Tematy - Samorząd, Finanse publiczne

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania. Chodzi o projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nowe zasady mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm przyjął ustawę o Radzie Fiskalnej. Chodzi m.in. o poprawę transparentności finansów publicznych.

Związkowcy chcą dla urzędników co najmniej 50 proc. podwyżki. W porównaniu do 2023 r. stawki wzrosły o 700 zł w kategoriach od I do XV, o 800 zł w kategoriach od XVI do XVIII, o 900 zł w kategorii XIX i o 1000 zł w kategorii XX. Zdaniem związkowców rząd powinien przekierować środki budżetowe m.in. na znaczny wzrost pensji pracowników sfery budżetowej i samorządowej.

W czwartek, 25 lipca odbyła się konferencja z udziałem wiceministry rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandry Gajewskiej. Tematem konferencji był nowy program dla gmin bez opieki żłobkowej w ramach Aktywnego Malucha – "Pierwszy Dzienny Opiekun w Gminie". Wnioski można składać do 30 sierpnia.

Jest coraz mniej czasu na złożenie części B sprawozdania SP-1. Czy wiesz, kto musi je złożyć, do kiedy i co w nim wykazać? Przepisy jasno to regulują, ale w praktyce pojawiają się problemy.

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowana została informacja o projekcie nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Proponowane zmiany są związane z związek z wdrażaniem nowych przepisów unijnych, które weszły w życie z końcem kwietnia 2024 r.

Po przepracowaniu odpowiedniego okresu nauczyciele i pracownicy samorządowi mogą liczyć na nagrodę jubileuszową. Od czego zależy jej wysokość?

W latach 2016-2023 finanse publiczne były obciążone niejawnością i brakiem przejrzystości. Wyprowadzano wydatki poza budżet państwa, ograniczano informacje o stanie finansów oraz nie stosowano standardów jawności danych publicznych. Około 80% wydatków realizowano poza budżetem, co umożliwiało uniknięcie parlamentarnej i społecznej kontroli. Wydatki funduszy Banku Gospodarstwa Krajowego były ponad 7-krotnie wyższe niż w 2015 roku, a dodatkowe koszty obsługi długu wynosiły miliardy złotych - informuje Ministerstwo Finansów.

W jaki sposób należy ująć w księgach rachunkowych odprawę pośmiertną - czy prawidłowy jest zapis: konto 409/§ 302? W jaki sposób należny ująć w księgach dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz wynagrodzenie za rok bieżący? Czy wynagrodzenie, ekwiwalent za urlop należy wypłacić z konta 404/§ 401?

Na jakim podmiocie ciąży obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach w przypadku likwidacji gminnej jednostki budżetowej?

Od 1 lipca 2024 r. jednostki sektora finansów publicznych będą miały obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Jakie działania powinny zostać podjęte przez te jednostki, aby wdrożenie przebiegło szybko i bezproblemowo? Czy KSeF będzie musiał być stosowany w każdej jednostce? Kto powinien wystąpić o nadanie uprawnień w KSeF w przypadku jednostek scentralizowanych o skomplikowanej strukturze? Na te i inne pytanie odpowiedzi udzielają eksperci w publikacji "KSeF. Wdrożenie w sektorze finansów publicznych".

Mimo, że Polacy znają pojęcia budżetu państwa, inflacji, deficytu czy długu, to jednak nie rozumieją z reguły mechanizmów rządzących finansami publicznymi, błędnie porównując go z budżetem domowym. Dlatego Instytut Finansów przygotował opracowanie, które tłumaczy, w jaki sposób funkcjonuje budżet państwa i cały system połączony finansów publicznych. Sama edukacja szkolna zdaniem przedstawiciela instytutu ma niewielki wpływ na poziom wiedzy finansowej Polaków.

Nie sprawdziły się negatywne prognozy makroekonomiczne dotyczące Polski. Dług publiczny jest na bezpiecznym poziomie, a bezrobocie, nie uwzględniając Czech, najniższe w UE - zauważa minister finansów Magdalena Rzeczkowska.

