Księgowość budżetowa

Jesienią rady gmin podejmują decyzje dotyczące podatków i opłat lokalnych, które będą obowiązywały na ich terenie w kolejnym roku podatkowym. Pracując nad rozwiązaniami na 2026 rok warto pamiętać o zmianach, jakie zaszły od 1 stycznia 2025 roku. Jedną z nich jest zmiana definicji budowli.

Od 1 stycznia 2017 r. z jednostek organizacyjnych sektora finansów publicznych nieposiadających osobowości prawnej podatnikami VAT pozostają jedynie państwowe jednostki budżetowe. Urzędy jednostek samorządu terytorialnego oraz pozostałe samorządowe jednostki i zakłady budżetowe stają się jednostkami organizacyjnymi, które wykonują czynności opodatkowane VAT, ale nie rozliczają się z VAT z urzędem skarbowym, lecz z jednostką samorządu terytorialnego prowadzącą rozliczenia tego podatku z urzędem skarbowym wraz z wymienionymi jednostkami organizacyjnymi.

Jednostka budżetowa w ewidencji środków trwałych ma zestaw komputerowy w jednej wartości. Jednostkę centralną tego zestawu chce przekazać innej jednostce budżetowej, ale nadal będzie korzystać z monitora. Czy trzeba dokonać protokolarnego rozdziału wartości księgowej zestawu komputerowego na jednostkę centralną komputera i monitor?

Podział dokumentów publicznych takich jak prawa jazdy, paszporty i książeczki żeglarskie na trzy kategorie ze względu na bezpieczeństwo państwa - zakłada projekt ustawy o dokumentach publicznych. Projekt autorstwa MSWiA trafił do konsultacji publicznych.

Wprowadzenie mediacji administracyjnej, instytucji milczącego załatwienia sprawy oraz obowiązku informowania, jakie konkretnie przesłanki nie zostały spełnione przez wnioskodawcę - zakłada projekt noweli kodeksu postępowania administracyjnego, przyjęty przez rząd.

Zgodnie z projektem ustawy budżetowej na 2017 rok, odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli będzie utrzymany na poziomie określonym w 2012 r.

Jednostka działająca w formie jednostki budżetowej zawarła z tłumaczem przysięgłym umowę o dzieło na tłumaczenie tekstu wykorzystywanego w bieżącej działalności jednostki. Jak ująć w księgach rachunkowych jednostki operacje wynikające z wystawionego rachunku przez tłumacza? Do jakiego paragrafu klasyfikacji budżetowej zaklasyfikować ten wydatek?

Nasza gmina uzyskała nieruchomość za długi podatkowe firmy. Na nieruchomości była hipoteka na rzecz ZUS. Zapłacono kwotę wpisu hipotecznego i odsetki. W jaki sposób zwiększyć wartość takiego środka trwałego? Czy o odsetki liczone do momentu nabycia tej nieruchomości (31 lipca br.), czy może o odsetki liczone do momentu zapłaty długu z hipoteki na rzecz ZUS (30 września br.)?

Rząd planuje zlikwidować Ministerstwo Skarbu Państwa i zwiększyć uprawnienia Prokuratorii Generalnej. Ma ona reprezentować Rzeczpospolitą Polską, w tym także Skarb Państwa w sprawach dotyczących mienia państwowego przed sądami i trybunałami. Ponadto Prokuratoria Generalna będzie miała obowiązek opiniować zawierane przez podmioty reprezentujące Skarb Państwa kontrakty i transakcje (zwłaszcza w trybie zamówień publicznych), jeżeli ich wartość będzie przekraczać 100 mln. złotych. Większość przepisów nowej ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ma wejść w życie od 1 stycznia 2017 r.

Senat przyjął ustawę, która przewiduje obniżenie od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Docelowo zasada ta będzie dotyczyła obu systemów emerytalnych – powszechnego i rolniczego.

Pod koniec lipca 2016 roku weszła w życie długo oczekiwana nowelizacja prawa zamówień publicznych. Rynek medyczny, czyli rynek wysokich technologii, w teorii zyskał przydatne instrumenty. Jednak czy nowe mechanizmy kompleksowo wykorzystywane za granicą są równie chętnie stosowane w Polsce?

Rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron z powodu przejścia pracownika na emeryturę nastąpi z dniem 28 grudnia 2016 r. Czy pracownik 28 grudnia powinien świadczyć pracę? Na dzień 29 listopada 2017 r. przypada mu 40 lat pracy, czy przysługuje pracownikowi nagroda jubileuszowa?

Przy udzielaniu zamówień publicznych na niektóre rodzaje usług bądź dostaw na zamawiającym ciąży obowiązek rozliczenia i odprowadzenia podatku od nabywanych towarów. Mechanizm ten rodzi poważne konsekwencje dla procedury udzielania zamówień publicznych. Powoduje bowiem, że cena nie zawsze będzie obejmowała podatek od towarów i usług. Musi być więc w odpowiedni sposób ujęta w ofercie przedstawianej przez wykonawcę.

W Sejmie trwają obecnie prace nad trzema projektami zmian (poselskim, senackim i rządowym) w ustawie o finansach publicznych, które dotyczą m.in. dyscypliny finansów publicznych, zobowiązań wobec budżetu oraz orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Sejmowa komisja finansów zdecydowała, że wszystkie projekty będą rozpatrywane w specjalnej podkomisji.

Outsourcing pracowniczy nie jest uregulowany w polskim prawie, Kodeks pracy mówi jedynie o przejęciu części lub całości działalności gospodarczej. Ta luka jest wykorzystywana przez tych, którzy próbują prawo obejść. W związku z tym ZUS proponuje rozwiązania prawne, które rozwiązałyby problem outsourcingu pracowniczego.

Jednostki organizacyjne podległe samorządowi terytorialnemu muszą najpóźniej do 22 grudnia opracować projekty planów finansowych. Są one przygotowywane na podstawie informacji otrzymanych od zarządu jednostki samorządu terytorialnego.

Gminie, jako jednostce samorządu terytorialnego, nie przysługuje prawo odliczenia podatku VAT z tytułu prowadzonej inwestycji, polegającej na przebudowie dróg gminnych.

Do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego ma prawo przedsiębiorca, który miał wypadek w trakcie wykonywania obowiązków wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej. Niejednokrotnie przedsiębiorcy, którzy opłacają składkę na ubezpieczenie wypadkowe nie wiedzą, jakie świadczenia przysługują im z tego tytułu; a są one bardzo podobne do tych, jakie mają pracownicy. Jednak, aby otrzymać świadczenia, należy spełnić określone warunki.

Kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających wyniesie 6,6 tys. zł - poinformował wicepremier, minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki. Z kolei najlepiej zarabiający mogliby nie mieć wcale kwoty wolnej.

W dniu 24 listopada 2016 roku Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie o sygnaturze akt K 11/15 dotyczącej ryczałtów za nocleg kierowców w transporcie międzynarodowym. Wyrok komentuje Jakub Elegańczyk, prawnik w Stawski Syty Adwokacka Spółka Partnerska.

Nowe regulacje, które wejdą w życie 1 stycznia 2017 r., dają możliwość stosowania zwrotu utraconych przez gminy dochodów, w związku ze stosowaniem zwolnień z podatku od nieruchomości dla znajdujących się w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody i służących bezpośrednio i wyłącznie osiąganiu celów z zakresu ochrony przyrody: gruntów położonych na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub krajobrazową, a także budynków i budowli trwale związanych z gruntem.

Emerytury i renty funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL zostaną obniżone - takie rozwiązanie zakłada projekt noweli tzw. "ustawy dezubekizacyjnej". Zgodnie z założeniami projektu maksymalna emerytura dla tych osób nie będzie mogła być wyższa niż średnia emerytura lub renta z tytułu niezdolności do pracy.

Wynagrodzenie przysługujące płatnikowi z tytułu terminowego wpłacania PIT jest dochodem jednostki, w związku z czym jednostka zobowiązana jest je przekazać na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Jak prawidłowo ująć to wynagrodzenie w księgach rachunkowych jednostki?

Przy sprawdzaniu tego, czy rodzic spełnia kryterium do uzyskania świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko (z programu 500+), gmina powinna uwzględnić to, że w wyniku zmniejszenia wymiaru czasu pracy otrzymuje on niższe wynagrodzenie.

