Księgowość budżetowa

Jesienią rady gmin podejmują decyzje dotyczące podatków i opłat lokalnych, które będą obowiązywały na ich terenie w kolejnym roku podatkowym. Pracując nad rozwiązaniami na 2026 rok warto pamiętać o zmianach, jakie zaszły od 1 stycznia 2025 roku. Jedną z nich jest zmiana definicji budowli.

Poprzez ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wprowadzono do porządku prawnego instytucję kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych. Kontrola zarządcza to ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.

Informacje generowane kontem 976 są najlepszym wskaźnikiem operacji gospodarczych jednostki w przedmiocie wzajemnych wyłączeń. Zapisów na koncie pozabilansowym 976 dokonujemy równolegle do zapisów kont bilansowych i wynikowych.

Sprawozdania finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. Jeżeli jednostka sporządza sprawozdanie finansowe w oparciu jedynie o własne księgi rachunkowe, to jest to sprawozdanie jednostkowe.

Sprawozdanie Rb-UZ to roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych. Formularz sprawozdania Rb-UZ, którego wzór stanowi załącznik Nr 2do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 04 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych ( Dz. U.10.43.2447).

Każdy pracodawca, także jednostka budżetowa i zakład budżetowy, ma obowiązek opłacać składki zdrowotne za każdego pracownika. Na jakich zasadach odprowadza się te składki?

Zasiłek stały jest formą pieniężnego świadczenia wypłacanego przez pomoc społeczną. Art. 37 ustawy o pomocy społecznej określa osoby którym przysługuje zasiłek stały oraz zasady jego ustalania. Wypłata zasiłku stałego jest zadaniem własnym gminy.

Do obliczania, pobierania z dochodów pracownika oraz odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne zobowiązany jest pracodawca (płatnik składek). Jak powinna wyglądać ewidencja księgowa składek zdrowotnych?

Pracodawca zatrudniający osobę na umowę zlecenia powinien pobrać od niej oświadczenie, na podstawie którego będzie w stanie stwierdzić, jakie będą wynikać zobowiązania względem ZUS w przypadku zawierania konkretnej umowy. Kiedy ubezpieczenie zdrowotne w przypadku umowy zlecenia jest obowiązkowe?

Podstawową implikacją właściwie i rzetelnie przygotowanej dokumentacji konsolidacyjnej jest wiarygodność sprawozdania, dokonanego w oparciu o nią. Przedstawiamy przykład takiej dokumentacji, zawierający wyłączenia konsolidacyjne.

Egzekucja opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jedynie w niewielkim stopniu różni się od typowej egzekucji należności pieniężnych. Największe znaczenie może tu mieć uchwała rady gminy w sprawie treści deklaracji o opłacie śmieciowej.

Wprowadzona w życie tzw. rewolucja odpadowa powoduje – zarówno po stronie jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorców odbierających odpady, jak też mieszkańców i właścicieli nieruchomości – wiele problemów w zakresie ich praw i obowiązków. Wielokrotnie tam, gdzie pojawia się problem, kończy się ustawa.

Rada gminy podjęła uchwałę o odbieraniu odpadów z nieruchomości innych niż zamieszkane. Zorganizowany w gminie system gospodarowania odpadami przewiduje konieczność segregowania odpadów. Czy także za odpady powstające w budynku urzędu gminy należy wnosić stosowne opłaty?

Czy oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Dokumentacja konsolidacyjna na etapie przygotowania skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego to potrzeba, konieczność i wygoda. Proces prac nad sprawozdaniem finansowym można posegregować fazami.

Celem dokonywanych wyłączeń transakcyjnych przy sporządzaniu skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego jest przedstawienie grupy kapitałowej jako jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, iż w skonsolidowanym bilansie jednostki powinny zostać ujęte tylko te wartości, które zostały osiągnięte i poniesione w wyniku transakcji z jednostkami nienależącymi do grupy kapitałowej.