Powiat, jako jednostka sektora finansów publicznych, podlega szczególnym rygorom zamawiania świadczeń, zawierania umów, zaciągania zobowiązań. Jednak przedmiotem niniejszego opracowania nie są szeroko rozumiane zasady kreowania stosunków cywilnoprawnych z udziałem powiatu i jego jednostek organizacyjnych, a składanie oświadczeń woli w imieniu powiatu, reprezentacja przy zawieraniu umów oraz obsłudze ich wykonania. W praktyce bowiem pojawiają się niekiedy wątpliwości co do tego, jaka jest w takich procesach rola pracowników starostwa czy kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych powiatu uczestniczących w obsłudze formalnej, ale również praktyczna strona takich relacji cywilnoprawnych.

Wprowadzenie mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych oraz „klauzulę obronną”, która pozwoli na szczególne traktowanie wydatków na obronność - przewiduje projekt noweli o finansach publicznych, który trafił do Sejmu.

Generalnie jest już skonstruowany algorytm podziału subwencji dla samorządów; będzie premiował mniejsze i średnie miasta, a także małe gminy; trwają ostatnie szlify w Ministerstwie Finansów - powiedział w środę, po spotkaniu z grupą prezydentów miast, premier Mateusz Morawiecki.

Posłowie sejmowej komisji ds. petycji odrzucili pomysł ustanowienia zakazu nawiązywania przez radnych i pracowników samorządowych stosunków prawnych z podmiotami i spółkami dysponującymi środkami publicznymi.

Gminy dostaną więcej pieniędzy na obsługę Karty Dużej Rodziny.

Ulga na złe długi a zatory w płatnościach. Podatnicy, podmioty publiczne, wobec których mają zastosowanie regulacje o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, muszą uwzględnić ich wpływ na obciążenia podatkowe. Chociaż przepisy te nie zawierają unormowań podatkowych, to jednak mogą mieć wpływ na rozliczenia z fiskusem. Muszą uwzględniać to zarówno wierzyciele, jak i dłużnicy.

Dyscyplinarne zwolnienie z pracy a prawo do trzynastki. Czy pracownikowi zwolnionemu dyscyplinarnie i przywróconemu do pracy przysługuje prawo do trzynastki?

Sprzedaż węgla przez gminy a VAT. Pod koniec października 2022 r. Sejm uchwalił regulacje prawne dotyczące preferencyjnego zakupu paliwa stałego dla gospodarstw domowych. Wprowadzają one nowy system dystrybucji paliwa stałego przez gminy i - jak każda sprzedaż - mają swoje konsekwencje na gruncie podatkowym. Jak prawidłowo wystawić fakturę z tytułu sprzedaży węgla? Czy sprzedaż trzeba rejestrować na kasie fiskalnej? Czy płatności należy dokonywać w ramach systemu podzielonej płatności?

Trzynastka a urlop. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem że okres ten wynosi co najmniej pół roku. Przepracowanie 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do trzynastki nie jest jednak wymagane w przypadku korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia.

Jednostki samorządu terytorialnego są coraz bardziej zainteresowane inwestowaniem w odnawialne źródła energii (OZE) oraz tzw. zieloną energią. Trend, który prowadzi do ochrony środowiska i zmniejszenia emisji CO2, popularyzują organy władzy publicznej. Jednak samorządy napotykają wiele trudności na gruncie podatkowym. Jako inwestorzy mają problem z rozliczaniem VAT.

Centralny rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).

Dieta radnego gminy. Delegacja ustawowa z art. 37b ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym upoważnia radę gminy do ustanowienia zasad, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej.

Czy pracownika samorządowego po wypowiedzeniu umowy o pracę można obciążyć kosztami szkolenia?

Jednostka samorządu terytorialnego jako zamawiający ma problem z wykonawcą, który uchylił się od zawarcia umowy. Powodem jest wzrost cen spowodowanych inflacją, co - zdaniem wykonawcy - uniemożliwia wykonanie remontu drogi gminnej (przy zamówieniu stosowany był podstawowy tryb udzielenia zamówienia). Jednocześnie wykonawca skierował prośbę do wójta gminy o zwrot wadium z powodu trudnej sytuacji firm i złej kalkulacji oferty. Czy w takiej sytuacji wójt może spełnić prośbę wykonawcy?

Obowiązek ponoszenia opłaty za odpady związany jest z zamieszkiwaniem na danej nieruchomości. Bez znaczenia jest tu, czy odpady na niej w ogóle powstają ani w jakiej ilości. Oznacza to, że czasowa nieobecność spowodowana pobytem na leczeniu uzdrowiskowym nie wpłynie na obniżenie stawki opłaty za śmieci czy zwolnienie z niej.