Przypominamy o obowiązku odpowiednio wczesnego podjęcia uchwał podatkowych na 2017 rok przez rady gmin. W przypadku uchwalania nowych stawek podatku od nieruchomości lub od środków transportu należy tego dokonać z odpowiednim wyprzedzeniem przed końcem roku. Tylko wówczas można mieć bowiem pewność, że publikacja podjętych uchwał w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym nastąpi co najmniej na 14 dni przed końcem roku.

Działalność na najmniejszą skalę bez konieczności rejestracji, 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenie społeczne dla nowych firm oraz liczne uproszczenia podatkowe – te i wiele innych rozwiązań zawiera pakiet Konstytucji Biznesu. Sercem pakietu jest prowolnościowa ustawa Prawo Przedsiębiorców, która na nowo zdefiniuje relacje biznesu z administracją.

W warsztacie samochodowym wymieniono wyeksploatowany akumulator w samochodzie jednostki. Jednostka otrzymała z warsztatu fakturę, w której jako opis przedmiotu zamówienia wpisano wymianę akumulatora. Czy wydatek wynikający z uregulowania otrzymanej faktury należy zakwalifikować jako usługę, czy jako zakup materiału?

Jestem księgową w urzędzie miasta. Przekazaliśmy w nieodpłatne użytkowanie samodzielnemu publicznemu zakładowi opieki zdrowotnej (SPZOZ) budynek (środek trwały) na prowadzenie placówki (jesteśmy organem założycielskim). Problem w tym, w jaki sposób ująć tę nieruchomość w ewidencji – czy ma być w ewidencji bilansowej naszej gminy (właściciela nieruchomości), czy w ewidencji bilansowej tego SPZOZ, czy może w pozabilansowej?

Okres przechowywania akt pracowniczych ma być skrócony z 50 do 10 lat - przewiduje projekt zmian w prawie pracy. Zmiany mają wejść w życie w 2017 r.

Gmina planuje sprzedać meble kupione w 2012 r. bez prawa do odliczenia. Jaką stawkę VAT należy zastosować?

Gminy oraz ich jednostki, a także zakłady budżetowe będą odrębnie liczyć proporcję sprzedaży VAT mimo scentralizowania samorządowych rozliczeń w tym zakresie. Także po 2017 r.

Urząd ma zawrzeć umowę zlecenia z osobą fizyczną na wykonanie badań archeologicznych w związku z rozbudową cmentarza. Czy taki wydatek powinien być ujęty w § 417 „Wynagrodzenia bezosobowe”, czy w § 605 „Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych”?

Każdy pracodawca, niezależnie od swojej przynależności do określonej grupy zawodowej, ma prawo wyboru, na jakiej podstawie współpracować będzie ze swoimi podwładnymi. Dotyczy to zarówno podstawy tej współpracy, jak i jej szczegółowych warunków. Istotne jest jedynie, aby wybrana forma współpracy była zgodna z jej celem i nie naruszała obowiązujących przepisów. Dla ułatwienia tego wyboru przedstawiamy omówienie i zestawienie podstawowych różnic pomiędzy umowami cywilnoprawnymi a umową o pracę.

Zamierzamy wprowadzić ograniczenia w zakresie korzystania przez pracowników z Internetu do celów prywatnych. Czy możemy stosować bieżący monitoring odwiedzanych stron internetowych, o czym pracownicy zostaliby uprzednio poinformowani?

W jakim paragrafie klasyfikacji budżetowej (§ 461 czy § 430) państwowa jednostka budżetowa (Skarb Państwa) powinna zaksięgować koszt umorzonego postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego (koszt doręczenia korespondencji – art. 39 ust. 2 pkt 8 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji)? Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, Skarb Państwa (państwowa jednostka budżetowa) jest zwolniony z ponoszenia opłat w postępowaniu sądowym, jak również wydatków w postępowaniu egzekucyjnym (art. 771 Kodeksu postępowania cywilnego, art. 94 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), poza kosztem doręczenia korespondencji.

Wśród największych problemów związanych z podatkiem od nieruchomości podatnicy wymieniają: niejasne przepisy, brak jednolitego wzoru deklaracji podatku od nieruchomości DN-1, podwójną rolę gmin, różne interpretacje przepisów w różnych gminach, opodatkowanie niezależnie od użytkowania. Na szczególne problemy napotykają podatnicy, którzy mają infrastrukturę w kilku gminach, np. firmy telekomunikacyjne, przesyłowe czy paliwowe, sieci sklepów.

