Księgowość budżetowa

Na to pytanie od stycznia 2025 r. szukają odpowiedzi zarówno gminy, jak i podatnicy. To dlatego w tej sprawie złożono interpelację poselską. Odpowiedzi na nią udzielił Minister Finansów. Przedstawił w niej stanowisko resortu i wskazał, że w sprawie nie ma zagrożenia.

Jesienią rady gmin podejmują decyzje dotyczące podatków i opłat lokalnych, które będą obowiązywały na ich terenie w kolejnym roku podatkowym. Pracując nad rozwiązaniami na 2026 rok warto pamiętać o zmianach, jakie zaszły od 1 stycznia 2025 roku. Jedną z nich jest zmiana definicji budowli.

Dyrektor szkoły będącej jednostką budżetową rozważając zawarcie umowy ubezpieczenia NNW uczniów szkoły, powinien w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę to, czy w planie finansowym szkoły zostały przewidziane na ten cel środki finansowe, gdyż inaczej może on narazić się na odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

W polskim systemie prawnym zasadą jest, że podmioty, które wykonują władzę ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą, jeżeli poprzez niezgodne z prawem wykonywanie tej władzy zostanie wyrządzona szkoda.

Zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. Z 2013 r., poz. 217) dalej jako "ustawa o działalności leczniczej" każdy podmiot leczniczy - przez który rozumie się podmioty wykonujące działalność leczniczą w tym m.in. SPZOZ-y, obowiązany jest zawrzeć w zakresie określonym w art. 25 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Czemu służą sprawozdania w zakresie operacji finansowych? Kto ma obowiązek sprawozdawczy?

Podmioty realizujące różnego rodzaju programów finansowane ze środków unijnych niejednokrotnie powierzają w ramach tychże programów sprzęt komputerowy beneficjentom ostatecznym programu. Ewentualne negatywne konsekwencje związane z uszkodzeniem bądź zniszczeniem powierzonego sprzętu może w znacznej mierze ograniczyć odpowiednie ubezpieczenie. Jest to o tyle istotne, że podmioty realizujący w.w. programy zobowiązane są zazwyczaj zapewnić beneficjentom programu nieprzerwane korzystanie z powierzonego sprzętu przez określony nierzadko kilkuletni okres czasu.

Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest rodzajem ubezpieczenia majątkowego, którego przedmiotem jest odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego, a jego celem jest ochrona ubezpieczonego przed skutkami finansowymi szkód, do których naprawienia jest on zobowiązany na podstawie przepisów prawa cywilnego. Co za tym idzie ubezpieczenie to pozwala ograniczyć finansowe następstwa naruszenia, czy też niedopełnienia licznych i bardzo szeroko rozumianych obowiązków zarządcy drogi.

Konieczność wyboru usług ubezpieczeniowych przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach zamówień publicznych gdy wartość przedmiotu umowy przekracza równowartość 14 tys. euro w połączeniu ze specyfiką tych usług rodzi wiele trudności, a wybór naprawdę korzystnej oferty w znacznej mierze zależy od precyzyjnego sformułowania warunków zamówienia.

Kwestia dopuszczalności oraz skutków zawarcia przez jednostki sektora finansów publicznych (a w tym także przez jednostki samorządu terytorialnego) umów ubezpieczenia grupowego pracowników budzi wiele kontrowersji, których źródłem są przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r., Nr 157, poz. 1240 ze zm. dalej jako ustawa o finansach publicznych).

Ubezpieczenie floty pojazdów pozwala z reguły znacznie obniżyć koszty składek, w stosunku do tych, które należałby płacić ubezpieczając każdy pojazd z osobna, a także dostosować zakres i warunki ubezpieczenia do wymagań i specyfiki konkretnej jednostki. Dlatego też rozwiązanie to jest warte rozważenia nawet w przypadku jednostek dysponujących niewielka flota pojazdów.

Gmina jako organ prowadzący szkołę ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody powstałe podczas zajęć lekcyjnych w tym m.in. za szkody do których doszło w skutek zaniedbań ze strony nauczycieli w nadzorze nad uczniami.

Nieszczęśliwy wypadek definiuje się najczęściej jako zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego ubezpieczony, niezależnie od swej woli, doznał uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł ( tak m.in. T. Sangowski [red.], Ubezpieczenia Gospodarcze, Warszawa 2001).

Po wydaniu przez Departament Reformy Finansów Publicznych Ministerstwa Finansów opinii z 10 grudnia 2010 r. sygn. Rf1/033396/1123/ZWQ/2010/2891 rozpoczęła się dyskusją na temat dopuszczalności zawierania umów ubezpieczenia grupowego na życie pracowników przez jednostki sektora finansów publicznych (JSFP), a co za tym idzie m.in. jednostki samorzadu terytorialnego.