Opodatkowanie wynagrodzenia wypłacanego członkom gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych niezmiennie sprawia trudności. Członkami tych komisji często są pracownicy urzędów gmin, co dodatkowo utrudnia prawidłową kwalifikację wypłacanych im należności na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Do jakiego źródła przychodów należy zakwalifikować te należności? Czy opodatkować je na zasadach ogólnych, czy ryczałtem? Kto jest z tego tytułu płatnikiem?

Jednostka budżetowa (Ministerstwo) dokonuje płatności w walutach obcych, gdzie powstają różnice kursowe wynikające z różnicy kursu waluty tj. zobowiązanie wyceniane jest wg kursu średniego z dnia poprzedzającego dzień operacji gospodarczej, a płatność wg kursu obowiązującego danego dnia. Jeśli chodzi o różnice kursowe ujemne sprawa jest oczywista księgowanie odbywa się WN751/201MA, natomiast różnice kursowe dodatnie, które są przychodami finansowymi księgujemy WN221/MA750 i teraz pytanie czy takie różnice stanowią dochód budżetu państwa i należy je odprowadzić na dochody, czy też odzwierciedlają sytuację finansową jednostki i prezentowane są w RZiS, a nie są odprowadzane na dochody?

Pracownikowi gminnego ośrodka kultury co roku o 1% wzrasta dodatek za wieloletnią pracę. Dotyczy to także dyrektora instytucji. Kto przekazuje mu o tym informację?

Akademia budżetowa to cykl 4 szkoleń dedykowanych osobom zajmującym się rachunkowością oraz finansami w jednostkach sektora finansów publicznych m.in. w szkołach, przedszkolach, centrum usług wspólnych, ośrodkach pomocy społecznej, gminach, powiatach zatrudnionych na stanowiskach księgowych, inspektorów, referentów, sekretarzy oraz innych specjalistów. W ramach Akademii przybliżone zostaną najważniejsze zagadnienia z zakresu rachunkowości oraz sprawozdawczości obowiązujące i planowane od 2023 r.

Przepisy unijne umożliwiają państwom członkowskim wprowadzenie pewnych fakultatywnych regulacji prawnych, odnoszących się do definiowania podatników. W Polsce do tej pory w zasadzie ustawodawca z tego nie korzystał. Dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej zezwala państwom członkowskim na wprowadzenie (pod warunkiem konsultacji z Komitetem ds. Podatku od Wartości Dodanej) w poszczególnych państwach członkowskich tzw. grup podatkowych.

Posłowie Koalicji Polskiej złożyli projekt zmiany ustawy o finansach publicznych, który ma umożliwić szybsze wsparcie finansowe dla ośrodków pomocy społecznej i organizacji pozarządowych, które będą udzielały bezpośredniej pomocy uchodźcom z Ukrainy.

Wyniki budżetów samorządowych za 2021 rok - jednostki samorządu terytorialnego wstępnie zamknęły budżety 2021 r. nadwyżką 17,5 mld zł, pomimo pierwotnie planowanego deficytu w wysokości ponad 30 mld zł.

Podstawowa działalność jednostek funkcjonujących w obszarze edukacji, pomocy społecznej, sportu czy kultury to działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT lub zwolniona z tego podatku. Jednocześnie zdecydowana większość tych podmiotów prowadzi równolegle - w dużo mniejszym zakresie - także działalność gospodarczą. Jednym z jej przejawów jest wynajem obiektów lub ich części wykorzystywanych na co dzień w podstawowej działalności jednostek. Na tym tle rodzą się wątpliwości - jaką stawką VAT opodatkować takie usługi? Jak prawidłowo je udokumentować i rozliczyć na gruncie VAT?

BeSTi@: MF udostępniło instrukcje dotyczące sporządzania i przekazywania sprawozdań finansowych przez JST po ostatnich zmianach w rozporządzeniach.

Zlikwidowany został zakład budżetowy - zarząd budynków komunalnych - w celu przekształcenia w jednostkę budżetową (zgodnie z uchwałą rady miejskiej z dniem 31 grudnia 2021 r. ). Czy na dzień 31 grudnia 2021 r. należy zamknąć księgi rachunkowe zakładu budżetowego oraz zamknąć rachunki bankowe? Czy środki na rachunku depozytowym na 31 grudnia 2021 r. należy przekazać do budżetu jednostki samorządu terytorialnego? Czy na 1 stycznia 2022 r. otworzyć księgi rachunkowe nowej jednostki i otworzyć rachunki bankowe?

