Księgowość budżetowa

Jesienią rady gmin podejmują decyzje dotyczące podatków i opłat lokalnych, które będą obowiązywały na ich terenie w kolejnym roku podatkowym. Pracując nad rozwiązaniami na 2026 rok warto pamiętać o zmianach, jakie zaszły od 1 stycznia 2025 roku. Jedną z nich jest zmiana definicji budowli.

Kierownicy państwowych jednostek budżetowych powinni prowadzić dodatkową ewidencję wydatków odnośnie szczegółowej klasyfikacji wydatków strukturalnych, umożliwiającą ustalenie wysokości poniesionych wydatków na cele strukturalne, w tym ze środków funduszy strukturalnych.

Zapłata wynagrodzenia, składek ZUS, zasiłków finansowanych ze środków ZUS, zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ujmowana jest w księgach rachunkowych jednostki na podstawie wyciągu bankowego. Prezentujemy przykład prawidłowej ewidencji księgowej zapłaty składek z ubezpieczenia społecznego w państwowej jednostce budżetowej - korpus służby cywilnej.

Elementy umowy o roboty budowlane zawartej w ramach realizacji zamówienia publicznego, zostały sprecyzowane na drodze przyjętych zmian w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984 i 1047). Weszły one w życie 24 grudnia 2013 roku.

Jak powinna wyglądać ewidencja księgowa naliczenia składek z ubezpieczenia społecznego w państwowej jednostce budżetowej? Prześledźmy to na przykładzie korpusu służby cywilnej.

Trybunał Sprawiedliwości UE wypowie się w sprawie VAT-u w jednostkach budżetowych. Pytanie do TSUE zostało skierowane w sprawie będącej przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r.

Nowelizacja ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zwalnia w 2014 r. województwa z obowiązku wpłaty części tzw. janosikowego do budżetu państwa. Sejm zajmuje się obecnie poprawkami Senatu do ustawy.

Budżet na 2014 rok jest przedmiotem prac w Sejmie. Planowany na przyszły rok deficyt ma nie przekraczać 47,7 miliarda złotych.

Ujęcie w bilansie za 2013 rok należności przedawnionych jest niezwykle istotne. Instytucja przedawnienia należności skutkuje wyłączeniem przedawnionych należności z aktywów jednostki.

Różnice kursowe są różnicami między ustaloną według jednego kursu a ustaloną według następnego kursu wartością złotową aktywów i pasywów wyrażoną w walucie obcej. Wydaje się być istotne i celowe naświetlenie zasad ewidencji księgowej różnic kursowych w świetle prawa bilansowego.

W jednostkach sektora finansów publicznych przy ustalaniu planu kont powinno uwzględniać się zasady określone w rozporządzeniu o planie kont. Brak konta jest nieprawidłowością rachunkowości jednostki.

Od 1 października 2013 r. obowiązują nowe zasady udzielania urlopu wychowawczego. Jak prawidłowo udzielać urlopu wychowawczego? Kiedy pracownik zobowiązany jest złożyć wniosek o udzielenie urlopu? Sprawdź co zmieniło się w urlopach wychowawczych.

Od 17 czerwca 2013 r. obwiązują nowe zasady udzielania urlopu rodzicielskiego. Komu na nowych zasadach przysługuje urlop rodzicielski? Jak go wykorzystać? Kiedy złożyć wniosek o urlop rodzicielski?

Pracodawca zobowiązany jest do sporządzenia planu urlopów. Według planu pracownicy mogą korzystać z zaplanowanych urlopów wypoczynkowych. Jak poprawnie sporządzić plan urlopów? Jaki jest termin zatwierdzenia planu urlopów?