Kwestia konieczności przeprowadzania postępowania przetargowego w celu nabycia ubezpieczenia przez JSFP w każdym wypadku, gdy wartość przedmiotu umowy przekracza 14 tysięcy euro (nawet jeśli jest to umowa ubezpieczenia grupowego pracowników jednostki budzi poważne wątpliwości. Wybór oferty ubezpieczenia w ramach postępowania przetargowego nastręcza zaś niejednokrotnie wiele trudności wynikających przede wszystkim ze specyfiki usług ubezpieczenia.

Wydaje się, iż pojęcie śmierci jest tak jednoznaczne, że w przypadku gdy umiera osoba posiadająca ubezpieczenia na życie (np. w ramach grupowego ubezpieczenia na życie) skutkuje ono wypłatą świadczenia przewidzianego w umowie. Tymczasem gdy przyjrzymy się ogólnym warunkom umów grupowego ubezpieczenia na życie okazuje się, że nie zawsze tak będzie.

Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców to system umożliwiający natychmiastowe potwierdzenie prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu mają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń jest karta ubezpieczenia zdrowotnego.

Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest bardzo ważne, ponieważ obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia osoby podlegającej temu obowiązkowi oraz opłaceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne w terminie.

Ustawodawca starał się stworzyć kompleksowe zabezpieczenie interesów uczestników postępowania. Wykonawca, uczestnik konkursu lub każdy inny podmiot, który kwalifikuje się do skorzystania z środka ochrony prawnej na gruncie art. 179 pzp może skorzystać z dwóch podstawowych instytucji prawnych: odwołania oraz informacji przekazanej zamawiającemu.

Zgodnie z treścią art. 182 ust. 6 ustawy pzp skorzystanie ze środka ochrony prawnej jakim jest odwołanie po upływie terminu składania ofert skutkuje zawieszeniem biegu terminu związania ofertą do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez KIO. Zawieszenie to odbywa się więc z mocy prawa jako następstwo skorzystania z odwołania.

Regulacja ustawowa Prawa zamówień publicznych posiada mechanizm, który stara się zrównać pozycję zamawiające i wykonawcy w trakcie postępowania przetargowego. Formalnie taka równość obowiązuje na mocy postanowień ustawy, jednak faktyczne uprawnienia stawiają w pozycji dominującej i bardziej uprzywilejowanej zamawiającego.

Z umowy ubezpieczenia lub ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU) mogą wynikać pewne obowiązki, których ubezpieczający dopełnić musi w przypadku wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego. Niewywiązywanie się z nich może spowodować ograniczenie, a nawet całkowity brak odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

Analiza rozstrzygnięć organów nadzorczych oraz orzecznictwa sądów powszechnych wskazuje, iż zawarcie umowy ubezpieczenia grupowego przez JSFP jest kwestią niezwykle kontrowersyjną, ponieważ może rodzić szereg konsekwencji prawnych.

Zakup waluty i obciążenie rachunku bieżącego wydatków winno się ewidencjonować poprzez konto 141 "Środki pieniężne w drodze". Należy pamiętać o tym, iż operacja gospodarcza, jaką jest zakup waluty rozbita jest na kilka etapów (zdarzeń gospodarczych) i wszystkie one winny być zewidencjonowane.

Nie można wprowadzać do ksiąg rachunkowych zapisów na podstawie dowodów księgowych, które nie dokumentują dokonanej operacji gospodarczej. Data zapisu w księgach rachunkowych faktury i data zapisu wyciągu bankowego to dwie rożne daty.

Zestawienie obrotów i sald pełni rolę probierza prawidłowości księgowań zdarzeń gospodarczych. Pozwala ono zidentyfikować błędy, które naruszają zasadę podwójnego księgowania. Przy pomocy zestawienia obrotów i sald weryfikuje się zasada prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Paragraf 4410 obejmuje wydatki na podróże służbowe krajowe pracowników. Niekiedy jednak wydatki związane z zakupem usług hotelowych powinny zostać objęte paragrafem 4300.

Paragraf 4420 obejmuje wydatki na podróże służbowe zagraniczne pracowników. Interpretacja zapisów klasyfikacji budżetowej w kontekście paragrafu 4420 jest bardzo rygorystyczna i powinno się ją stosować bardzo wąsko.

