Strony umowy

11 września 2025 r. została opublikowana ustawa z 5 sierpnia 2025 r. o certyfikacji wykonawców zamówień publicznych Ustawa wejdzie w życie 12 lipca 2026 r., z pewnymi wyjątkami. Jakie nowości przewiduje?

Wyższy próg został wprowadzony na mocy ustawy z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Przepisy te są odpowiedzią na wzrost cen towarów i usług oraz kosztów realizacji zamówień w ostatnich latach.

O najnowszych zmianach w Prawie zamówień publicznych opowiada Beata Żmudzka, Dyrektorka Działu Zamówień Publicznych, Seris Konsalnet. Jak ograniczono dostęp do zamówień publicznych wykonawcom z państw trzecich? O co chodzi z certyfikatami wykonawców? Co oznacza wyższy próg stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych? Jak należy ocenić zmiany wprowadzane w 2025 i 2026 roku?

Na właściwe wyjaśnienie rażąco niskiej ceny składają się trzy główne elementy: klarowne i wyczerpujące wezwanie przygotowane przez zamawiającego (wskazujące, czego dotyczą wątpliwości w zakresie ceny, kosztu lub ich istotnych części składowych), wyjaśnienie przedłożone przez wykonawcę wraz z dowodami potwierdzającymi prawidłowość dokonania wyceny oferty, a także ocena tych wyjaśnień przez zamawiającego.

Prezydent podpisał ustawę o certyfikacji zamówień publicznych. Ustawa nie przewiduje obowiązku certyfikacji. Wykonawca będzie mógł ubiegać się o certyfikację i posługiwać się nią w postępowaniu na zasadzie dobrowolności.

Jednostka samorządu terytorialnego jako zamawiający ma problem z wykonawcą, który uchylił się od zawarcia umowy. Powodem jest wzrost cen spowodowanych inflacją, co - zdaniem wykonawcy - uniemożliwia wykonanie remontu drogi gminnej (przy zamówieniu stosowany był podstawowy tryb udzielenia zamówienia). Jednocześnie wykonawca skierował prośbę do wójta gminy o zwrot wadium z powodu trudnej sytuacji firm i złej kalkulacji oferty. Czy w takiej sytuacji wójt może spełnić prośbę wykonawcy?

Kiedy zamawiający może odstąpić od umowy w trybie zamówień publicznych? Czy gmina może wycofać się z umowy i czy potrzebna jest zgoda wykonawcy (w umowie nie było warunków odstąpienia)?

Przepisy Prawa zamówień publicznych[1] (zwanego dalej ,,p.z.p.”) nie zawierają regulacji wskazującej wprost, czy zmiana przez zamawiającego specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej ,,siwz”), wpływa na istniejący po jego stronie obowiązek do wyjaśnienia jej treści, zgodnie z przepisem art. 38 ust. 1 p.z.p.

Polski ustawodawca od kilku lat bardzo aktywnie zachęca strony postępowań sądowych do polubownego rozwiązywania sporów, w szczególności promując ugody sądowe oraz mediację.

Nowelizacja u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r. nie tylko nastąpiło określenie nowych (wyższych) poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, na 2020 rok oraz lata kolejne, ale również zmodyfikowanie metody sposobu ustalania osiągnięcia poszczególnych z wskazanych wskaźników. Powyższe nie pozostaje bez wpływu na umowy w sprawie zamówień publicznych dotyczących odbioru albo odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych– zarówno dotychczas zawarte jak również te które zostaną zawarte w przyszłości.

Począwszy od 28 lipca 2016 r. zamawiającym przysługuje swoboda zagwarantowania sobie możliwości zastosowania ośmiu przesłanek wykluczenia wykonawców z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (tzw. przesłanki fakultatywne, których katalog został zawarty w art. 24 ust. 5 P.z.p.).

Etap rozgraniczający wybór oferty najkorzystniejszej z zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego został szczątkowo uregulowany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, dalej: P.z.p.). Obowiązujące regulacje P.z.p. nie regulują w sposób całościowy m.in. rodzaju formalności jakich podjęcie może być konieczne dla zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ustawodawca wymaga jednak by zamawiający w specyfikacji istotnych warunków. zamówienia (dalej: SIWZ) zawarł informację o tego rodzaju formalnościach (art. 36 ust. 1 pkt 14 P.z.p.).