Nieprawidłowe dysponowanie środkami publicznymi pociąga za sobą odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Spektrum spraw, które można rozstrzygać na poziomie naruszenia dyscypliny, jest szerokie. Dotyczyć może naruszenia zasady zaciągania zobowiązań, nieterminowego regulowania zobowiązań, zaniechania inwentaryzacji, nierzetelnej sprawozdawczości czy też nieprawidłowo wykorzystanych dotacji. Jakie nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządach występują najczęściej i jak ich unikać?

Wybór wariantu średniej powinien być dokonany najpóźniej do 31 grudnia 2021 r., a wybrany wariant jest jednolity dla całego okresu 2022-2025.

20 grudnia 2021 r. MF poinformowało o przekazaniu na konta samorządów 8 mld zł. To dodatkowe pieniądze dla jednostek samorządu terytorialnego (JST) podzielone algorytmem opartym na obiektywnych danych.

Kolejne samorządy przyjmują budżety na 2022 r. W większości z nich zaplanowany jest deficyt. Samorządy – mimo spadków wpływów z podatków w 2022 r. - inwestują w transport i zdrowie. Mówi się o podwyżkach cen biletów. Niekiedy pracownicy urzędów dostaną podwyżkę.

6 grudnia 2021 r. Fitch umieścił 14 JST w Polsce na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym - przekazała agencja ratingowa. Według ekspertów gminy będą zmuszone do podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów związany z reformą Polski Ład. Ministerstwo Finansów polemizuje z oceną agencji ratingowej.

W grudniu 2022 r. ruszy drugi nabór wniosków do Programu Inwestycji Strategicznych. W kolejnej turze programu do samorządów powinno trafić ok. 20 mld zł. w 2022 r. rząd planuje kolejne dwa nabory do tego programu.

Fitch umieścił 14 JST w Polsce na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym - przekazała agencja ratingowa. Według ekspertów gminy będą zmuszone do podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów związany z reformą Polski Ład.

Korzystanie z samochodu służbowego. Czy, aby móc korzystać z samochodu służbowego do wykonywania zadań służbowych, burmistrz powinien podpisać odrębną umowę, tj. umowę o odpowiedzialności majątkowej za powierzone mienie? Czy taką umowę w imieniu gminy może podpisać z burmistrzem sekretarz, który podpisuje burmistrzowi również urlopy, delegacje? Czy jednak umowa taka jest zbędna, biorąc pod uwagę przepisy ustawy o samorządzie gminnym wskazujące, że burmistrz gospodaruje mieniem komunalnym? Czy ewentualnie do podpisania takiej umowy sekretarz powinien posiadać stosowne upoważnienie?

Przepisy dają możliwość prowadzenia wspólnej działalności socjalnej przez kilku pracodawców zobowiązanych do tworzenia ZFŚS. Jest to na pewno korzystne zwłaszcza dla mniejszych jednostek, dysponujących niewielkimi środkami finansowymi. Wspólna działalność musi się opierać na zawarciu umowy pomiędzy pracodawcami. Skorzystanie z tego rozwiązania jest w pełni dopuszczalne także dla jednostek sfery budżetowej. W praktyce myśleć o tym mogą pracodawcy ze sobą powiązani, np. urząd gminy i gminne jednostki organizacyjne.

Będzie rekompensata dochodów utraconych przez gminy w 2018 r. z tytułu zmiany zakresu opodatkowania elektrowni wiatrowych. Na złożenie wniosku o rekompensatę samorządy będą miały 3 miesiące.

Opodatkowanie VAT opłat za posiłki wydawane przez stołówki szkolne długo budziło wątpliwości. W ich ocenie różniły się jednostki samorządu terytorialnego, organy podatkowe, sądy administracyjne, a także regionalne izby obrachunkowe. Zasady ich rozliczania zależały od przyjęcia jednej z rozbieżnych interpretacji i były różne w różnych regionach kraju. By zapobiec istniejącym rozbieżnościom, w czerwcu 2020 r. Minister Finansów zdecydował się na wydanie interpretacji ogólnej, w której zaprezentował korzystną dla samorządów i zgodną ze stanowiskiem sądów administracyjnych interpretację. Jak się jednak okazało, nie rozwiało to wszystkich wątpliwości jednostek.