Pracownik, który polega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu musi być obowiązkowo zgłoszony do ubezpieczenia społecznego. Zgłoszenia dokonuje płatnik składek na ubezpieczenie społeczne pracownika.

Jednym z obowiązków płatnika składek jest wyrejestrowania pracownika z ubezpieczeń społecznych. Wyrejestrowanie następuje w wyniku wygaśnięcia tytułu do ubezpieczeń społecznych, w ściśle określonym przez prawo terminie.

Pracownicy służby cywilnej są członkami korpusu służby cywilnej, którzy znajdują się w uprzywilejowanej sytuacji, jeśli chodzi o wcześniejsze świadczenia emerytalne. Pracownicy Ci mają prawo do emerytury przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego.

Pracownicy i urzędnicy służby cywilnej oraz pracownicy urzędów państwowych podlegają ubezpieczeniom społecznym. Wysokość składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe jest jednakowa dla wszystkich ubezpieczonych.

Pracownicy urzędów państwowych mają prawo do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę. W jakim wieku przysługują tym pracownikom prawo do wcześniejszych świadczeń?

Przepisy regulujące kwestie opodatkowania wydobycia węglowodorów, w tym gazu łupkowego w Polsce znajdują się obecnie na etapie projektu, który z całą pewnością ulegnie jeszcze modyfikacjom w trakcie prac legislacyjnych. Można jednak już na obecnym etapie wskazać podstawowe ramy prawno – podatkowe, które dotyczyć będą działalności związanej z poszukiwaniem i wydobywaniem gazu łupkowego.

Ile lat wynosi termin przedawnienia dochodzenia dla opłaty śmieciowej do budżetu? Kiedy bieg terminu ulega przerwaniu?

Jak umarzać, rozkładać na raty i odraczać termin płatności opłaty śmieciowej? Czy znajdzie tu zastosowanie ustawa o finansach publicznych?

Sejm uchwalił ustawę dot. ochrony podwykonawstwa w zamówieniach publicznych. Aktualnie obowiązujące przepisy prawa w sposób ograniczony regulują kwestie związane z wykonywaniem umów o zamówienie publiczne.

Czy odszkodowanie dla pracownika z tytułu zwolnienia z pracy przy zastosowaniu krótszego okresu wypowiedzenia podlega opodatkowaniu? Co ze świadczeniem otrzymanym z tytułu umowy o zakazie konkurencji?

Odszkodowania otrzymane przez pracownika od placówek oświatowych wolne są od podatku, jeżeli ich wysokość lu zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Odszkodowania, których wysokość bądź zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa, przyznawane na podstawie ugody zawartej przed sądem, korzystają ze zwolnienia podatkowego.

W przypadku bezczynności organu podatkowego można go ponaglić. Gdy to nie pomaga, istnieje możliwość złożenia skargi do sądu administracyjnego.

Pracownikom samorządowym za długoletnią pracę przysługuje nagroda jubileuszowa (art. 38 ustawy o pracownikach samorządowych). Jest ona wypłacana po osiągnięciu przez pracownika wymaganych lat zatrudnienia w wysokości odpowiadającej określonemu procentowi wynagrodzenia zasadniczego.

Prezydent podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz ustawy – Prawo celne.

W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wykroczeniem przeciwko prawom pracownika jest niewydanie należnego mu świadectwa pracy. Wydanie wadliwego świadectwa pracy (brak wymaganych danych, zamieszczenie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym itp.) nie jest natomiast wykroczeniem.

Pracodawca przekazuje na wyodrębniony rachunek bankowy ZFŚS równowartość dokonanych odpisów i zwiększeń na dany rok kalendarzowy w terminie do 30 września tego roku, z tym że w terminie do dnia 31 maja tego roku przekazuje kwotę stanowiącą co najmniej 75% równowartości odpisów. Oznacza to, że w terminie do 30 września na rachunek Funduszu musi wpłynąć pozostałe 25% odpisu rocznego.

Czy to ile dana osoba fizyczna zamieszkuje dni w miesiącu swoją nieruchomość ma jakikolwiek wpływ na obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub na jej wysokość w danym miesiącu?

Czy dokonując wyboru metody ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi Rada może wprowadzić własną metodę nie wynikającą z ustawy tylko z warunków i potrzeb miejscowych?

Urlop wychowawczy po zmianach od 1 października 2013 r. będzie przysługiwał do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Jeden miesiąc urlopu będzie mógł zostać wykorzystany przez drugiego rodzica.

Pracownikiem służby cywilnej może zostać osoba, która spełnia określone wymagania. Nabór do służby cywilnej jest otwarty i konkurencyjny.

