Jednostka budżetowa, Samorząd terytorialny

Czy jednostka budżetowa może odliczać VAT od faktur zakupowych mediów, jeśli wystawia fakturę sprzedaży Warsztatowi Terapii Zajęciowej? Ekspert odpowiada na pytanie.

Centralny rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).

Jakie dokumenty od strony księgowej należy przygotować, sprzedając złom w szkole? Złom pochodzi z likwidacji składnika majątku. Czy powinno się wystawić tylko fakturę sprzedaży i następnie prawidłowo ją zaksięgować? Jak wystawić fakturę za sprzedaż złomu (15 000 zł)? Jaką stawkę VAT zastosować, jaki paragraf klasyfikacji budżetowej i konto przychodów, czy musimy zastosować mechanizm podzielonej płatności?

Dodatkowe dochody w wysokości blisko 13,7 mld zł zostaną przekazane samorządom do końca 2022 r., przy czym możliwe jest przekazanie ich w ratach – podano w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Pytanie: Co zrobić w następującej sytuacji. Wójt gminy nie udzielił kierownikom podległych jednostek budżetowych (szkół, ośrodka pomocy społecznej) i samorządowych zakładów budżetowych (zakładu gospodarki komunalnej, zakładu gospodarki mieszkaniowej) pełnomocnictw do sprawowania zarządu mieniem gminy, w które wyposażono te jednostki organizacyjne. Kierownicy jednostek działali mimo to, zawierając umowy związane z bieżącym prowadzeniem działalności statutowej swoich jednostek - w tym dotyczące zbywania, nabywania, wynajmowania i wydzierżawiania składników mienia komunalnego.

Akademia budżetowa to cykl 4 szkoleń dedykowanych osobom zajmującym się rachunkowością oraz finansami w jednostkach sektora finansów publicznych m.in. w szkołach, przedszkolach, centrum usług wspólnych, ośrodkach pomocy społecznej, gminach, powiatach zatrudnionych na stanowiskach księgowych, inspektorów, referentów, sekretarzy oraz innych specjalistów. W ramach Akademii przybliżone zostaną najważniejsze zagadnienia z zakresu rachunkowości oraz sprawozdawczości obowiązujące i planowane od 2023 r.

Jednostka sektora finansów publicznych prowadzi pełną księgowość. W zeszłym roku odnowiła pracownikowi podpis kwalifikowany (faktura została wystawiona na firmę) za okres od maja 2021 r. do kwietnia 2022 r. kwota faktury rozliczana jest w czasie poprzez konto „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. Pracownik rozwiązał umowę o pracę z końcem stycznia 2022 r. Czy kwotę faktury za okres od lutego do kwietnia 2022 r. można zaksięgować w koszty rodzajowe, czy jednak należy tą kwotę przeksięgować na pozostałe koszty operacyjne?

Gminy i powiaty, w celu przeciwdziałania skutkom społeczno-gospodarczym pandemii, mogły i dalej mogą ubiegać się o dofinansowanie projektów inwestycyjnych ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (dalej: RFIL). Ze środków RFIL mogą zostać dofinansowane w szczególności inwestycje dotyczące budowy lub przebudowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, dróg, chodników, obiektów sportowych, świetlic, bibliotek itp.

Podstawowa działalność jednostek funkcjonujących w obszarze edukacji, pomocy społecznej, sportu czy kultury to działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT lub zwolniona z tego podatku. Jednocześnie zdecydowana większość tych podmiotów prowadzi równolegle - w dużo mniejszym zakresie - także działalność gospodarczą. Jednym z jej przejawów jest wynajem obiektów lub ich części wykorzystywanych na co dzień w podstawowej działalności jednostek. Na tym tle rodzą się wątpliwości - jaką stawką VAT opodatkować takie usługi? Jak prawidłowo je udokumentować i rozliczyć na gruncie VAT?

W 2022 r. zmieniono rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych.

Rusza kolejna edycja Programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej „Opieka 75+”. Do końca stycznia 2022 r. gminy mają czas na zgłaszanie zapotrzebowania na środki finansowe na rok 2022. Dotacja celowa z budżetu państwa w tej edycji wzrosła do 60 proc. kosztów realizacji zadania.

Odbiór dnia wolnego za święto w sobotę. W grudniu 2021 r. święta Bożego Narodzenia przypadają w sobotę i niedzielę. W jaki sposób należy ustalić i rozliczyć czas pracy?

Jednostka samorządowa (ośrodek sportowy) prowadzi basen. W ramach infrastruktury obiektu utworzono także sklepik/bufet, w którym sprzedawane są posiłki typu fast-food: hot-dogi, kanapki, zapiekanki. Jest to tzw. sprzedaż na wynos - nie posiadamy zaplecza umożliwiającego spożywanie posiłków na miejscu, a sprzedawane posiłki kupujemy w formie gotowej (kanapki) lub w formie półproduktów (hot-dogi, zapiekanki). Jaką stawką VAT należy opodatkować taką sprzedaż - 5% czy 8%?

Dochody jednostek samorządu terytorialnego. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w szczególności umożliwić zrekompensowanie gminom ubytku dochodów spowodowanego wdrożeniem zmian podatkowych (głównie w PIT) w ramach tzw. Polskiego Ładu. Co się zmieni w dochodach samorządowych?