Polski Ład a finanse gmin. 8 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego (JST) w związku z Programem Polski Ład, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej. Ministerstwo Finansów uważa, że zmiany, które wprowadzi Polski Ład przełożą się na sytuację finansową samorządów. Dlatego zostaną wprowadzone rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse JST.

Samorząd, Finanse publiczne

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm za

Związkowcy chcą dla urzędników co najmniej 50 proc. podwyżki. W porównaniu do 2023 r. stawki wzrosły o 700 zł w kategoriach od I do XV, o 800 zł w kategoriach od XVI do XVIII, o 900 zł w kategorii XIX i o 1000 zł w kategorii XX

Rusza program "Pierwszy Dzienny Opiekun w Gminie". Samorządy mogą składać wnioski do 30 sierpnia

Zbliża się termin złożenia sprawozdania SP-1. Kto musi je złożyć i co w nim wykazać? To ważne m.in. dla podatku od nieruchomości.

Kolejne jednostki sektora finansów publicznych objęte SWR. Co jeszcze proponuje MF?

Jak ustalić wysokość nagrody jubileuszowej dla nauczyciela i pracownika niepedagogicznego

Biała Księga finansów publicznych. Ministerstwo Finansów wydało alarmujący komunikat

Odprawa pośmiertna pracownika - ile wynosi, jak zaksięgować w jednostce finansów publicznych?

Roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach a likwidacja gminnej jednostki budżetowej

Jak wdrożyć KSeF w sektorze finansów publicznych?

Jak funkcjonuje budżet państwa i system finansów publicznych? Co powinien wiedzieć każdy obywatel?

Minister finansów: dług publiczny Polski jest na bezpiecznym poziomie

Obsługa formalno-techniczna umów zawieranych przez powiat

Nowy mechanizm korygujący nadmierną nierównowagę finansów publicznych [nowelizacja]

Premier: więcej pieniędzy dostaną małe gminy oraz mniejsze i średnie miasta

Nie będzie zakazu pracy samorządowców w podmiotach dysponujących środkami publicznymi

Więcej pieniędzy na obsługę programu Karty Dużej Rodziny

Zatory w płatnościach a ulga na złe długi w CIT

Zwolnienie dyscyplinarne i przywrócenie do pracy. Co z prawem do trzynastki?

Dystrybucja węgla przez samorządy a rozliczanie VAT

Trzynastka a urlop dla poratowania zdrowia

Podatek VAT w samorządowych inwestycjach w OZE

Rejestr umów w samorządzie od 1 stycznia 2024 r.

Dieta przy łączeniu funkcji radnego z funkcją sołtysa

Wypowiedzenie umowy pracownika samorządowego a koszty szkoleń

Skutki odmowy podpisania umowy z powodu inflacji

Czy czasowy wyjazd obniża stawki opłaty za śmieci?

Opodatkowanie wynagrodzenia członków komisji rozwiązywania problemów alkoholowych

Jak zaksięgować różnice kursowe w jednostce budżetowej

Dodatek za wieloletnią pracę dla dyrektora gminnego ośrodka kultury

Szkolenia online: Akademia budżetowa

Grupa VAT w samorządzie terytorialnym - korzyści i zagrożenia

Projekt zmiany ustawy o finansach publicznych – umowy dotacyjne dla ROSP

Wyniki budżetów samorządowych za 2021 rok

Wynajem pomieszczeń jednostek samorządowych a VAT

BeSTi@: nowe instrukcje MF o sporządzaniu sprawozdań przez samorządy

Likwidacja zakładu budżetowego w księgach rachunkowych

Nieprawidłowości w dysponowaniu środkami publicznymi w samorządzie

Wskaźnik zadłużenia samorządu – wybór średniej na okres 2022 r. – 2025 r.

Komunikat MF z 20 grudnia 2021 r. - 8 mld zł już na kontach samorządów

Samorządy uchwaliły budżety na 2022 r.

Ministerstwo Finansów polemizuje z oceną agencji ratingowej Fitch

W grudniu 2022 r. drugi nabór do Programu Inwestycji Strategicznych

Fitch: Polskie samorządy na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym

Korzystanie z samochodu służbowego przez burmistrza

Wspólna działalność socjalna w sektorze finansów publicznych

Rekompensata dochodów utraconych przez gminy w 2018 r.

Działalność stołówek szkolnych a VAT

Polski Ład a finanse gmin - co się zmieni?