Sporządzenie skonsolidowanego bilansu wiąże się z wieloma trudnościami, co wynika ze złożonej organizacyjnie struktury jednostek samorządu terytorialnego. Rozwiązaniem tego problemu mogą być odpowiednie zapisy polityki rachunkowości.

Pracownicy są objęci obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym. Ubezpieczenie zdrowotne zapewnia dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej. Jakie zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu obowiązują pracowników - urzędników?

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegającej temu obowiązkowi oraz opłaceniu składki w terminie i na ściśle określonych zasadach. Jakie sa zasady dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego?

Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego ma możliwość, ale także i obowiązek zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny. Członkowie rodziny uzyskują prawo do świadczeń opieki zdrowotnej od dnia zgłoszenia ich do ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego następuje na formularzu ZUS ZZA. Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego uzyskuje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej.

W celu zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny wypełnia się formularz ZUS ZCNA. Jest on dostępny w każdej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Szkoła podstawowa corocznie organizuje w ramach promocji szkoły „Dni otwarte szkoły”. Zakupiono materiały biurowe (papier, markery), które posłużyły m.in. do przygotowania dyplomów. Wydatki te zakwalifikowano do kodu 60. Czy jednostka postąpiła prawidłowo?

Zakupiono materiały remontowo-budowlane (gips, zaprawy, zawory, farby, tynki) w celu remontu pomieszczenia hydroforni (piwnice szkoły) i przeznaczenia tego pomieszczenia dla konserwatorów szkoły (jako stolarnię, spawalnię). Wydatki te zakwalifikowano do kodu 75. Czy zakup materiałów remontowych stanowi wydatek strukturalny?

Do kodu 73 zakwalifikowano wydatki poniesione na zakup książek (lektury, podręczniki i inne) do biblioteki szkolnej na uzupełnienie księgozbioru (szkoła podstawowa). Czy zakup książek w tym przypadku stanowi wydatek strukturalny?

Czy koszty kształcenia pracownika młodocianego stanowią wydatki strukturalne w urzędzie miejskim, który jest ostatecznym płatnikiem? Jeśli tak, to jaki obszar i kod będą właściwe?

Dyrektor szkoły publicznej wyjeżdża do kuratorium, ponieważ jest powołany do komisji w sprawie awansu nauczyciela ze swojej szkoły. Czy wydatki związane z tym wyjazdem należy zaliczyć do wydatków strukturalnych?

Gmina ponosi wydatki związane z utrzymaniem fizycznej ochrony w obiekcie zabytkowym. Czy będą to wydatki strukturalne?

Czy wydatki poniesione na remont instalacji elektrycznej – wymiana rozdzielni w szkole są wydatkami strukturalnymi?

Czy wydatki poniesione na zakup i montaż systemu monitoringu na terenie domu pomocy społecznej są wydatkami strukturalnymi?

Czy wydatki poniesione na zakup regałów jezdnych do archiwum w budynku (siedzibie) starostwa powiatowego (urzędu) są wydatkami strukturalnymi? Wydatki poniesiono w rozdziale 75020 „Starostwa powiatowe”, w § 6050 „Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych” w wysokości 24 000 zł.

Medyczna szkoła zawodowa w ramach programu nauczania organizuje zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe, podpisując z pracodawcami umowy o praktyczną naukę zawodu. Praktyki odbywają się odpłatnie lub nieodpłatnie. Zgodnie z zapisami w umowie, koszty z tym związane mogą być różnie nazwane, np. dodatek szkoleniowy dla instruktora i opiekuna praktycznej nauki zawodu, koszty związane z realizacją praktyk zawodowych, za praktyczną naukę zawodu, organizacja praktyk, ekwiwalent za odzież roboczą czy wynajem sali.

W jakim ostatecznie terminie szkoła podstawowa powinna przekazać sprawozdanie o wydatkach strukturalnych (Rb-WSa) za 2012 r.? W tym roku 31 marca przypada w niedzielę.