Wiodącą oraz utrwaloną regułą dotyczącą umów w sprawie zamówień publicznych jest względny zakaz ich modyfikacji, implikujący normatywne ustanowienie przesłanek dozwalających na zmianę kontraktu. Pomimo stałości wskazanej reguły jej uszczegółowiona treść doznawała przemian, w szczególności w wyniku wejścia w życie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmienia ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1020) (1).

Rolę zarządcy w gminie pełni wójt. Odpowiedzialny jest za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej oraz efektywnej kontroli zarządczej. Wójt jest odpowiedzialny za zaciąganie zobowiązań finansowych w ramach realizacji zamówień publicznych.

Ustawa o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi zawiera nowe regulacje w zakresie dopuszczalnych zmian zawartej umowy koncesji. Co się zmieniło?

Czy wykonawca może wykazać swoją niekaralność w inny sposób niż za pomocą informacji z Krajowego Rejestru Karnego? Czy złożenie oświadczenia w tym zakresie uprawnia zamawiającego do odrzucenia oferty?

Zamawiający może wielokrotnie wzywać wykonawcę do przedłożenia brakujących dokumentów. Czy jednak można może ponownie domagać się od wykonawcy przedłożenia tych samych dokumentów?

Czy brak podpisu wykonawcy powinien skutkować odrzuceniem oferty? Dlaczego podpis jest tak istotnym elementem oferty?

Kiedy zmiana SIWZ powoduje również zmianę ogłoszenia o zamówieniu? Czy brak zmiany w ogłoszeniu oznacza, iż wiążąca jest treść zmienionej specyfikacji?

Kiedy mamy do czynienia z nieprawdziwą informacją, wprowadzającą w błąd zamawiającego? Czy samo przedstawienie wykonawcy nieprecyzyjnych danych może być podstawą do wykluczenia z postępowania?

W jaki sposób zamawiający powinien uzasadnić odrzucenie oferty? Czy konieczne jest popieranie decyzji orzeczeniami KIO czy stanowiskiem doktryny?

W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy podmiot trzeci nie ma statusu wykonawcy, a będzie uczestniczył w realizacji zamówienia. Czy zamawiający ma prawo do weryfikacji takiego podmiotu i żądania od niego określonych dokumentów?

Czy za moment złożenia oferty należy uznać godzinę, o której wykonawca stawił się w siedzibie zamawiającego, czy też godzinę zarejestrowania oferty? Kiedy termin złożenia oferty zostaje dochowany?

Czy jeżeli za pośrednictwem swoich wyjaśnień wykonawca nie usunie niezgodności oferty, to należy ją odrzucić? Czy wszystkie niezgodności oferty muszą stanowić podstawę do jej odrzucenia?

Miejsce na podpis wykonawcy na formularzu oferty znajduje się na końcu tego pisma. Czy zatem podpisanie oferty w innym miejscu niż jest to w niej przewidziane stanowi podstawę do jej odrzucenia?

Czy zobowiązanie do oddania niezbędnych zasobów przez osobę trzecią winno zostać przedłożone w oryginale? Czy wykonawca może przedłożyć poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię?

Czy można konwalidować kłamstwo wykonawcy? Czy zamawiający przed wykluczeniem wykonawcy powinien wezwać go do złożenia wyjaśnień?

Czy zamawiający może żądać spełnienia różnych wymagań w zależności od tego czy wykonawca ma siedzibę w Polsce czy też za granicą? Czy takie żądanie stoi w sprzeczności zasadą równego traktowania wykonawców?

Najczęściej stosowaną formą wadium, którą wybierają wykonawcy, to wniesienie wadium w pieniądzu lub poprzez przedłożenie gwarancji bankowej. Co w sytuacji, gdy gwarancja bankowa wygaśnie, w trakcie trwania postępowania przetargowego?

Czy kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty może stanowić liczba zatrudnionych pracowników? Czy kryterium takie nie jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji?

Jednolity Europejski Dokument Zamówienia ma stanowić oficjalne oświadczenie wykonawcy, w którym stwierdza on m.in. spełnianie kryteriów kwalifikacji. Nad nowelizacją Prawa zamówień publicznych pracuje obecnie Sejm.

