika z treści art. 3 pkt 3 uPb w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 upol?

Dla możliwości przyjęcia takiej konkluzji istotne jest jednak to, czy wszystkie te elementy są ze sobą powiązane technicznie w celu wykonywania określonej funkcji: oczyszczania ścieków.

Niezależnie od tego, czy stanowisko zaprezentowane w powołanych wyrokach NSA znajdzie potwierdzenie w dalszych orzeczeniach, zainteresowane podmioty (tak organy podatkowe, jak i podatnicy, głównie spółki komunalne) powinny zweryfikować prawidłowość dotychczasowego kwalifikowania obiektów takich jak oczyszczalnie ścieków.

Dominik Goślicki

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, w szczególności podatku dochodowego oraz podatku od nieruchomości

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?

    Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

    Zmiany: stawki wynagrodzeń w urzędach. Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. [Nowe tabele zaszeregowania]

    Zmiany w rozporządzeniu w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Od 1 kwietnia 2024 r. 128 799 zł jednorazowego odszkodowania i 1431 zł za procent uszczerbku na zdrowiu [wypadki przy pracy]

    Monitor Polski: obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, które będą obowiązywały od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r.

    Od 1 marca świadczenie wyniesie 336,36 zł. Ważniejsze, ze Senat chce objąć nim samorządowców sprzed 1990 r.

    Skrócenie do 7 lat okresu pełnienia funkcji sołtysa uprawniającego do otrzymania świadczenia i przyznanie świadczeń dla sołtysów pełniących funkcję przed 1990

    REKLAMA

    Każda pensja w budżetówce ma być wyższa o 20% (i więcej) od pensji minimalnej dla "wszystkich". Na dziś 5090 zł. Tego chcą związkowcy

    Pensja minimalna w budżetówce ma być wyższa o 20% od pensji minimalnej dla "wszystkich". Tego chcą związkowcy ze "Związkowa Alternatywa".

    Trzeba określić maksymalny poziom wynagrodzeń zasadniczych pracowników

    W regulaminach wynagrodzenie zasadnicze ustala się dla danego stanowiska pracy widełkowo – z podaniem kwoty minimalnej i maksymalnej.

    Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne to odpowiednik emerytur pomostowych. Ile osób je pobiera?

    W grudniu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,1 tys. osób, a przeciętna wysokość "kompensówki" wynosiła 3617,29 zł. Tak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

    Nowe Standardy - Global Internal Audit Standards™

    Nowe Standardy mówią jasno – jako audytorzy jesteśmy częścią organizacji, i – oczywiście zachowując pełen obiektywizm – pomagamy jej osiągnąć właściwe cele.

    REKLAMA

    Roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach a likwidacja gminnej jednostki budżetowej

    Na jakim podmiocie ciąży obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach w przypadku likwidacji gminnej jednostki budżetowej?

    Ustawa budżetowa na 2024 rok bez poprawek Senatu. Trafi teraz do podpisu Prezydenta

    Prezydent RP może podpisać ustawę budżetową, ewentualnie - zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o ocenę zgodności jej zapisów z ustawą zasadniczą.;

    REKLAMA