Jednostka budżetowa (żłobek) dokonała zakupu zmywarko-wyparzarki do naczyń. Czy zakup ten stanowi wydatek strukturalny? Jeśli tak, to w którym kodzie należy go ująć?

Czy miejski zakład nieruchomości komunalnych powinien traktować jako wydatki strukturalne wydatki ponoszone na remont lokali użytkowych (np. wymiana stolarki okiennej, drzwiowej, remont instalacji itp.) oraz na remont instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych? Na szkoleniach podawane są różne interpretacje w tym zakresie.

Czy wydatki poniesione na wynagrodzenia asystenta rodzinnego i koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej będą stanowiły wydatek strukturalny?

W 2011 r. planetarium i obserwatorium astronomiczne będące samorządową jednostką budżetową realizowało zadania w ramach przyznanej dotacji celowej na organizację „Olimpiady krajowej” i „Olimpiady międzynarodowej” oraz w ramach środków zabezpieczonych w planie finansowym w rozdziale 80195 „Pozostała działalność”.

Czy wydatek na przebudowę wewnętrznej sieci wodociągowej zlokalizowanej na terenie kampusu uczelni może zostać ujęty w kodzie 45. Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną? Wydatek zgodny jest z opisem kodu 45 zawartym w materiale „Przykłady typów projektów...”: „Budowa, przebudowa, rozbudowa i modernizacja systemów i urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody oraz elementów systemów zaopatrzenia w wodę: sieci wodociągowych – wyłącznie w powiązaniu z budową sieci kanalizacyjnych (oraz w przypadku gdy odbiór ścieków jest zabezpieczony przez przydomowe oczyszczalnie lub już istniejące sieci kanalizacyjne”).

Rada gminy, w drodze uchwały, może zarządzić pobór opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso. Czy w uchwale rady gminy można zdecydować, że pobór opłaty targowej będzie następował wyłącznie za pośrednictwem banku lub poczty?

Odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości odnosi się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, co znajduje swoje odzwierciedlenie w rachunku zysków i strat w wyniku z działalności pozaoperacyjnej. Gdy jednak aktywa aktualizowane odpisem objęto wcześniej (na podstawie odrębnych przepisów) aktualizacją wyceny, to wtedy taki odpis pierwotnie zmniejsza różnicę z przeszacowania wartości aktywów, odniesiony na fundusz jednostki a wtórnie niepokrytą nadwyżkę zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych.

Ewidencja zwrotu podatku za rok poprzedni jest kwestią wymagająca pewnej specjalistycznej wiedzy. Zwłaszcza, gdy w grę wchodzi nadpłata.

Zaległość podatkowa powstaje wówczas, gdy należny podatek nie został zapłacony w należnym terminie. Przyczyna takiego opóźnienia nie ma przy tym żadnego znaczenia. Jak

Podwyższone koszty uzyskania przychodu przysługują w przypadku, gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania pracownika znajduje się poza miejscowością, w której mieści się zakład pracy i pracownik ten nie otrzymuje dodatku za rozłąkę.

Samorządom udało się doprowadzić do zmiany zasad naliczania opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Nowelizacja przepisów w tej sprawie przewiduje także inne zmiany, które powinny ułatwić gminom wprowadzenie nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Ewidencja księgowa składek na ubezpieczenia społeczne powinna być zgodna z listami płac, rachunkami od umów zleceń oraz odzwierciedlać dane wykazane na deklaracjach rozliczeniowych do ZUS, które są składane w comiesięcznych okresach, w terminie do 5 każdego miesiąca.

Samorządom udało się doprowadzić do zmiany zasad naliczania opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Nowelizacja przepisów w tej sprawie przewiduje także inne zmiany, które powinny ułatwić gminom wprowadzenie nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Jednostki budżetowe i zakłady budżetowe zobowiązane są do dokonywania terminowych rozliczeń do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do 5 dnia każdego miesiąca. Zaznaczyć należy, iż odpowiedzialność za terminowe odprowadzenie składek ponosi kierownik jednostki.

Organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń, jednak w zakresie tego upoważnienia nie mieści się wprowadzanie za pomocą uchwały opłat za korzystanie z tych urządzeń – wynika z wyroku WSA w Łodzi z 13 marca 2013 r.

Umowa zlecenia to umowa cywilnoprawna atrakcyjna pod wieloma względami dla pracodawców. Przedmiotem umowy zlecenia jest fakt wykonywania pracy na rzecz zleceniodawcy. Wynagrodzenie przysługuje nie za rezultat wykonanej pracy ale za działania wykonywane na rzecz zleceniodawcy.

Pomimo specyficznej struktury wytwarzających odpady komunalne w uzdrowiskach i miejscowościach turystycznych, opłaty za śmieci pobierane są na takich samych zasadach, jak w pozostałych gminach.

Emerytowany nauczyciel został ponownie zatrudniony na czas nieokreślony na pół etatu. 31 sierpnia 2012 r. został zwolniony na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. Czy należy mu się odprawa z tytułu rozwiązania umowy o pracę?

Zielone inwestycje a podatek od nieruchomości. Nowe przepisy źródłem wątpliwości

Oświadczenie o stanie kontroli zarządczej - odpowiedzialność

Wyłączenia transakcyjne na potrzeby sprawozdań finansowych

Sprawozdania finansowe - jednostkowe, łączne, skonsolidowane

Sprawozdanie Rb-UZ - roczne uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych

Składki zdrowotne w jednostkach i zakładach budżetowych

Składki zdrowotne od zasiłków stałych

Ewidencja księgowa składek zdrowotnych

Ubezpieczenia NFZ dla osób zatrudnionych na umowę zlecenia

Dokumentacja konsolidacyjna - różnica między należnościami i zobowiązaniami

Procedura egzekucji opłaty za odbiór odpadów komunalnych

Zmiana deklaracji odpadowej i jej wpływ na wysokość opłaty

Za odpady z budynku urzędu gminy też trzeba zapłacić

Opodatkowanie użytkowania wieczystego

Dokumentacja konsolidacyjna - przykład wyłączeń

Wyłączenia konsolidacyjne w bilansie

Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego

Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu pracowników-urzędników

Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego

Czy możliwe jest zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny

Jak wypełnić druk ZUS ZZA – zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego

Jak wypełnić druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny

Promocja szkoły

Zakup materiałów remontowo-budowlanych

Zakup książek na uzupełnienie księgozbioru

Koszty kształcenia pracownika młodocianego

Wyjazd dyrektora szkoły do kuratorium

Ochrona fizyczna w obiekcie zabytkowym

Wymiana rozdzielni w szkole

Zakup i montaż systemu monitoringu na terenie DPS

Zakup regałów jezdnych do archiwum w budynku starostwa powiatowego

Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe w szkołach zawodowych

Termin sporządzenia sprawozdania Rb-WSa w szkole

Zakup zmywarko-wyparzarki w żłobku

Remont lokali użytkowych

Wynagrodzenie asystenta rodzinnego i koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej

Organizacja olimpiady w planetarium i obserwatorium astronomicznym

Przebudowa wewnętrznej sieci kanalizacyjnej

Zasady poboru opłaty targowej

Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości w sprawozdaniu finansowym jednostki budżetowej

Ewidencja zwrotu podatku za rok poprzedni

Ewidencja odsetek od zaległości podatkowych

Koszty uzyskania przychodu w sytuacji zmiany miejsca zamieszkania

Zmienione zasady naliczania opłat za odpady komunalne

Ewidencja księgowa składek na ubezpieczenia społeczne

Zmienione zasady naliczania opłat za odpady komunalne

Ewidencja zaległych składek zdrowotnych

Opłaty za wodociąg

Zasady oskładkowania umów zlecenia

Opłata za odpady komunalne w miejscowościach uzdrowiskowych

Prawo do odprawy dla zwalnianego emeryta