Co potwierdzają referencje w przypadku świadczenia usług? Czy referencje dowodzą, jakiego rodzaju usługi świadczył wykonawca oraz jaki był ich zakres?

Ministerstwo Rozwoju planuje wprowadzenie e-faktur w zamówieniach publicznych na początku 2018 r. Zmiany podyktowane są koniecznością implementacji Dyrektywy 2014/55/UE o elektronicznym fakturowaniu w dostawach publicznych.

Czy po upływie terminu związania ofertą, może dojść do wyboru najkorzystniejszej oferty i zawarcia umowy? Czy przepisy prawa tego zabraniają?

Co zamawiający powinien zrobić w sytuacji, gdy wskazana przez wykonawcę cena jest wyjątkowo niska? Czy możliwe jest zakwestionowanie zaproponowanego przez wykonawcę wynagrodzenia ryczałtowego?

Jakie warunki będzie trzeba spełnić, aby wziąć udział w postępowaniu? Czy projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych, będący realizacją obowiązku implementacji unijnych dyrektyw zawiera w tym zakresie zmiany?

Czy zamawiający może samodzielnie zdecydować o odtajnieniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa? Odpowiedź na to pytanie ma niekiedy niebagatelne znaczenie, gdyż może zdecydować o utracie przez wykonawcę w wyniku jego niedbalstwa ważnej tajemnicy handlowej.

Czy wykonawca jest zobowiązany do przedłożenia opłaconej polisy ubezpieczeniowej? Czy wykonawca, który faktycznie zawarł umowę ubezpieczeniową, a nie posiada dokumentu potwierdzającego tą okoliczność powinien zostać wykluczony z postępowania?

Chociaż problem wskazania nieprawidłowej stawki VAT w ofercie wykonawcy wydaje się mało prawdopodobny, to zdarza się w praktyce. W takim przypadku zamawiający ma dwa rozwiązania: od razu odrzucić ofertę wykonawcy lub potraktować błąd jako oczywistą omyłkę pisarską.

Wzór umowy o świadczenie usług sprzątania został przygotowany przez Urząd Zamówień Publicznych. Dokument ma charakter przykładowy.

Jaki jest cel składania przez wykonawcę wyjaśnień w toku postępowania o udzielenie zamówienia? Czy wyjaśnienia wykonawcy mają na celu jedynie wyjaśnienie treści złożonej oferty?

Da skutecznego zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa niezbędne jest, aby informacje te zastrzec nie później, niż w terminie ich składania zamawiającemu. Jakim dokumentem wykonawca może zastrzec informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa?

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych przygotował wzór regulaminu udzielania zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej kwoty wskazanej w art. 4 pkt 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. Dokument ma charakter wyłącznie przykładowy, a jego stosowanie jest dobrowolne. Zamawiający mogą modyfikować wzór regulaminu, dostosowując jego treść do swoich potrzeb.

Co dwa lata Komisja Europejska ustala z jednej strony wysokość tzw. progów unijnych, a z drugiej oficjalny przelicznik na waluty państw będących poza strefą euro. Właśnie ukazały się projekty rozporządzeń KE wskazujący te kwoty. Zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2016 r., jednak już teraz zamawiający powinni mieć je na uwadze przy szacowaniu wartości planowanych zamówień.

Obowiązek udostępnienia specyfikacji na stronie internetowej zamawiającego należy rozumieć w ten sposób, że zamawiający powinien umożliwić wykonawcy złożenie prawidłowej oferty bez konieczności ubiegania się o wersję papierową specyfikacji. Każdy zainteresowany wykonawca oraz inne osoby mogą bowiem złożyć prośbę o jego udostępnienie w wersji elektronicznej bez konieczności wnioskowania do zamawiającego o przekazanie wersji papierowej specyfikacji.

Fakt wprowadzenia drugiego kryterium obok najniższej ceny, powoduje, iż wykonawcy oferują możliwie jak najdłuższy okres gwarancji, aby uzyskać chociaż niewielką przewagę nad innym wykonawcami, którzy prawdopodobnie zaoferują krótszy okres gwarancji, ale za to niższą cenę realizacji zamówienia. Powstał jednak problem, jaki okres gwarancji może tak naprawdę zaoferować wykonawca, aby był on możliwy przez niego do spełnienia. Co w przypadku, gdy wykonawca zaoferuje dla przykładu stuletni okres gwarancji?