W przypadku, gdy ostatni dzień złożenia sprawozdania z zakresu operacji finansowej jest dniem wolnym od pracy terminem złożenia sprawozdania w jednostce otrzymującej jest pierwszy dzień roboczy po tym dniu. Jeśli termin przekazania sprawozdania przypada na sobotę, niedzielę, święto (o ile dni te są wolne od pracy, a w sektorze publicznym w większości przypadków są), to składając sprawozdanie odpowiednio w poniedziałek i dzień roboczy następny po święcie, dochowujemy terminów.

Impulsem sprawczym mobilizującym jednostki do przestrzegania zasady terminowości są sankcje prawne za brak dochowania terminów, zarówno w kontekście sporządzania, jak i przekazania. Niewłaściwe wywiązywanie się z przyjętych prawem przedmiotowych obowiązków stanowi delikt dyscypliny finansów publicznych i podlega reżimowi ustawy z dnia 17 listopada 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Od 1 marca 2013 r. obowiązują nowe zasady rozliczania podróży służbowych pracowników. Na jakich zasadach pracownik może korzystać z własnego środka transportu? Jak wówczas powinno się obliczyć koszty podróży służbowej?

Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tych sprawozdaniach danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.

Od 1 marca 2013 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące krajowych i zagranicznych podróży służbowych. Zmianie uległy m.in. wysokości przysługujących diet. Czym jest podróż służbowa i jak poprawnie rozliczać koszty krajowych podróży służbowych pracowników?

Od 1 marca 2013 r. obowiązują nowe zasady rozliczania podróży służbowych pracowników. Zmianie uległo rozliczenie krajowych oraz zagranicznych podróży służbowych. Nowe rozporządzenie określa m.in. wysokość oraz warunki ustalania należności przysługujących pracownikowi z tytułu podróży służbowej.

Od 1 marca 2013 r. obowiązują nowe zasady rozliczania krajowych i zagranicznych podróży służbowych. Jak zatem po zmianach, powinno wyglądać prawidłowe rozliczenie zagranicznej podróży służbowej?

Jak wygląda układ podmiotowy w sprawozdaniu Rb-N? Jakie środki w nim wykazujemy?

Sprawozdanie Rb-N- kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych zawiera informacje o stanie należności jednostki na koniec okresu sprawozdawczego według poszczególnych tytułów, jak również wobec kategorii dłużników. Jakich zatem kategorii należności i aktywów finansowych nie wykazujemy w Rb-N?

NIK w swoim raporcie wskazał, że miliardy płynące z NFZ do służby zdrowia powinny być wydawane bardziej racjonalnie. Najwyższa Izba Kontroli zaleciła też poprawę metody wyceny usług medycznych.

Proponowana reforma systemu emerytalnego budzi wiele kontrowersji, także w środowisku polityków. Jak oceniane są proponowane zmiany w OFE?

Rodzaje sprawozdań w zakresie operacji finansowych określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Adresatem obowiązków sprawozdawczych odnośnie operacji finansowych są jednostki sektora finansów publicznych.

Odkąd zapadła uchwała NSA w sprawie jednostek budżetowych (sygn. akt I FPS 1/13) wciąż pojawiają się nowe poglądy w zakresie opodatkowania VAT samorządowych zakładów budżetowych lub spółek komunalnych wykonujących usługi na rzecz: zarówno podmiotów trzecich, jak i samej jednostki samorządowej będącej założycielem tych zakładów/spółek.

Trybunał Konstytucyjny odniósł się do kwestii wysokości opłaty za odpady, jaką pobierają gminy. Trybunał podkreślił konieczność wprowadzenia ustawowych maksymalnych stawek tej daniny.

Regulacje dotyczące podróży służbowych nauczyciela znajdują się w przepisach kodeksu pracy. Oznacza to, że z tytułu odbytej podróży nauczycielowi mogą przysługiwać określone świadczenia w postaci diety.

Ok. 4,5 mld euro zostanie przeznaczone na rozwój obszarów wiejskich. To jedno z głównych założeń konferencji zorganizowanej w dniu 3 grudnia 2013 roku przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje projekt reformy emerytalnej. Dobrowolność składki OFE i obniżka pobieranych opłat to tylko niektóre z planowanych zmian.