W 2017 r. rada gminy, w drodze uchwały może wprowadzić opłatę reklamową od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych. Opłata ta nie może jednak przekraczać ustalonej przez Ministra Finansów górnej granicy wysokości kwotowej stawek. Wpływy z opłaty reklamowej gmina ujmuje w paragrafie 038 „Wpływy z opłaty reklamowej”.

Podstawową nieprawidłowością w jednostkach samorządu terytorialnego jest udzielanie dotacji celowych klubom sportowym na podstawie ustawy o sporcie przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego, mimo niepodjęcia przez organ stanowiący tej jednostki stosownej uchwały.

Do najczęstszych naruszeń w zakresie udostępniania nieruchomości na cele statutowe dochodzi w jednostkach samorządu terytorialnego, w których stan władania nieruchomościami przez jednostki organizacyjne, zarówno te posiadające osobowość prawną, jak i w nią niewyposażone, nie jest uregulowany w sposób formalny. Jednostki te nie mają ustalonych tytułów prawnych do nieruchomości zajmowanych na ich siedziby czy inne miejsca prowadzenia działalności.

Zespół szkół (powiatowa jednostka budżetowa) jest czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzonej stacji kontroli pojazdów. Ewidencja dokonywana jest na kasie fiskalnej. Jak będzie wyglądała od 1 stycznia 2017 r. ewidencja fiskalna oraz faktury? Czy kasa fiskalna będzie mogła w dalszym ciągu figurować na zespół szkół, czy też ma nastąpić „przepisanie” na powiat? Kto będzie mógł być sprzedawcą w wystawianych fakturach (zespół szkół czy powiat)?

Możliwość rezygnacji z dochodzenia roszczeń przez instytucje samorządowe, jeśli kwota zadłużenia nie przekracza 100 zł - takie rozwiązanie zakłada projekt noweli ustawy o finansach publicznych, zaakceptowany przez rząd w dniu 4 listopada br.

Jakie dokumenty księgowe powinna wystawić jednostka budżetowa z tytułu obciążenia wykonawcy karami umownymi oraz kosztami zastępczego usunięcia usterek? Czy mają to być noty księgowe? Jak ująć w ewidencji księgowej operacje związane z zastępczym usunięciem usterek?

Jeżeli centralizacja następuje od 1 stycznia 2017 r., to kto składa deklarację VAT za grudzień 2016 r. – gmina czy poszczególne jednostki i zakłady?

Od października 2016 r. obowiązują nowe przepisy zmieniające ustawę Prawo zamówień publicznych. Większość przepisów nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych weszła w życie 28 lipca br.

Pracuję w dziale księgowości w urzędzie gminy. Niestety wskutek przeoczenia musieliśmy zapłacić za kilka faktur nie tylko kwoty główne, lecz także odsetki. Były to kwoty rzędu kilkudziesięciu złotych, jedna kwota odsetek wyniosła 320 zł, w sumie nie przekroczyły 500 zł za cały rok. Czy stanowi to naruszenie dyscypliny finansów publicznych?

W dniu 31 października br. do Sejmu trafił poselski projekt ustawy (PiS) zachowujący dotychczasowe zasady obliczania kwoty wolnej od podatku w 2017 r. Podwyższenie kwoty wolnej od podatku zapowiadane jest od 1 stycznia 2018 r.; obecnie wynosi ona 3091 zł.

W jednostce budżetowej od niedawna podpisujemy umowy z pracownikami na używanie do celów służbowych samochodów niebędących własnością pracodawcy. Jakich w związku z tym zapisów należy dokonać w księgach rachunkowych jednostki?

Samorządy coraz częściej sięgają po niestandardowe instrumenty finansowania zadłużenia. Część z nich ma na celu obejście przepisów o finansach publicznych i limity zadłużenia. Coraz częściej jednak takie działania są badane przez ograny kontrolne i organy ścigania.

Prywatność w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej odgrywa podwójną rolę. Z jednej strony może służyć do oceny, czy wnioskowana informacja jest informacją publiczną, z drugiej zaś – ochrona prywatności stanowi przesłankę odmowy udostępnienia takiej informacji publicznej, jaka zawiera również informacje odnoszące się do sfery prywatności.