W jaki sposób skutecznie wykonawca winien udowodnić korzystania z zasobów osób trzecich?

Czy wykonawca może uzupełnić swoją ofertę, po upływie terminu do składania ofert? Jak powinien w takiej sytuacji postąpić zamawiający?

Czy cena niższa o 30% od wartości zamówienia stanowi podstawę do wezwania wykonawcy o wykazanie, że jego cena nie jest rażąco niska?

Wykonawca ma prawo zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Sąd Najwyższy w wyroku z 5 czerwca 2014 r. (sygn. akt IV CSK 626/13) uznał, że wykonawca powinien być aktywny w wyjaśnianiu nieprecyzyjnych zapisów specyfikacji przetargu. Prawo nie przewiduje automatycznej odpowiedzialności zamawiającego nawet, gdy ten nieprecyzyjnie określił warunki przetargu. Brak aktywności wykonawcy w wyjaśnieniu SIWZ może powodować jego porażkę przed sądem w sporze o kary umowne z tytułu opóźnienia w realizacji zamówienia.

Certyfikat wykonawcy w zamówieniach publicznych. Nowe rozwiązania w 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. próg zamówień publicznych wzrośnie ze 130 000 zł do 170 000 zł

Zmiany w prawie zamówień publicznych w 2025 i 2026 r. [Wywiad]

Jak poprawnie zweryfikować rażąco niską cenę?

Certyfikacja wykonawców ma zwiększyć przejrzystość zamówień publicznych

Skutki odmowy podpisania umowy z powodu inflacji

Kiedy zamawiający może odstąpić od zawartej umowy w trybie zamówień publicznych

Zmiana SIWZ, a obowiązek jej wyjaśnienia przez zamawiającego

Dopuszczalność zawarcia ugody w nowym Prawie zamówień publicznych

Nowe poziomy recyklingu i zmieniona metoda ich obliczania a umowy w sprawie zamówień publicznych

Wykorzystanie fakultatywnych przesłanek wykluczenia wykonawców

Formalności warunkujące zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego

Interpretacja „starej” przesłanki nieistotnej zmiany umowy

Kontrola zarządcza w gminie w zakresie zamówień publicznych

Zmiany w umowie koncesji

Wykazanie niekaralności przez wykonawcę

Kolejne wezwanie wykonawcy do przedłożenia dokumentu

Brak podpisu wykonawcy pod ofertą - jakie skutki?

Zmiana SIWZ - co z ogłoszeniem?

Nieprawdziwa informacja - czyli jaka?

Uzasadnienie odrzucenia oferty

Możliwość weryfikacji podmiotu trzeciego

Złożenie oferty w ostatniej chwili

Nieścisłości w ofercie podstawą do jej odrzucenia?

Podpis wykonawcy - w którym miejscu?

Zobowiązanie do oddania niezbędnych zasobów przez osobę trzecią - oryginał czy kopia?

Kłamstwo wykonawcy - jakie skutki?

Dodatkowe wymagania dla podmiotów zagranicznych

Wykluczenie wykonawcy, który złożył wadium

Liczba zatrudnionych pracowników jako kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty

Jednolity Europejski Dokument Zamówienia - zmiany w zamówieniach publicznych

Referencje w przypadku świadczenia usług

E-faktury w zamówieniach publicznych

Zawarcie umowy po upływie terminu związania ofertą

Kwestionowanie wysokości proponowanego wynagrodzenia ryczałtowego

Warunki udziału w postępowaniu po nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych

Odtajnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa

Opłacona polisa - jaki dowód?

Nieaktualna stawka VAT w ofercie

Umowa o świadczenie usług sprzątania - wzór

Wyjaśnienia dotyczące treści złożonych ofert

Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa - jaki dokument?

Regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości poniżej 30 tys. euro - wzór

Progi unijne w zamówieniach publicznych 2016

Udostępnienie SIWZ na stronie internetowej

Jaki okres gwarancji może zaoferować wykonawca?

Korzystanie z zasobów osób trzecich - jak udowodnić?

Uzupełnienie oferty po upływie terminu na jej złożenie

Cena niższa o 30 procent od wartości zamówienia

Konsekwencje nieskorzystania przez wykonawcę z prawa do wyjaśnienia SIWZ