Nieruchomości, Samorząd terytorialny

Gminy wydają decyzje o ustalanie opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji. Właściciele nieruchomości skarżą je do sądu – i okazuje się, że gminy wygrywają.

Centralny rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).

Jednostka samorządu terytorialnego jako zamawiający ma problem z wykonawcą, który uchylił się od zawarcia umowy. Powodem jest wzrost cen spowodowanych inflacją, co - zdaniem wykonawcy - uniemożliwia wykonanie remontu drogi gminnej (przy zamówieniu stosowany był podstawowy tryb udzielenia zamówienia). Jednocześnie wykonawca skierował prośbę do wójta gminy o zwrot wadium z powodu trudnej sytuacji firm i złej kalkulacji oferty. Czy w takiej sytuacji wójt może spełnić prośbę wykonawcy?

Spór co do zakresu stosowania zwolnienia od VAT w odniesieniu do usług w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym sprawiał, że VAT zawarty w czynszu najmu płaconym przez gminę na rzecz wynajmującego, jako związany z wykonaniem usługi zwolnionej nie podlegał odliczeniu i był cenotwórczy dla finalnego korzystającego.

Gminy i powiaty, w celu przeciwdziałania skutkom społeczno-gospodarczym pandemii, mogły i dalej mogą ubiegać się o dofinansowanie projektów inwestycyjnych ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (dalej: RFIL). Ze środków RFIL mogą zostać dofinansowane w szczególności inwestycje dotyczące budowy lub przebudowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, dróg, chodników, obiektów sportowych, świetlic, bibliotek itp.

W 2022 r. zmieniono rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych.

Rusza kolejna edycja Programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej „Opieka 75+”. Do końca stycznia 2022 r. gminy mają czas na zgłaszanie zapotrzebowania na środki finansowe na rok 2022. Dotacja celowa z budżetu państwa w tej edycji wzrosła do 60 proc. kosztów realizacji zadania.

Polski Ład a finanse gmin. 8 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego (JST) w związku z Programem Polski Ład, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej. Ministerstwo Finansów uważa, że zmiany, które wprowadzi Polski Ład przełożą się na sytuację finansową samorządów. Dlatego zostaną wprowadzone rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse JST.

Polski Ład - rekompensaty dla samorządów. Z wyliczeń Ministerstwa Finansów wynika, że zmiany podatkowe wprowadzane Polskim Ładem będą kosztować samorządy ok. 150 mld zł w ciągu 10 lat. Trwają prace nad rozwiązaniami legislacyjnymi, które mają te straty zrekompensować. Proponowane zmiany to gwarancja dochodów i subwencja rozwojowa dla aktywnych inwestycyjnie gmin. W efekcie dochody jednostek samorządu terytorialnego (JST) mają być o ok. 10 proc. wyższe niż prognozowane. – Zarówno w trakcie pandemii, jak i obecnie samorządy bardzo dobrze poradziły sobie, jeżeli chodzi o stronę budżetową – mówi Sebastian Skuza, wiceminister finansów.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2020 r. wpływy z PIT dla jednostek samorządu terytorialnego (JST) powinny wynieść 55,7 mld zł a w 2021 r. prawie 57,8 mld zł. Prognozy Ministerstwa wskazują na dalszy wzrost w najbliższych latach.

Opodatkowanie VAT transakcji na nieruchomościach dokonywanych przez gminy w praktyce stwarza wiele problemów. Nie zawsze łatwo jest ustalić, czy dana czynność w ogóle podlega opodatkowaniu, a jeżeli tak, to w jaki sposób powinna być opodatkowana.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy pozwalający na łatwiejszą spłatę zadłużenia przez jednostki samorządu terytorialnego. Dzięki projektowi zmniejszy się zadłużenie sektora finansów publicznych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że oddanie Organy podatkowe przypominają kiedy nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu VAT (interpretacja indywidualna z 17 maja 2017 roku, sygn. 2461-IBPP3.4512.105.2017.2.SR).

Podatnikiem podatku od nieruchomości w spółce cywilnej są jej wspólnicy, a nie sama spółka. To stanowisko zostało po raz kolejny potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu (wyrok z dnia 6 czerwca 2016 r.) stwierdził, że żądanie udostępnienia kserokopii operatu szacunkowego, jak również umowy z rzeczoznawcą majątkowym na jego wykonanie dotyczy informacji publicznych i podlega udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej [dalej: u.d.i.p.]. 

Tak. Stadion piłkarski jest budowlą opodatkowaną podatkiem od nieruchomości. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 marca 2017 r. (sygn. akt II FSK 295/15) płyta boiska oraz zadaszone trybuny są budowlą opodatkowaną podatkiem od nieruchomości.

Praktyczne trudności w określeniu procentowego udziału wykorzystywania nieruchomości do działalności gospodarczej nie są przesłanką do przyznania gminie pełnego prawa do odliczenia VAT.

Ministerstwo Finansów przygotowało dodatkowe wyjaśnienia dotyczące problematyki centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego. Chodzi m.in. o kwestię w jaki sposób w budżecie jednostki należy prezentować dochody opodatkowane VAT, czy też jak rozliczać otrzymany przez jednostkę zwrot VAT.

Nowe regulacje, które wejdą w życie 1 stycznia 2017 r., dają możliwość stosowania zwrotu utraconych przez gminy dochodów, w związku ze stosowaniem zwolnień z podatku od nieruchomości dla znajdujących się w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody i służących bezpośrednio i wyłącznie osiąganiu celów z zakresu ochrony przyrody: gruntów położonych na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub krajobrazową, a także budynków i budowli trwale związanych z gruntem.

Wśród największych problemów związanych z podatkiem od nieruchomości podatnicy wymieniają: niejasne przepisy, brak jednolitego wzoru deklaracji podatku od nieruchomości DN-1, podwójną rolę gmin, różne interpretacje przepisów w różnych gminach, opodatkowanie niezależnie od użytkowania. Na szczególne problemy napotykają podatnicy, którzy mają infrastrukturę w kilku gminach, np. firmy telekomunikacyjne, przesyłowe czy paliwowe, sieci sklepów.

Minister finansów Paweł Szałamacha powiedział w Sejmie iż kwota wolna od podatku będzie wprowadzona w następnych latach, etapami. Posłowie odrzucili projekt PO, zakładający podwyższenie kwoty wolnej do 8 tys. zł.

Regionalna Izba Obrachunkowa we Wrocławiu przypomina o najważniejszych terminach w sprawozdawczości jednostek samorządowych w październiku 2015 r.

Gmina, realizując swoje zadania, zakupuje nieruchomości (np. grunty) pod przyszłe inwestycje. Czy wydatki te uznać należy za strukturalne i ewentualnie w jakim kodzie należy je ewidencjonować?

Radny nie może prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie w innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskał mandat. Nie może także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem lub pełnomocnikiem w jej prowadzeniu.

Prezentujemy zestawienie najważniejszych terminów w sprawozdawczości jednostek samorządowych w kwietniu 2015 r.