Nowelizacja ustaw o podatku akcyzowym oraz ustawy o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym zdaniem Ministerstwa Finansów przyczyni się do wzrostu wpływów do Funduszu Kolejowego.

Przepisy karty nauczyciela nie regulują kwestii podróży służbowej nauczycieli zarówno na obszarze kraju, jak i poza jego granicami. W tym zakresie zgodnie z treścią art. 91 c ust. 1 KN regulacja prawna znajduje się w przepisach kodeksu pracy.

27 listopada 2013 roku Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Edukacji narodowej z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie pobierania opłat za naukę i opiekę w publicznych przedszkolach.

Zmiana ustawy o drogach publicznych oraz ustawy o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym precyzuje, na co mają zostać przeznaczone dochody uzyskane z grzywien.

4 grudnia 2013 roku Senat zajmie się nowelizacją ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Reguluje ona między innymi problem janosikowego.

Jednym z rodzajów sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych ( Dz. U.10.43.2447) jest RB-Z - kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji. Przepisy rozporządzenia precyzują formę, terminy sporządzenia, przekazania, okresy sprawozdawcze, instruktarz wykonania oraz odbiorców sprawozdania. Ponadto personalizują odpowiedzialność za sporządzanie i przekazanie sprawozdania w jednostce sprawozdającej.

Jedną z podstawowych funkcji sprawozdań sporządzanych przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym tych z zakresu operacji finansowych, jest funkcja informacyjna. W zasadzie jest ona prejudycjalna dla pozostałych funkcji, np.: kontrolno- zarządczej, regulacyjnej, redystrybucyjnej czy akumulacyjnej. Ponadto sprawozdawczość jako układ informacyjny ma bezpośrednie i następcze konotacje z fazą planowania i fazą analizowania podejmowanych przez jednostkę działań odnośnie realizacji zadań publicznych.

Warto pamiętać o ogólnych wytycznych do sporządzania sprawozdań w zakresie operacji finansowych, aby ustrzec się błędów. Znajomość zasad zarówno formalnych, jak i merytorycznych jest skuteczną ochroną przed nieprawidłowościami.

Jednostki analizując swoje potrzeby podejmują decyzję o rozszerzeniu nabytych i zewidencjonowanych już licencji. Może to spowodować błędną rejestrację księgową nowego zakupu jako ulepszenia posiadanej już licencji.

Jeżeli jednostka budżetowa rejestruje bieżące wydatki budżetowe ujęte w planie finansowym przy pomocy konta 131, to popełnia błąd. Które konto jest zatem właściwe?

W sytuacji zwrotu nadpłaty ewidencja księgowa jest dwuetapowa. Wynika to z faktu zachowania zasady czystości obrotów na koncie 130.

Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wypadkach udokumentowanych biletami lub fakturami obejmującymi cenę biletu środka transportu, wraz ze związanymi z nimi opłatami dodatkowymi, w tym miejscówkami, z uwzględnieniem ewentualnych ulg, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga taka przysługuje. Jak powinna wyglądać prawidłowa klasyfikacja zakupu usługi transportowej przy delegacjach pracowników?

Sprawozdanie winno być sporządzane w sposób rzetelny, prawidłowy, trwały, czytelny. Jak jednak to osiągnąć? Pomocną w przedmiocie sprawy jest metodyka, która obnaża segmenty nieprawidłowości oraz zawiera rekomendacje działań naprawczych.

Sprawozdanie Rb-N powinno być rzetelne i prawidłowe pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym, trwałe i czytelne. Rb-N winno zostać wykonane w wersji dokumentu papierowego, a także w formie elektronicznej.

Kwestia okresu przechowywania sprawozdań z zakresu operacji finansowych może być dyskusyjna i wywoływać kontrowersje. Pomocnym w ich rozstrzygnięciu powinna być generalna wytyczna określona w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r., (Dz.U. 10.43.247.), mówiąca o tym, że sprawozdania należy sporządzać w sposób trwały.