Złożenie przez gminę rocznego sprawozdania marszałkowi województwa i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska rozpoczyna proces weryfikacji danych sprawozdania. Co powinno zawierać roczne sprawozdanie dotyczące zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi?

Podatek od nieruchomości w 2014 r. może wzrosnąć o 0,9 proc. O tyle bowiem ulegną podwyższeniu stawki maksymalne tego podatku.

W dniu 24 czerwca br. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę, w której stwierdził, że w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług. W momencie publikacji pisemne uzasadnienie uchwały nie zostało jeszcze opublikowane, lecz z uzasadnienia ustnego uchwały wynika, że NSA uznał za prawidłowy argument o braku samodzielności w prowadzeniu działalności gospodarczej przez te jednostki.

Czy paczkomat podlega podatkowi od nieruchomości?

Zielone inwestycje a podatek od nieruchomości. Nowe przepisy źródłem wątpliwości

Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) uczniów szkoły będącej jednostką budżetową, a dyscyplina finansów publicznych

Zasady odpowiedzialności za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC) Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej (SP ZOZ)

Sprawozdania w zakresie operacji finansowych

Ubezpieczenie sprzętu powierzonego beneficjentom ostatecznym

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zarządcy drogi

Ubezpieczenia w jednostkach samorządu terytorialnego, a przepisy ustawy prawo zamówień publicznych

Ubezpieczenia grupowe pracowników w jednostkach samorządu terytorialnego a przepisy ustawy o finansach publicznych

Ubezpieczenie komunikacyjne floty samochodowej

Odpowiedzialność gminy za wypadki w szkole

Definicja nieszczęśliwego wypadku w umowach grupowego ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW)

Ubezpieczenia grupowe na życie w jednostkach samorządu terytorialnego

Przetarg na usługi ubezpieczenia w jednostkach sektora finansów publicznych ( JSFP)

Czy śmierci ubezpieczonego zawsze oznacza wypłatę świadczenia przewidzianego w umowie grupowego ubezpieczenia na życie?

Czym jest Elektroniczny System Weryfikacji Świadczeń?

Jak weryfikowane jest prawo do świadczeń opieki zdrowotnej pracownika?

Jak opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne?

Odwołanie i poinformowanie – dwa główne środki ochrony prawnej w prawie zamówień publicznych

Przedłużenie ważności wadium albo wniesienie nowego w postępowaniu odwoławczym

Pojęcie „interesu w uzyskaniu zamówienia”

Obowiązki ubezpieczającego po zajściu wypadku ubezpieczeniowego

Konsekwencje prawne zawarcia ubezpieczenia grupowego przez jednostkę sektora finansów publicznych (JSFP)

Konto 141 "Środki pieniężne w drodze" - nieprawidłowości w ewidencji

Błędne daty operacji gospodarczych w księgach rachunkowych

Zestawienie obrotów i sald - brak wydruków

Podróże służbowe krajowe - nieprawidłowości

Paragraf 4420 Podróże służbowe zagraniczne - nieprawidłowości

Zgłoszenie pracownika-urzędnika do ubezpieczeń społecznych

Obowiązek wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych

Pracownicy służby cywilnej i ich prawo do wcześniejszej emerytury

Jaka jest wysokość składek na ubezpieczenie społeczne urzędników?

Czy pracownicy urzędów państwowych mają prawo do wcześniejszej emerytury?

Opodatkowanie wydobycia gazu łupkowego w Polsce

Opłata śmieciowa - przedawnienie

Umarzanie, rozkładanie na raty i odraczanie terminu płatności opłaty śmieciowej

Ochrona podwykonawstwa w zamówieniach publicznych - zmiany

Odszkodowania pracownicze podlegające opodatkowaniu

Odszkodowanie pracownicze bez podatku

Bezczynność organu podatkowego

Pracownicy samorządowi – nagrody jubileuszowe

Ordynacja podatkowa - zmiany wchodzą w życie jeszcze w 2013 r.

Świadectwo pracy - roszczenia nauczyciela

30 września - nieprzekraczalny termin dokonania odpisu na ZFŚS

Wysokość opłaty za śmieci nie zależy od ilości dni zamieszkiwania nieruchomości

Opłata za gospodarowanie opłatami komunalnymi - wybór metody ustalenia

Urlop wychowawczy – zmiany od 1 października 2013 r.

Praca w służbie cywilnej - wymagania

Sprawozdanie roczne wójta, burmistrza lub prezydenta miasta z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi

Podatek od nieruchomości 2014

Jednostki budżetowe jako podatnicy VAT nowa uchwała NSA