Klasyfikacja budżetowa. Ustawodawca przygotował obszerne zmiany w rozporządzeniu dotyczącym klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, pojawiły się m.in. nowe paragrafy dla oświaty: 479 „Wynagrodzenia osobowe nauczycieli” oraz 480 „Dodatkowe wynagrodzenie roczne nauczycieli”. Zmiany co do zasady wejdą w życie 1 stycznia 2022 r., przy czym część zmian obowiązuje z mocą wsteczną od 1 stycznia 2021 r. Na jakie dokładnie zmiany muszą być przygotowane organy administracji samorządowej?

Jednostki sfery budżetowej mają wątpliwości związane ze sporządzaniem i składaniem sprawozdań finansowych w czasie epidemii COVID-19 oraz ewidencji w księgach rachunkowych zdarzeń gospodarczych będących skutkiem skorzystania przez jednostki z rozwiązań przewidzianych w pakiecie tarczy antykryzysowej i finansowej. Przedstawiamy odpowiedź Ministerstwa Finansów na zadane pytanie.

PROBLEM: Jednostka budżetowa wprowadza na stan magazynowy materiały z rozbiórki (np. kostka z rozbiórki chodnika, gruz, znaki drogowe). Materiały przyjmowane na stan magazynowy nadają się do dalszego wykorzystania przez jednostkę. Czy materiały, o których mowa, mogą być wprowadzone na stan pozabilansowo (bez wartości)? Czy należy jednak dokonać komisyjnie ich wyceny i wprowadzić materiały z odzysku do ewidencji bilansowej zapisem 310/760? Jaki sposób postępowania będzie prawidłowy?

Jednostka budżetowa powinna dokonać płatności na rzecz kontrahenta, z uwzględnieniem szczegółowych danych wynikających z orzeczenia sądowego, w tym w zakresie rodzaju odsetek. Taki sposób postępowania będzie miał uzasadnienie zarówno w sferze cywilnoprawnej odpowiedzialności za dług, jak i sferze publicznoprawnej odpowiedzialności za należyte gospodarowanie środkami publicznymi.

Jesteśmy samorządową jednostką budżetową. Zgodnie z wewnętrzną polityką rachunkowości, na 31 grudnia dokonuje się spisu z natury niezużytych materiałów i sporządza arkusz spisu z natury. Saldo konta 310 przed inwentaryzacją wynosi 0 zł. Jak przedstawić tę sytuację w zestawieniu zbiorczym arkuszy spisu z natury? Czy wykazać wartość niezużytych materiałów w różnicach inwentaryzacyjnych i wówczas na tej podstawie zaksięgować materiały 310/401? Jak prawidłowo udokumentować tę operację w ewidencji księgowej i w inwentaryzacji?

Samorządowa jednostka budżetowa realizuje w imieniu jednostki samorządu terytorialnego (gmina) zadania z zakresu administracji rządowej dotyczące pobierania dochodów na rzecz budżetu państwa. W związku z tym jednostka budżetowa sporządza i przekazuje gminie sprawozdanie Rb-27ZZ. Skarbik gminy nakazał jednostce wypełniać w sprawozdaniu jednostkowym Rb-27ZZ dane w zakresie dochodów potrąconych na rzecz jednostek samorządu terytorialnego i dochodów przekazanych - wyłącznie w części należnych budżetowi państwa. Celem jego dyspozycji była konsolidacja danych ze wszystkich podległych jednostek organizacyjnych gminy, które sporządzają te sprawozdania w celu utworzenia zbiorczego sprawozdania Rb-27ZZ. Nadmienić należy, że podział dochodów odbywa się na szczeblu jednostki organizacyjnej, a podzielone dochody są odprowadzane na rachunek gminy. Mamy wątpliwości, czy taki nakaz skarbnika gminy jest prawidłowy pod względem przepisów prawa.

Już 1 stycznia 2019 r. gminy muszą kupić nowe kasy fiskalne, gdyż wygasa okres przejściowy. Niewykluczone, że jednostki samorządu terytorialnego będą musiały dwukrotnie zmieniać kasy w krótkim odstępie czasu, ponieważ już w lipcu 2019 r. gminy prowadzące stołówki będą musiały wprowadzić kasy online.

Jednostki finansów publicznych stosują przepisy dotyczące podzielonej płatności na tych samych zasadach co inni podatnicy VAT, z tym zastrzeżeniem, że podatnik będący państwową jednostką budżetową dysponuje środkami zgromadzonymi na rachunkach VAT prowadzonych dla rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 oraz z 2018 r. poz. 62), na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy pozwalający na łatwiejszą spłatę zadłużenia przez jednostki samorządu terytorialnego. Dzięki projektowi zmniejszy się zadłużenie sektora finansów publicznych.

W związku ze zmianami w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zmieniły się zasady amortyzacji podatkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Co zmiany oznaczają dla jednostek?

Naczelny Sąd Administracyjny unieważnił uchwały dotyczący opłat za zatrzymywanie się na przystankach. W związku z tym przewoźnicy domagają się nienależnie zapłaconych świadczeń. Co czeka samorządy?