Sprawozdania z zakresu operacji finansowych stanowią skuteczny instrument zarządzania w sektorze finansów publicznych. Aby pozytywnie zweryfikować powyższą hipotezę należy użyć konieczną i niezbędną przesłankę w postaci zapewnienia wiarygodności sprawozdań.

Wykonując dyspozycję zawartą w art. 70 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych Minister Finansów poprzez Rozporządzenie z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru oświadczenia o stanie kontroli zarządczej ustalił standard dokumentu, obowiązujący w sektorze finansów publicznych. Warto zaakcentować subiektywny wymiar składanych oświadczeń o stanie kontroli zarządczej.

Zielone inwestycje a podatek od nieruchomości. Nowe przepisy źródłem wątpliwości

Wydatki strukturalne w ewidencji księgowej państwowej jednostki budżetowej

Ewidencja zapłaty składek z ubezpieczenia społecznego w jednostce budżetowej

Umowa o roboty budowlane w prawie zamówień publicznych

Ewidencja naliczenia składek z ubezpieczenia społecznego w jednostce budżetowej

VAT w jednostkach budżetowych w Trybunale Sprawiedliwości UE

W 2014 r. województwa nie zapłacą części janosikowego

Budżet na 2014 rok w Sejmie

Należności przedawnione

Różnice kursowe - ewidencja księgowa

Brak konta nieprawidłowością rachunkowości

Urlop wychowawczy po zmianach cz. II

Urlop wychowawczy po zmianach cz. I

Urlop rodzicielski w pytaniach i odpowiedziach

Jak sporządzić plan urlopów na 2014 r.?

Terminy przekazania sprawozdań w zakresie operacji finansowych - problemy

Terminy przekazania sprawozdań w zakresie operacji finansowych - zasady

Własny środek transportu w podróży służbowej cz. II

Własny środek transportu w podróży służbowej cz. I

Odpowiedzialność za sprawozdanie w zakresie operacji finansowych

Dieta za krajową podróż służbową pracownika

Czym jest podróż służbowa pracownika?

Zagraniczna podróż służbowa pracownika cz. II

Zagraniczna podróż służbowa pracownika cz. I

Układ podmiotowy w sprawozdaniu Rb-N

Należności jednostek niewykazywane w Rb-N

NIK: Środki z NFZ powinny być racjonalniej wykorzystane

Reforma systemu emerytalnego

Rodzaje sprawozdań w zakresie operacji finansowych

Wykonywanie zadań własnych gminy przez spółkę komunalną a VAT

Niezmieniona wysokość opłaty za odpady

Podróż służbowa nauczyciela – diety

Polityka spójności w latach 2014-2020 na rzecz obszarów wiejskich

Projekt reformy emerytalnej

Opłata paliwowa na rzecz Funduszu Kolejowego

Podróż służbowa nauczyciela – koszty przejazdu

Publiczne przedszkola – wysokość pobieranych opłat

Zmiany w Krajowym Funduszu Drogowym

Nowelizacja ustawy o janosikowym

Obowiązek składania sprawozdań "zerowych" na przykładzie Rb-Z

Sprawozdania w zakresie operacji finansowych - obowiązki jednostek

Zasady sporządzania sprawozdań w zakresie operacji finansowych

Ulepszenie licencji na użytkowanie programów komputerowych

Bieżące wydatki budżetowe

Zwrot nadpłat - brak zapisu technicznego

Zakup usługi transportowej przy delegacjach pracowników

Sprawozdanie RB-Z - nieprawidłowości

Sprawozdanie RB-N

Sprawozdania w zakresie operacji finansowych - okres przechowywania

Sprawozdania w zakresie operacji finansowych - skuteczny instrument zarządzania

Oświadczenie o stanie kontroli zarządczej - standard dokumentu