Od 1 stycznia 2017 r. gmina oraz jej jednostki organizacyjne jest zobowiązana wdrożyć scentralizowany sposób rozliczeń VAT, jeśli nie zrobiła tego wcześniej. Z jakimi obowiązkami musi się zmierzyć gmina planująca takie rozliczenie? Do 31 stycznia 2017 r. przedłużono termin przesyłania JPK dla podmiotów sektora publicznego.

Od 1 marca 2017 r. nastąpi waloryzacja wszystkich emerytur i rent. Najniższe emerytury i renty z ZUS i KRUS zostaną podwyższone do 1 tys. zł. Minimalną emeryturę otrzymają osoby, które spełniają określone warunki, m.in. posiadają odpowiedni okres ubezpieczeniowy.

Zielone inwestycje a podatek od nieruchomości. Nowe przepisy źródłem wątpliwości

VAT w jednostkach sektora finansów publicznych od 1 stycznia 2017 r.

Odłączenie części składowej środka trwałego - ewidencja w jednostce budżetowej

Będą 3 kategorie dokumentów publicznych

Ułatwienia w kontaktach z administracją

Odpis na ZFŚS dla nauczycieli w 2017 r.

W jakim paragrafie ująć wydatek na tłumacza przysięgłego

Jak dokonać zwiększenia wartości środka trwałego

Nowe kompetencje Prokuratorii Generalnej RP od 2017 roku

Obniżenie wieku emerytalnego od 1 października 2017 r.

Zmiany w prawie zamówień publicznych w 2016 roku

Rozwiązanie stosunku pracy – rozliczenie z pracownikiem

Odwrotne obciążenie VAT w zamówieniach publicznych

Nowe projekty zmian w ustawie o finansach publicznych

ZUS chce uregulować outsourcing pracowniczy

Plany finansowe jednostek samorządu terytorialnego

Czy gmina może odliczyć VAT od wydatków na przebudowę dróg

Jakie świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego przysługują przedsiębiorcy

Kwota wolna od podatku dla najbiedniejszych - 6,6 tys. zł

Ryczałty za noclegi kierowców - skutki wyroku TK

Zwrot utraconych przez gminy dochodów w podatku od nieruchomości w 2017 r.

Niższe emerytury i renty funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL

Wynagrodzenie płatnika z tytułu terminowego wpłacania PIT to dochód jednostki

Gmina powinna uwzględnić obniżkę pensji przy świadczeniu wychowawczym

Obowiązek podjęcia uchwał podatkowych na 2017 r.

Będą nowe zasady w kontaktach przedsiębiorców z urzędami

Wydatki na wymianę akumulatora w samochodzie - klasyfikacja budżetowa

Jak ująć w ewidencji nieruchomość przekazaną publicznemu zakładowi opieki zdrowotnej

Zmiany w przechowywaniu akt pracowniczych od 2017 r.

Sprzedaż używanych mebli przez gminę - stawka VAT

Gminy będą odrębnie liczyć proporcję sprzedaży VAT

Klasyfikacja wydatków związanych z umowami cywilnoprawnymi

Umowa cywilnoprawna a umowa o pracę - podobieństwa, różnice, rozliczenie

Zakres kontroli wykorzystywania Internetu przez pracowników

Klasyfikacja budżetowa kosztów umorzonego postępowania egzekucyjnego

Podatek od nieruchomości komplikują różne interpretacje przepisów w gminach

Wpływy z opłaty reklamowej w 2017 r.

Nieprawidłowości w zakresie udzielania dotacji klubom sportowym

Nieprawidłowe udostępnianie nieruchomości na cele statutowe jednostek

Treść paragonów fiskalnych po wdrożeniu scentralizowanego modelu rozliczania VAT

Nowe regulacje w zakresie dochodzenia roszczeń przez samorządy

Ewidencja księgowa operacji związanych z usunięciem usterek

Centralizacja VAT a deklaracje VAT-7 za grudzień 2016 r.

Zmiany w zamówieniach publicznych od października 2016 r.

Zapłata po terminie a naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Kwota wolna od podatku w 2017 r.

Jak ująć w księgach ryczałt za używanie samochodu niebędącego własnością pracodawcy

Kontrole RIO: Niestandardowe instrumenty finansowe zagrażają stabilności finansów JST

Prywatność podmiotów zewnętrznych a dostęp do informacji publicznej

Centralizacja VAT w gminach od 1 stycznia 2017 r.

Wysokość minimalnej emerytury w 2017 r.